Ve kadın lüksü yarattı

İKİNCİ Dünya Savaşı’ndan sonra refah seviyesinin artması beklenirken, lüksün hakimi olmak isteyen Fransızlar, 1954 yılında Comite Colbert’i kurdu. Dernek Chanel, Hermes, Louis Vuitton, Dior gibi modadan çikolataya toplam ciroları 31 milyar euro’yu aşan 75 lüks markayı çatısı altında buluşturdu. Comite Colbert CEO’su Elisabeth Ponsolle des Portes, lüksün esasını anlattı.
- Bugün 1 trilyon doları aştığı söylenen lüks nasıl ortaya çıktı?
-  Lüksün 17’inci yüzyılda doğduğuna inanılır ama bu doğru değil. 16’ıncı yüzyılda, Ortaçağ’da başladı her şey. Ortaçağ Fransa’nın kimliğidir. Bahçe mimarisi, şatolar… Ortaçağ karanlığı, kadının sosyal hayatta yer almaya başlamasıyla kırıldı. Yeni bir kadın-erkek ilişkisi doğuyor. Kadın toplumsal hayatta yer aldıkça her şey inceldi, zarafet geldi. Onurunu geri kazanan kadın sayesinde lüks doğdu. 17’nci yüzyılda lüks yükseldi. Centilmenlik kavramı o zaman doğdu. Kapıyı açan, sandalyeyi tutan, kibar adamlar kadını yüceltiyor.

GÖSTERİŞ MERAKLISI KRAL
- XIV. Louis’in şatafat merakı da etkili mi?
-  XIV. Louis, gösterişli saraylarla yabancı misafirlerini etkilemek isteyen bir kral. Estetik, kalite ve ihtişam düşkünü. Zaten, Colbert ismini de onun Hazine bakanından geliyor. İkisi, moda ve lüks yaşam unsurlarıyla kalkınan bir ekonomi için el ele veriyor. Her ülkede porselenden dantele, ayakkabıya el işçiliği vardır. Sadece Fransa ve İtalya o el işçiliğinden şirketler yaratmayı başardı. Önce kurumsallaşıp şirketlere dönüştüler; şirketler de markalara. Moda, tasarım ve lüksü geliştiren en önemli şeylerden biri de sanat. Tiyatrolar, müzikaller, kabareler sanat ve tasarımın gelişmesine çok katkı sağladı.

FARK ‘YAŞAM SANATI’
- ‘Fransız lüksü’ neye karşılık geliyor?
-  Fransız lüksünün temelindeki felsefe şudur: Biz ‘yaşam sanatı’ derken, Amerikalı ‘yaşam biçimi’ der. Fark budur! Fransız markaları, ülkenin en önemli elçileri. Dünyanın her yerinde ülke adına konuşuyor. Çin’de bir büyükelçilik ve 6 konsolosluğumuz var ama 1600 mağazamız ülke adına zaten temsilci.

Kültürel gelişimi olmayan toplum sakattır
- Türkiye’de etkinlik yapma nedeniniz nedir?
-  Daha önce Japonya, ABD lüksün geliştiği ülkelerdi ama uzun süredir olgun pazarlar. Lüks Rusya, Çin gibi yeni pazarlar yarattı. Türkiye ise 4 yıl önce dikkatimizi çekti. Ekonomik büyüme değil Türkiye’nin dünyada edindiği yer de etkili. Bu etkinlikleri yaparken bir amacımız da Fransa’da sivil toplumun, politika dışında bir bakış açısı edinmesini sağlamak. Sarkozy döneminde bu zordu artık yeni dönemde daha kolay. Fakat ekonomik gelişimin yanında kültürel gelişimde çok önemli. Bunu gerçekleştiremeyen bir toplum sakattır.

Beyrut’ta kitap İstanbul’da sergi
- Ocak ayında İstanbul’da yapacağınız etkinlik nedir?
-  Fransız lüksü bir ürün ama aynı zamanda bu bir kültür. Kültürel çeşitlilikte de aktörüz. Fransa’da ve yurtdışında pek çok etkinliğe sponsor olarak kültürel hayatta yer alıyoruz. 16-22 Ocak tarihlerinde İstanbul’da Colbert Festivali düzenliyoruz. 15 Ocak 2013‘te İstanbul Modern’de “Modernlik? Fransa ve Türkiye’den Manzaralar” başlıklı bir sergi ziyarete açılacak. Geçen yıl, Suriyeli şair Adonis’in aşk şiirlerini Arapça ve Fransızca olarak bir kitapta topladık. Beyrut’ta bir etkinlikte bunu tanıttık.

Liderlik yetmiyor
- Comite Colbert neyi amaçlıyor?
-  Comite Colbert, lüks markaların tekil stratejilerini kolektif bir stratejiyle buluşturuyor. Fransız lüksünün boyutunu global olarak ortaya koymayı amaçlıyoruz. Bunun ekonomik bir yansıması da var. Rekabetin güçleştiği bugünlerde Fransız lüksünü destekliyoruz. Fransız markaları lükste lider ama bunu sürdürülebilir kılmak istiyoruz.
- Lüks İtalyan markalarını da Fransız gruplar alıyor. Bu yüzden mi?
-  Kesinlikle bu yüzden. İtalyanların bu komiteyi kıskandığını söylemeliyim.

Türk usulü lüks
- Türkiye’den global anlamda lüks marka çıkabilir mi?
- Türkiye, çok köklü bir kültürün üzerinde oturuyor. Müzik, şiir köklü… Sadece sarayla sınırlı kalmış bir ihtişam var. Bugün ise örneğin vale siz de çok yaygın. Türk tarzı bir lüks neden olmasın? Türkiye’nin kendi lüks markaları da var. Gilan, Haremlique, Beymen, Vakko dikkatimi çekti. Global başarı arıyorlarsa bizimki gibi kurumların altında güç birliği yapsınlar. Lüks deyince sadece moda anlaşılmamalı; şarap, içki, mücevher, parfüm, gıda, vs. Çok kategori var.�