Ünlülere bedava bilet verilir mi hiç! NBA’de Jack Nicholson biletine herkesten fazla para öder

Bedava bilet alışkanlığının sona ermesi gerek. Avrupa’da zengin seyircilere de bedava bilet veriliyor. Çok garip bir VIP anlayışı! NBA’de böyle bir ÅŸey yoktur. ABD profesyonel basketbol ligi NBA dünya basketbolunun zirvesi. Büyük bir pazarlama stratejisiyle yönetilen bu lig ABD dışından da dünyanın en iyi oyuncularını transfer ediyor. Bu nedenle Avrupa’nın en iyi kulüp takımlarının mücadele ettiÄŸi Avrupa Ligi’nde yıldızlar azalıyor, yeterli medya ilgisi çekemeyen kulüpler zarar ediyor. Ãœnlü spor pazarlaması uzmanı Marshall Glickman’a göre kulüpler pazarlama stratejilerini geliÅŸtirmez, yeni seyircileri salona çekemezse Avrupa basketbolu çökecek. Hatta önlem alınmazsa beÅŸ yıl sonra Avrupa’nın 4-5 büyük ÅŸehrinde kurulacak NBA takımları, tüm basketbol pazarına hakim olacak ve eski kulüpler kapanacak. Glickman, basketbolla iç içe bir aileden geliyor. Babası Harry Glickman, 1970’te NBA takımı Portland Trail Blazers’ı kurdu. O da önce bu kulüpte görev aldı. Sonra NBA yönetiminde medya pazarlaması iÅŸlerini yürüttü. 1988-1995 arasında Portland takımının ticari iÅŸlerden sorumlu baÅŸkanıydı. Ä°ki sezon da Avrupa Ligi’nin ticari iliÅŸkilerini geliÅŸtirmek için çalışan Glickman, 2003’te Boston’da kendi ÅŸirketini kurdu. Åžimdi spor ve eÄŸlence sektöründe danışmanlık hizmeti sunuyor. Önceki hafta da Türkiye Ligi kulüplerine ticari strateji ve bilet satışını geliÅŸtirme konularında seminer verdi. Glickman ile NBA’i ve Avrupa basketbolunu konuÅŸtuk.n Babanız, Portland Trail Blazers’ı 35 yıl önce kurdu. O zaman NBA’de durum nasıldı?- Her ÅŸey çok küçüktü. Ä°lk sezon maç başına 3 bin 500 seyircimiz vardı. Ä°kinci yıl 5 bin. Ticari açıdan da durum ÅŸimdiki Avrupa basketboluna benziyordu. Takımların tamamına yakını büyük pazar denebilecek ÅŸehirlerdeydi. Mesela NBA’de, Ä°talya’daki Treviso veya Fransa’daki Pau gibi ufak ÅŸehirlerde bir takımın olması mümkün deÄŸildi.n Avrupa’da ÅŸehirlerin büyüklüğü ya da küçüklüğü çok da önemli deÄŸil herhalde?- Avrupa’da pazarların boyutu pek dikkate alınmıyor. Basketbolun saha içi baÅŸarısı daha önemli. Halbuki NBA’de pazarların boyutu ve özellikleri çok önemli bir etkendir. NBA, bu noktaya gelebilmek için 35 yıl harcadı. Avrupa’nın bu kadar beklemeye ihtiyacı yok. Önünde NBA örneÄŸi var. Tüm yapılanları deÄŸil ama belli noktaları örnek alabilirler. Çünkü bu 35 yılda neyin iÅŸleyip iÅŸlemediÄŸini görmek için NBA’de de çok büyük hatalar yapıldı.n Ne gibi hatalar?- Salary cap (maaÅŸ tavanı) uygulamasından önce ÅŸu an Avrupa’daki durumun benzeri yaÅŸanıyordu. Çok parası olan takımların iyi kadrosu vardı. Tam bir zenginler ve yoksullar ayrımıydı.n Peki bu maaÅŸ tavanı ne gibi bir yarar saÄŸladı?- Bu tavan oyunculara ÅŸunu göstermemizi saÄŸladı: Gelirler ile harcamalar daha doÄŸrusu maaÅŸlar arasında doÄŸrudan bir iliÅŸki vardır. Gelirler artarsa maaÅŸlar da artar. Gelirler düşerse maaÅŸlar da düşer. Böylece oyuncular çıkarlarının nerede olduÄŸunu anladı. EÄŸer 1983’te bu sistem baÅŸlamasaydı, altı, hatta sekiz takım hemen kapanacak, 100 kadar oyuncu iÅŸsiz kalacaktı.JACK NICHOLSON BÄ°LETÄ°NE ÇOK PARA ÖDERn 1980’lerin ikinci yarısından itibaren Avrupa takımları NBA’in iyi oyuncularına teklifte bulunuyordu. Karl Malone gibi bir oyuncu bile Avrupa’ya gelmeyi düşünmüştü...- Aslında Avrupa’ya gelmek istedikleri pek doÄŸru deÄŸil. Bunu pazarlık unsuru gibi kullanıp NBA’de kalıyorlardı. Asıl inanılmazı, Avrupa takımlarının Bob McAdoo ve Dominique Wilkins gibi oyunculara ödediÄŸi paralardı. Bu paraların ödendiÄŸi Ä°talya ve Yunanistan ligleri çöktü. Ä°talya’da basketbol, futbola yakın bir popülariteye sahipti. Peki ÅŸimdi nerede? Gelirlerle harcamalar arasında bir orantı bulunması gerekir. Halbuki Avrupa’daki kulüpler sadece harcamalarla ilgilendi.n Avrupa ve Türkiye’de bedava bilet uygulaması çok yaygın. Buna nasıl bakıyorsunuz?- Bu bedava bilet alışkanlığının sona ermesi gerek. Avrupa’da zengin seyircilere de bedava bilet veriliyor. Çok garip bir VIP anlayışı! DoÄŸu Avrupa’da bu çok yaygın. NBA’de böyle bir ÅŸey yoktur. Los Angeles’ta Jack Nicholson en iyi koltukta oturduÄŸu için biletine herkesten fazla para öder.n Bedava bilet hariç ABD’deki ve Avrupa’daki seyirciler arasında ne fark var?- Avrupa seyircisi takımlarına çok daha fazla sadık. Amerikalı seyirci de takımına sadıktır ama oyuncuları daha çok tutar. ÖrneÄŸin her ÅŸehirde Allen Iverson taraftarı bulursunuz. Ayrıca, Avrupa’da maça giden seyirci zaten basketbolla ilgilidir. ABD’de büyük kısmı baÅŸka sebeplerle maça gider. Çekirdek seyirci dediklerimizin dışındakiler için seçenekler vardır: Sinemaya gidebilir, yemeÄŸe çıkabilir, evde kalıp film izleyebilir. Onu salona çekmeyi baÅŸarmalısınız.n Buna göre Avrupa kulüpleri ne tip yeni seyirciyi hedeflemeli?- 15-29 yaÅŸ grubundaki genç yetiÅŸkinleri! Ä°kinci önemli hedef ise genç aileler olmalı.Yani küçük yaÅŸta bir ya da birkaç çocuÄŸu bulunan 20’lerinde ve 30’larındaki ebeveynler. Çocukları üniversiteye giden 50 ve 60 yaşındakiler deÄŸil.n Avrupa kulüplerinin daha büyük salonlara ihtiyacı var mı?- Hayır yok. Büyük salonların negatif etkisi de olabilir. Maçlarınıza 4 bin seyirci gelirken 10 bin kiÅŸilik salonun ne faydası dokunabilir ki? Bence 5 bin kiÅŸilik salonda her maçı kapalı giÅŸe oynamak daha önemli.n Avrupa Ligi’nde Londra, Paris gibi büyük ÅŸehirlerden takım bulunmamasından yakınıyorsunuz. Bu sorun nasıl çözülebilir?- Åžimdiki ligden düşme-lige çıkma sisteminde buna bir çözüm yok. Bence Londra, Paris, Berlin, Atina gibi ÅŸehirlerin anahtar pazar gibi deÄŸerlendirilmesi gerek. Bu 7-8 ÅŸehirden birer takım ligde bulunmalı. Bunlara Ä°stanbul da dahil. Belki iki deÄŸil ama Ä°stanbul’dan mutlaka bir takım Avrupa Ligi’nde sürekli oynamalı. Bunlardan sonra önceliÄŸe sahip sekiz takım dahil edildiÄŸinde 16 takım Avrupa Ligi’nde düşme-çıkma yaÅŸamadan oynamalı. Geri kalan 8 takım performansa göre belirlenebilir.n Bir de ÅŸu var: Avrupa takımları en iyi oyuncularını sürekli NBA’ye kaptırıyor. Bunun Avrupa basketboluna olumsuz bir etkisi yok mu?- Hem olumlu hem olumsuz etkisi var. Avrupalı oyuncu, 4-5 yıllık süreyle 2-3 milyon dolarlık bir kontrat önerildiÄŸinde NBA’ye gider. Ancak, bu aynı zamanda Avrupa’daki oyuncu kalitesini de gösteriyor. NBA’in yolunu tutan her oyuncu için aÅŸağıdan yeni bir oyuncu geliyor. Bu genç ve yetenekli oyuncu havuzu küçülmezse sorun yok. Bu haliyle Avrupa geleceÄŸin NBA yıldızlarını yetiÅŸtirme özelliÄŸini korur. Avrupa Ligi ya da Türkiye Ligi maçlarına gittiÄŸinizde geleceÄŸin NBA yıldızlarını izliyorsunuz. Bu kötü bir ÅŸey deÄŸil!AMERÄ°KAN FUTBOLU BÄ°R NUMARA, NBA Ä°KÄ°NCÄ° SIRADAABD’de profesyonel sporlar içinde NFL (National Football League) yani Amerikan futbolu ligi açık ara bir numara. Ticari açıdan da müthiÅŸ baÅŸarılı. Mükemmele yakın bir sistemleri var. Ä°ki numara bence NBA. Az farkla beyzbol üçüncü sırada. Buz hokeyi açık farkla dördüncü. En arkadan da futbol (soccer) geliyor. Futbolun ABD’deki varlığıyla ilgili çok şüphem vardı. Ama çok sabırlı davrandılar. YavaÅŸ yavaÅŸ ve akıllıca büyüdüler. 10 yıl önce 10-12 yaÅŸ grubuna yatırım yaptılar ÅŸimdi de bunun karşılığını alıyorlar. Åžimdi bu çocuklar 22 yaşına geldi.Â