Türkiye’yi 18 il besliyor

81 ilin, 2006 yılına ilişkin 7 aylık gelir ve gider sonuçları, belli oldu.

Buna göre; 18 ilin gelirleri giderlerinden fazla. Buna karşılık, 63 ilin gelirleri, giderlerini karşılamıyor. Olaya bütünüyle baktığımızda, 81 il ve merkezin toplam geliri 99 milyar YTL, toplam gideri de 98.5 milyar YTL.

Geliri, giderinden fazla olan illerin başında Kocaeli geliyor. Kocaeli, giderlerinin yaklaşık 16 katı gelir toplamış.
Buna karşılık, Hakkari giderlerinin 14’de biri kadar gelir toplamış.

GELİRİ FAZLA OLANLAR/images/100/0x0/55ea651cf018fbb8f87d1ea1

Geliri, giderlerinden fazla olan 18 il ve gelirlerin, giderlere oranı, tabloda gösterilmiştir.

Tabloda da görüldüğü gibi, 18 ilin, 2006 yılına ilişkin 7 aylık gelirleri, giderlerinden fazla. Bu iller arasında da Kocaeli, yıllardır birinci sırada yeralıyor. Kocaeli’nin bir başka rekoru da tahakkuk-tahsilat oranı ile ilgili. Kocaeli de tahakkuk eden vergilerin, yüzde 93,15’i tahsil edilmiş.

GİDERİ FAZLA OLANLAR

Gelirleri, giderlerinin çok altında olan illerin başında Hakkari geliyor. Bu illerin, ilk 10’u, tabloda gösterilmiştir.

Tablodan da fark edildiği gibi, Hakkari’de giderlerin ancak yüzde 7’si toplanan gelirlerle karşılanabilmiş. Bu oran Tunceli’de yüzde 12, Bingöl’de yüzde 13 olarak göze çarpıyor.

YÜZDE 70’İ DÖRT İLDEN

2006 yılının ilk 7 ayında toplanan vergilerin, yüzde 70’i dört ilden toplanmış. Bunlar; İstanbul (% 37,66), Kocaeli (% 11,14), Ankara (% 13,08) ve İzmir (% 8,54) illerinden oluşuyor. Buna karşılık Kilis, Ardahan, Bayburt, Hakkari, Gümüşhane ve Bingöl’den yani altı ilden toplanan vergilerin tamamı, toplam vergilerin binde birini dahi bulmuyor.

Doğudaki 30’a yakın ilden toplanan vergilerin tamamı, toplam vergi gelirlerinin yüzde 2’si bile değil.

Tabloya bakıp, "Doğu’da vergi kaçağı çok fazla, kimse vergi ödemiyor" gibi yorum yapmak hatalı olur. Doğu’nun durumunu ve sıkıntılarını herkes biliyor.

Doğu’ya yatırım yapılması ve bu bölgenin kalkınması ve terörün önlenmesi gerekiyor. Ancak bunun için yıllardır gösterilen çabanın yetersiz kaldığı ortada. Vergi dağılımına da bakarak, bu bölgede yatırım yapanlara, daha somut teşvikler getirilmesinde yarar var.
Yazarın Tüm Yazıları