Tüketicinin Erkan abisi

Erkan ÇELEBİ

Yine saadet zinciri tezgahı

Her türlü yasal önleme rağmen, vatandaşların bilgisizliğinden yararlanan bazı uyanıklar, yine ‘‘saadet zinciri’’ kurup, milyarlarca liralık vurgunlar yapmaya kalkıyorlar. Hazine'den, SPK'dan izin bile almadan, basit formlarla para topluyorlar. ‘‘Piramit’’ sisteminde çalışan bu zincirler, Türkiye'den yurt dışındaki Türkler'e kadar uzanıyor.

Türkiye'de kişi ve kuruluşların para ya da mevduat toplayabilmesi için mutlaka Hazine ve Sermaye Piyasası Kurulu'ndan izin alması gerekiyor. Bu izin de sadece, borsa aracı kurumları, döviz büfeleri, finans kuruluşları ve bankalara veriliyor. Bunların dışında para toplamak, tefeciliğe giriyor. Bu da, yasalarımıza göre suç sayılıyor.

Buna rağmen, ‘‘Piramit düzen’’ adı verilen ‘‘dostunu dolandırt, sen de kazan’’ yöntemiyle, ağlarına düşürdükleri katılımcılardan daha şimdiden yüz milyonlarca mark para topladılar.

Türkiye'de ‘‘Piramit’’ adı verilen bu saadet zincirinden birinin foyası Bolu'da kurulu İmece Danışmanlık Hizmetleri ve Ticaret Limited Şirketi'yle ortaya çıkmıştı. Dağıttığı ‘‘Finans Katılım Formu’’nda, yüksek gelir elde etmek isteyen katılımcılara, ‘‘kazanma garantisi’’ veren İmece, Türkiye'de işsizliği önleme vaadinde bulundu.

İmece'nin saadet zincirine katılanlar, ilk önce bankalarda açılan hesaplara talep edilen parayı yatırıyordu. Ardından, formları doldurup, havale dekontuyla birlikte İmece'ye yolluyordu. Daha sonra da gönderilen 6 adet katılım formunu, 6 ayrı kişiye dağıtarak, onların da sisteme dahil olması sağlanıyordu. Böylece halka genişliyor ve sistem tıkanmadığı taktirde herkes kademeli olarak 62 milyar 372 milyon lira gelir elde edebiliyordu.

Ancak, İmece'nin ömrü kısa sürdü. SPK ve Hazine devreye girdi. İmece'nin organizatörleri köşeyi dönmeden, katılımcıların fazla zarar görmesi önlendi.

Ne varki, bu sistemin özellikle Anadolu'da tutması, yeni organizasyonların da peş peşe ortaya çıkmasına yol açtı. Şu anda bunlardan en yaygını Titan adlı saadet zinciri.

ALMANYA BAĞLANTILI

Arkadaşımız Zeliha Aslan'ın yaptığı araştırmaya göre Titan, Almanya kökenli bir kuruluş. Bu kuruluşun Türkiye bağlantısının başında Kenan Şeranoğlu var. Merkezi İzmir'de. Nisan ayından bu yana katılımcılardan para topluyor. Katılımcıları ilk önce lüks bir otelin salonunda topluyor ve dört saat süren yekmekli toplantıda sistemi anlatıyor.

Bu yöntemle, şu ana kadar sisteme 10 binden fazla kişi dahil etmeyi başarmış. Sistemin İzmir'de tutması üzerine, İstanbul, İzmit ve Bursa'da da şube açmış.

Titan'ın Halkla İlişkiler Müdürü Nur Suderi, sistemin piramit adı verilen çok katlı kazanç yöntemi olduğunu söylüyor. Bu sistemde para birimi olarak mark kullanılıyor. Sisteme ilk katılan 2 bin 450 mark ödüyor. Bu üyenin para kazanabilmesi için sisteme yeni üyeler kazandırması şart. Kazandırdığı, yani dolandırılmasına aracılık ettiği her yeni üye onun para kazanmasını sağlıyor.

Kazandırdığı ilk iki katılımcı için sistemden 1000 mark alıyor. Daha sonra kazandıracağı her iki kişi için de 300 mark alıyor. Bu böyle sürüyor. Ta ki, grup lideri oluncaya kadar... Grup liderleri liderlerin getirdiği katılımcılardan da para alıyor.

VERGİ ÖDÜYORMUŞ

Nur Suderi'ye göre yapılan iş tamamen yasal. Nedeni de, Kordon Vergi Dairesi'ne kayıtlı olmaları... Ayrıca, para toplamıyor, para dağıtıyorlar. Bu nedenle de tefecilik yapmıyorlar. Suderi, bankerler gibi paraları toplayıp kaçmayı ise hiç düşünmediklerini söylüyor. Aksi taktirde sisteme yeni katılanlardan para kazanamayacaklarını vurguluyor.

Bir diğer organizasyon ise Bozo.. Merkezi Belçika'da olan Bozo'nun Türkiye'deki ayağının adı Matematiksel Yardımlaşma Sistemleri Limited Şirketi. Bu şirketin başında da Mehmet Emin ve Tülay Aygünler bulunuyor. Bu sisteme katılım, 1 milyon 600 bin lira karşılığında oluyor. Her katılımcının sisteme 3 kişiyi daha dahil etmesi gerekiyor. Bugüne kadar binlerce kişiyi sisteme dahil eden Bozo'da henüz en yüksek kazanma sınırına ulaşan yok. Buna karşın Bozo'yu oluşturan Aygünler ailesinin köşeyi döndüğü kesin...

DERNEKTEN UYARILAR

Doğrudan Satış Derneği de tüketicileri hazırladığı broşürlerle Titan ve Bozo gibi Pramid sistemiyle çalışan kuruluşlara karşı uyarıyor. Buroşürlerde, bu sistemin doğrudan satış yöntemiyle karıştırılmaması gerektiği vurgulanıyor. Doğrudan satışta mal satılarak para kazanıldığı, bunda ise dostların parası alınarak para kazandığına değiniliyor. Ayrıca, piramit düzenin ‘satış’ değil ‘dolandırıcılık’ olduğuna dikkat çekiliyor.

Şimdi, SPK ve Hazine'nin İmece'de olduğu gibi Titan ve Bozo'da da devreye girmesi bekleniyor. Bu firmaların hesapları incelemeye alınıp, daha fazla kişinin zarar görmesinin önlenmesi gerekiyor.

SİSTEM NASIL İŞLİYOR?

A, Titan'ın sistemine girmek için 2 bin 450 mark ödüyor.

B ve C'yi sisteme katınca, bunlardan gelen 4 bin 900 markın 1000 markı A'ya veriliyor.

B ve C de ikişer yeni üye bulunca, bunlardan 1000'er mark alıyor. 600 mark da A'yı gidiyor.

Sisteme A kanalıyla girenlerin sayısı 14'ü bulunca, A, 350 mark kâra geçiyor.

A dahil, sisteme girenlerin Titan'a verdikleri para 36 bin 750 markı buluyor.

A dahil, sisteme girenlere geri dönen para 10 bin marka ulaşabiliyor.

Bu aşamaya kadar Titan 26 bin 750 mark almış oluyor.

Titan bu hesaba göre, 10 bin kişiden 17.8 milyon mark, yani 1.9 trilyon lira kazanabiliyor.

Ericsson ‘cep’le patladı

İsveçli iletişim devi Ericsson bu yılın ilk 9 ayında piyasa tahminlerini altüst ederek, brüt kârını yüzde 65 oranında artırdı. Geçen yılın ilk 9 aylık döneminde 6.26 milyar İsveç Kronu (yaklaşık 150.1 trilyon lira) olan brüt gelir rakamı bu yılın aynı döneminde rekor seviyede artarak, 10.33 milyar İsveç Kronu'na (yaklaşık 248.6 trilyon lira) çıktı.

Piyasa tahminlerini yüzde 20 oranında aşan Ericsson'un bu başarısında cep telefonu ve GSM altyapısı satışları birlikte rol oynadı.

Ericsson tek tek ülkeler için kar ya da satış rakamı açıklamadığı için Türkiye'nin bu patlamadaki payını kesin rakamlarla ifade etme olanağı yok. Ericsson Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Ersin Pamuksüzer, yılın ilk 9 ayında 250 bin adet dolayında cep telefonunun satıldığı Türkiye'nin GSM performansıyla birlikte Ericsson bünyesinde ilk 10'a girdiğini açıkladı.

TÜRKİYE'DE İYİ

Pamuksüzer Ericsson'un bu yılın ilk 9 ayında dünya pazarında gerçekleştirdiği patlamanın, şirketin hem cep telefonları hem de GSM altyapısında doğru teknolojiye yatırım yapmasından kaynaklandığını belirtti. Ericsson'un doğru yatırım kararlarının şirkete rekor kâr olarak geri döndüğünü de açıklayan Pamuksüzer şunları söyledi:

‘‘Ericsson doğru teknolojiye yatırım yapmasına paralel olarak hem altyapıda hem de dijital telefonda dünya genelinde birinci sıraya yerleşti. Şirket, Türkiye'ye GSM ve cep telefonunu birlikte alacak olursak bu yılın ilk 9 ayında toplam 400 milyon dolarlık yatırım yaptı. Bu yatırım dünya trendine paralel olarak Türkiye'nin satış ve kar performansına da yansıdı. Kendi bölgesiyle karşılaştırılamayacak kadar üstün olan Ericsson-Türkiye'nin performansı dünyada ilk 10'a Avrupa'da da ilk 7'ye giriyor rahatlıkla. Yılın ilk 9 ayında 250 bin adet dolayında gerçekleşen cep telefonu satışı bu yılın sonunda 420 bin adedi bulacak.’’

Meltem ÖZDEMİR/İSTANBUL

Telsim S-6 dışında şifre uygulamıyor

Telsim, geçtiğimiz günlerde Hürriyet'in Tüketici Köşesi'nde yer alan ‘‘Telsimden kurtuluş Yok’’ haberiyle ilgili olarak bir açıklama yaptı. Açıklamada, Telsimin sübvanse ettiği cep telefonlarından sadece Siemens S-6 modeli telefonlarda şifre uygulamasının yahpıldığı diğer telefonlarda şifre uygulamasının yapılmadığı belirtildi. Telsim'in Siemens S-6 dışında sübvanse ettiği diğer telefonlardan alan tüketicilerin diledikleri kartı kullanabilme hakkına sahip olduğu vurgulandı. Siemens ve Telsim arasındaki anlaşma da geçtiğimiz günlerde bitmişti. Siemens, cep telefonlarının pazarlamasını Genpa yapmaya başlamış, böylece GSM şebeke seçimi müşteriye bırakılmıştı.

POSTA KUTUSU

İSTANBUL'dan Hüdaver Küçük'ün İdaş marka yatağı yenisiyle değiştirildi.

BURSA'dan Nevra Ünver'in THY'larında kaybolan valizi bulundu.

İSTANBUL'dan Perihan Ayten'e Arçelik tarafından elektrik süpürgesinin kullanımı ile ilgili bilgi verildi.

ADANA'dan Nigar Erdoğdu'nun L.C. Wakiki tişortü yenisiyle değiştirildi.

ANKARA'dan Zerrin Araz'ın Abbate gömleği yenisiyle değiştirildi.

İSTANBUL'dan Mustafa Demirci'nin ceketi Kığılı tarafından değiştirildi.

İSTANBUL'dan Recep Gençtürk'ün Beko buzdolabı yenisiyle değiştirildi.

İSTANBUL'dan Reyhan Şahinoğlu'nun Ericsson cep telefonu Telemar Elektronik Aletler tarafından onarıldı.

İSTANBUL'dan Berpaş Dış Ticaret'in Olivetti marka bilgisayarı Vatan Bilgisayar tarafından onarıldı.

BURDUR'dan Tarık Demiralın'ın tüfeği Vursan tarafından onarıldı.