Temcit pilavının bile kendine has lezzeti vardır

Kurthan FİŞEK

Bizimkilerin yolu ne zaman İspanya'ya düşse, Türkiye'nin gündemine ‘‘Bask Modeli’’ girer. O dediğimiz model her derde devadır.

Franko faşizminin kalıntılarından kurtulmanın tek yoludur.

Enflasyon hızını medeni dünya standardlarına indirmenin tek yoludur.

Etnik problemleri çözmenin tek yoludur.

Ayrılıkçı eğilimleri boğmanın, bastırmanın tek yoludur.

Açlığı, sefaleti yok etmenin tek yoludur.

Gelsin ‘‘Bask Modeli’’...

* * *

Anılan modelin Türkiye'de geçerli olabileceğini ilk söyleyen Tansu Çiller'di.

Viyana'ya gitti.

İspanya'nın o zamanki başbakanı, azılı hızlılardan Felipe Gonzalez'le tanıştı. Gonzalez girizgah yaptı.

‘‘Fotoğraflarınızdan kat kat güzelsiniz!’’

Buzlar erimişti.

Bizim zamanımızda, ‘‘Gel, sana pul koleksiyonumu göstereyim!’’ denirdi.

Devir değişti.

‘‘Sizin Kürt probleminiz var. Gelin, Bask problemini nasıl çözdüğümüzü anlatayım!’’ dedi Gonzalez...

Anlattı.

1Sınır komşularınızla derhal anlaşın, teröristlere geçit vermesinler... Etnik terörün kökünü böylece kurutursunuz...

2Bütün partileri teröre karşı birleştirin, tek bir çelik yumruk hâline getirin... Ayrılıkçılar kıpırdayamaz...

3 Her bölgede, o bölgenin özelliklerine göre, yerel yönetimlere çok geniş yetkiler verin, mahalli kaynak ve imkanların kullanımında tam serbestlik tanıyın... Biz öyle yaptık, Bask bölgesine idari ve ekonomik özerklik verdik...

* * *

Çiller çok heyecanlandı bu modelden...

Türkiye'ye döner dönmez anlattı.

Birkaç günlük heyecan oldu. PKK terörü doruktaydı netekim...

Sonra baktı kamuoyu, ciddiye alınacak tarafı yoktu, unuttu gitti.

Aynı şey değerli cumhurbaşkanımızın İspanya gezisi sırasında da oldu.

Bazı aklıevveller sâyesinde, ‘‘Bask Modeli’’ yine gündeme geldi.

Ne sihirdir ne keramet...

* * *

Anılan modelde üç sakat var.

Bask modelinin üç faziletine sırayla bakalım...

1 İspanya'nın komşusu Fransa ve Portekiz... Bizimkiler Suriye, Irak, İran ve Ermenistan... Quelle alâka?

2 Onların partileri Franko faşizmine karşı birleşmişlerdi. Bizimkiler, birbirlerine doğru saati söylemezler, yağmurlu günde bir fincan su vermezler...

3 Bask bölgesi, hem tarım, hem sanayi bakımından İspanya'nın en zengin bölgesidir. İç savaştan önce de öyleydi, sonra da o özelliğini korudu. ‘‘Sağmal inek’’ muamelesi görüyor, İspanya'nın öbür bölgelerini besliyorlardı. Özerkliklerini alınca, başkalarına yedirmeyip kendileri kullandılar.

Fırat-Dicle hattımızın doğusuyla Bask bölgesi arasında ne gibi bir benzerlik var, anlayamadım.

Gördüğüm kadarıyla, ilişki tam tersine...

Kerametleri kendinden menkûl bazı devlet büyükleri bir gün anlatırlar inşallah...

* * *

Bask Modeli'ni geçiniz bir kalem... Oyalamayın insanları...

Ya ‘‘ara rejim’’, ya ‘‘ara seçim’’...

---