Talim Terbiye'den Zalim Terbiye'ye

Doğan HIZLAN

Gülsün Özakın ve Muammer Karadaş, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı okullarda okutulan ders kitaplarının dil yanlışlarını bir incelemede toplamışlar:

Adı, 'Z(T)alim Terbiye, Onaylı Türkçe Kıyımı.'

İncelemenin kapağında Zalim yazıp, Z'yi çizerek T koymuşlar.

İncelemeyi okursanız, öğrencilerin ve okulu bitirenlerin, güzel, doğru Türkçe konuşamadıklarının ve yazamadıklarının nedenini anlarsınız.

Çünkü öğrenciler, öğretileni yansıtıyorlar.

Özakın ve Karadaş'ın avukatları, bu kitapların okutulmaması için Milli Eğitim Bakanlığı'na başvurmuşlar.

Gerekçeden birkaç satır okuyalım:

‘‘...Talim ve Terbiye Kurulu, görevlerini belirleyen mevzuata aykırı olarak, laik, bilimsel eğitimin önünde bir engel oluşturmaktadır, zararlı bir işlev görmektedir.’’

Özakın ve Karadaş'a göre, ‘‘bu kitapları okuyan komisyon ya hiç kurulmamış, ya konuyla ilgisiz kimselerden kurulmuş ya da bu komisyon bu kitapların kapağını açıp bakmamış.’’

Yasayla dilimizi düzeltmeye kalkışanların, önce bu çalışmayı okumalarını tavsiye ederim.

Özakın ile Karadaş, sadece biçimsel dil yanlışlarını bulmakla yetinmiyor, bu örneklerin ardındaki dil mantığı hatalarını, hatta köhnemiş dünya görüşünü tartışıyorlar.

Dille kültür arasındaki bağı, bu çalışmalarında gözönünde tutmuşlar.

Çağcıl insanlar yetiştirmenin koşullarına bu kurulun dikkat etmediği anlaşılmaktadır.

***

ŞİMDİ bu incelemeden, gerçekten insanı şaşırtan örnekler verelim.

Hem üzüleceksiniz hem güleceksiniz, tiyatronun iki maskı bir arada yüzünüzde varolacak.

(Siyahlar kitaplardan alıntı, italikler yazarların notudur.)

‘‘İstiklal Marşımızın tamamını birkaç kere okuyunuz.’’

Not! Kitapta marşın tamamı verilmemiş.

‘‘Kendi ana, baba, kardeşleri ve velisinin dürüst bir yaşam seviyesinde bulunması.’’

'dürüst bir yaşam seviyesi ne demek?'

‘‘Hastaya ... elbisesi ve yakası gevşetilmelidir.’’

Elbise gevşetilir mi. Ama neyin yakası.

‘‘İftira bilerek mi bilmeden mi yapılır? İftiracılar toplum içinde nasıl karşılanır? İftira insanın kendi yüzüne tükürmesi anlamına gelir mi? İftiraya uğrayan nasıl bir duruma düşer? Onun yerinde olmak ister misiniz?’’

Haydi bu sorulara mantıklı yanıtlar verin! Bilmeden iftira nasıl yapılır? Biz öğrenci olsak, böyle bir soruyu yanıtlamaya tenezzül etmeyiz.

Valla biz onun yerinde olmak istemeyiz, sizi bilmiyıoruz.

Asıl inci şu: İnsanın kendi yüzüne tükürmesi! Bu nasıl olacak?

Hele iki cümle var ki, şaşmamak mümkün değil.

‘‘Aile terbiyesi neden gereklidir?

İnsanlar topluluk halinde yaşarlar.’’

***

ŞİMDİ Talim ve Terbiye Kurulu'nun dildeki titizliğini (!) örneklerle okudunuz değil mi?

Öğrencileri değil kurul üyelerini sınavdan geçirmek gerekiyor.