Türkiye'de büro açacak mı?
Güncelleme Tarihi:
Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai, Taliban’ın Türkiye gibi üçüncü bir ülkede büro açması fikrine destek verdi. Böyle bir adımın isyancı örgütle uzlaşma görüşmelerini ve üyelerin topluma yeniden katılmasını kolaylaştırabileceğini ifade eden Karzai, Türkiye’nin böyle bir sürece ev sahipliği yapmak istemesini memnuniyetle karşıladıklarını ifade etti.
Asıl mesele Taliban için meşru bir alan açılmasının ileri atılmış bir adım olup olmayacağı. Grup özellikle Avrupa’daki destekçilerinin büyük çabalarına karşın karanlık köşelerden çıkma konusunda en ufak bir sinyal vermiyor.
Dahası Taliban liderleri yabancı askerler ülkeden ayrılmadıkça Afgan hükümetiyle görüşmemek konusunda da kararlı. Özellikle son dönemde ABD güçleri komutanı General David Petraeus’un mücadelenin şiddetini artırmasıyla Taliban da aynı sertlikle cevap verdi.
The Nation’da yayımlanan bir başyazıda Taliban’ın içindeki bazı unsurların savaş alanına paralel olarak diyalog seçeneğini de değerlendirmelerinin söz konusu olabileceği ancak grubun yapısının karışık ve heterojen olmasının meseleyi daha karmaşık bir hale getirmekten başka işe yaramadığı ifade edildi.
Yine de STRATFOR analisti Karman Bokhari’nin de dediği gibi Taliban’ın bir temsilci bürosu olması fikri Afgan sorununun müzakereyle çözülmesi adına önemli bir adım. Birincisi böylece Taliban’a yıllardır aradığı siyasi meşruiyet kazandırılmış oluyor. İkincisi Türkiye’nin olaya müdahil olması bu fikri daha uygulanabilir hale getiriyor.
Pakistan’ın Afganistan’daki Taliban’a ve diğer militan gruplarına olan yakınlığı düşünüldüğünde bir anlaşma sağlanması konusunda güvenilir bir ortak olmadığı söylenebilir. Ancak Türkiye hem ABD hem de İslam dünyası üzerinde farklı aktörleri yanında sürükleyebilecek ağırlığı taşıyor.
Hatta Türkiye İran konusunda benzer bir rol oynadı bile.
Ama elbette bütün bu planların bir Taliban bürosuna dönüşebilmesi için yapılacak çok şey var. Birincisi, Taliban geleneksel anlamda kurum standartlarına uymuyor. Örgüt adına kimin söz söylediği de bilinmiyor.
İkincisi ve daha önemlisi, Taliban’ın El Kaide’yle olan bağlantısı bir yakınlaşmanın önündeki en büyük engel. Bokhari iki örgüt arasındaki bağların kökünün 11 Eylül’de iktidardan edilmelerine kadar uzandığını ve birçok üst düzey liderin bu ilişkiyi sürdürdüğünü ifade ediyor.
Uluslararası kamuoyunun Taliban’ı meşru bir siyasi aktör olarak görmesinin önündeki en büyük engel de bu.
Reuters'ın internet sitesinde yayımlanan "An address for the Taliban in Turkey?" başlıklı yorumdan derlenmiştir.
http://twitter.com/HurriyetPlanet