Takunya Tak Tak

Avrupa’da yayılan hamam modası, Türk tasarımcılara yeni ufuklar açtı. Kimi tasarımcı modern hamam hazırlarken kimileri nalın geliÅŸtiriyor. Mersin Ãœniversitesi Mimarlık Fakültesi Dekan Yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Mine Ertan, hijyeni saÄŸlayan iki parçalı bir nalın geliÅŸtirdi, ismini sesinden esinlenerek koydu: ‘Tak Tak’. Nalını erkekler de kullanabiliyor.Türk kadınlarının yeniden tadını keÅŸfettiÄŸi hamam eÄŸlenceleri, Avrupa’ya da sıçradı, hamamlar, gözde mekanlar arasına girdi. GeliÅŸmeyi izleyen Türk tasarımcılar ilginç hamam aksesuvarları tasarlıyor. Mersin Ãœniversitesi Mimarlık Fakültesi Dekan Yardımcısı ve Endüstri Ãœrünleri Bölüm BaÅŸkanı Yrd. Doç. Dr. Mine Ertan hamam modasını geliÅŸtiren tasarımlar zincirine ‘Tak Tak’ nalınlarıyla katıldı. Tasarımı Kasım 2004’te, Fransa’da Saint-Etienne Tasarım Bienali’nde sergilendi.Tak Tak, bilgisayarla tasarlandı. Ertan, tasarımını, ‘Hamamlarda kullanılan nalınların çaÄŸdaÅŸ bir yorumu’ olarak deÄŸerlendiriyor: ‘Tak Tak, nalının, üretim ve malzeme teknolojileri gözetilerek, yeni nesil bir ürüne dönüşümüdür. Kültür mirasımızdan gelen kendine özgü bir nesnenin bugüne uyarlanmasıdır.’Ertan’ın üretmek istediÄŸi nalın, iki parçalı. Ãœst parçası esnek ve katlanabilir. Alt parçası ise ninelerimizin nalınlarını anımsatan ancak su geçirmez malzemeden üretilen bir taban. Alt taban hamamdaki soyunma odalarında herkesin kullanımına açık. Katlanabilir üst parça ise tek kullanımlık, hamamın giriÅŸinde müşteriye veriliyor. Ayağı saran parça alt bölüme geçirilerek ıslak mekanda kullanılıyor. Böylece her müşteriye ayak deÄŸmemiÅŸ bir nalın giyme fırsatı sunuyor.HAYTA TORUN ERKEKLERÄ° KORKUTUYORTasarım adını, hamamdaki nalınların yankılarından alıyor: tak tak tak... Ertan, tasarımın prototipini bir süre sonra hazırlayacak. DileÄŸi günlük hayatta tasarımın yer edinmesi. 2003 yılında Stockholm’deki bir festivale modern hamam konseptli bir atölye çalışmasıyla katıldıklarını anlatıyor Ertan. Burada hamama ait nesneleri incelerken, ayakkabı merakı onu nalına götürmüş. Ä°lk tasarımı enine iki yükseltili, klasik nalın benzeri. ‘Hayta torun’ dediÄŸi son tasarımda ise nalın yükseltilerinin katamaranı andıran boyuna iki ÅŸerit haline geldiÄŸi görülüyor. Ertan’ın nalını hem kadınlar, hem de erkekler tarafından kullanılabilecek. Tıpkı Osmanlı minyatürlerinde gördüğümüz geleneksel nalınlar gibi. Ertan, Avrupa’da hamam kültürünün eÅŸcinseller arasında yaygınlık kazanmasının, ‘beyni bıyıklı’ erkekler arasında endiÅŸe yarattığını vurguluyor: ‘Hemcinslerinin bakışlarına maruz kalmaktan korkuyorlar. Ama yine de geleneÄŸin aklını kullandığım bu ürünlerin herkes tarafından kullanılmasını diliyorum’ diyor. 20 BÄ°N NESNE ARASINDA TEK YEREL ÃœRÃœN6-14 Kasım 2004 arasında, Dördüncü Saint-Etienne Uluslararası Tasarım Bienali’nde 73 ülkeden, 20 bin tasarım sergilendi. Bienale Türkiye’den baÅŸvuranlar arasında Mine Ertan’ın ‘Tak Tak’ı ve seramikçi Arzu Çevik’in ‘Sonsuz Arayış’ı sergilenmeye deÄŸer bulundu. Nalın sergideki tek yerel üründü.Â