Kırkpınar, 'efsane' unvanını hak ediyor
Güncelleme Tarihi:
A.A
Oluşturulma Tarihi: Haziran 24, 2010 11:20
Bu yıl 649'uncusu yapılacak Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri dünyanın en eski spor organizasyonlarından birisi olma özelliğinin yanında tarihi, unsurları ve güreş oyunları ile “efsane” unvanını hak ediyor.
Çeşitli kaynaklardan derlenen bilgilere göre, Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri'nin tarihçesi söyle:
“Orhan Gazi'nin Rumeli'yi ele geçirmek için düzenlediği seferler sırasında, kardeşi Süleyman Paşa 40 askerle Bizanslılar'a ait Domuzhisar'ın üzerine yürür. Baskınla burasını ele geçirirler. Öteki hisarların da ele geçirilmesinden sonra 40 kişilik öncü birlik geri döner ve şimdi Yunanistan topraklarında kalan Samona'da mola verirler. 40 cengaver burada güreşe tutuşurlar. Saatlerce süren güreşlerde, adlarının Ali ile Selim olduğu rivayet edilen iki kardeşin bir türlü yenişemedikleri görülür. Daha sonra bir Hıdrellez gününde, Edirne yakınlarındaki Ahıköy çayırında aynı çift yeniden güreşe tutuşurlar. Bütün bir gün güreşmelerine rağmen yine yenişemeyen kardeş pehlivanlar, gece boyunca da mum ve fener ışığında mücadelelerini sürdürmeye devam ederler. Ancak solukları kesilerek oldukları yerde can verirler.
Arkadaşları onları aynı yerdeki bir incir ağacının altında toprağa vererek oradan ayrılırlar. Yıllar sonra ise aynı yere gittiklerinde iki pehlivanın mezarlarının bulunduğu yerde gür bir pınar görürler. Bundan sonra halk orada yatanların anısına o yöreye, “Kırkpınar” adını verir. Yunanistan'ın Samona köyünün merası içindeki alan asıl Kırkpınar çayırıdır. Balkan Savaşları ve Birinci Dünya Savaşı sonunda Kırkpınar Güreşleri Edirne ile Mustafapaşa yolu arasındaki 'Virantekke' denilen yerde düzenlenmiştir. Cumhuriyet'ten sonra 1924 yılında ise güreşler Edirne'nin Sarayiçi mevkisinde yapılmaya başlanmıştır.
Kırkpınar Güreşleri 1928 yılına kadar, ağaları tarafından düzenlenmiştir. Güreşlerdeki ödülleri ve misafirlerin ağırlanmasını hep ağalar karşılamıştır. Ancak 1928 yılında ülkede meydana gelen ekonomik sıkıntılar nedeniyle ağalığa talip çıkmayınca, güreşleri organize ve gelenleri ağırlama işi Kızılay ve Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından üstlenilmiştir. 1946 yılında ise Tarihi Kırkpınar Güreşleri Edirne Belediyesince düzenlenmeye başlanmıştır. O yıl da zamanın Belediye Başkanı Tahsin Şıpka, Kırkpınar Güreşleri'ni belediye hizmetleri arasına almıştır.”
YAĞLI GÜREŞTE OYUNLAR
Yağlı güreş müsabakalarında rakibi yenmek için çok çeşitli oyunlar geliştirilmiştir ve bunlardan çoğunluğu günümüzde de meydanlarda uygulanmaya devam etmektedir.
Yağlı güreş oyunları ayakta ve yerde olmak üzere ikiye ayrılır. Ayakta hücum oyunları elense, tırpan, budama, tek çapraz, çift çapraz, sırt çaprazı, tek ve çift dalmalar, kazkanadı, paça dış kazık, ayak kündesi, koltuk altı, tek dirsekle budama, çift dirsek kapma, kalçaya dalmak, ayak kemanesi ve rakibi taşımak bulunuyor.
Ayakta yapılan savunma içerikli oyunlar ise iç ve dış tırpanda bacak kaçırma, çift çaprazda burun kakması, yan baş, boyunduruk, boyundurukta dizleme, tek dalma kurtuluş, dalarken baskı, kazkanadı boşalması, kazkanadından sıyrılma, koltukaltında girmek, karşılıklı paça kasnak, çift çaprazda çift paça kapmak, arka çaprazdan sıyrılmak, paça kasnaktan sıyrılmak ve karşılıklı kaldırmalarda direnme olarak sıralanıyor.
Yerde yapılan hücum oyunları ise sarma, tek sarma, sarmadan çoban bağı, iç kazık, dış kazıkta gerdanlama, paça kasnak, ters kepçe, sarmada kolla yaslanma, oturak kündesi, şak kündesi, ters sarma, iç kazık ters paça olarak belirleniyor.
Yerde yapılan savunma oyunları ise sarmayı bozmak, sarmadan yan kılçık, sarmadan dönme, sarmada dolu paça kasnak, sarma kündede rakibin ayak bileğinden tutarak kündeye geçmek, yerde kol bastının karşılığı sarmadan dönerken gırtlaklama, sarma ve kündede dolu kalkmalar, ters kepçeden kurtulmak, şak kündesinde bilek kapmak, şakta bilek kapmak, şakta kolbastı, kenamede sırta sayvant ve kemanede aşırma yaparak kalkmaktan oluşuyor.
“Orhan Gazi'nin Rumeli'yi ele geçirmek için düzenlediği seferler sırasında, kardeşi Süleyman Paşa 40 askerle Bizanslılar'a ait Domuzhisar'ın üzerine yürür. Baskınla burasını ele geçirirler. Öteki hisarların da ele geçirilmesinden sonra 40 kişilik öncü birlik geri döner ve şimdi Yunanistan topraklarında kalan Samona'da mola verirler. 40 cengaver burada güreşe tutuşurlar. Saatlerce süren güreşlerde, adlarının Ali ile Selim olduğu rivayet edilen iki kardeşin bir türlü yenişemedikleri görülür. Daha sonra bir Hıdrellez gününde, Edirne yakınlarındaki Ahıköy çayırında aynı çift yeniden güreşe tutuşurlar. Bütün bir gün güreşmelerine rağmen yine yenişemeyen kardeş pehlivanlar, gece boyunca da mum ve fener ışığında mücadelelerini sürdürmeye devam ederler. Ancak solukları kesilerek oldukları yerde can verirler.
Arkadaşları onları aynı yerdeki bir incir ağacının altında toprağa vererek oradan ayrılırlar. Yıllar sonra ise aynı yere gittiklerinde iki pehlivanın mezarlarının bulunduğu yerde gür bir pınar görürler. Bundan sonra halk orada yatanların anısına o yöreye, “Kırkpınar” adını verir. Yunanistan'ın Samona köyünün merası içindeki alan asıl Kırkpınar çayırıdır. Balkan Savaşları ve Birinci Dünya Savaşı sonunda Kırkpınar Güreşleri Edirne ile Mustafapaşa yolu arasındaki 'Virantekke' denilen yerde düzenlenmiştir. Cumhuriyet'ten sonra 1924 yılında ise güreşler Edirne'nin Sarayiçi mevkisinde yapılmaya başlanmıştır.
Kırkpınar Güreşleri 1928 yılına kadar, ağaları tarafından düzenlenmiştir. Güreşlerdeki ödülleri ve misafirlerin ağırlanmasını hep ağalar karşılamıştır. Ancak 1928 yılında ülkede meydana gelen ekonomik sıkıntılar nedeniyle ağalığa talip çıkmayınca, güreşleri organize ve gelenleri ağırlama işi Kızılay ve Çocuk Esirgeme Kurumu tarafından üstlenilmiştir. 1946 yılında ise Tarihi Kırkpınar Güreşleri Edirne Belediyesince düzenlenmeye başlanmıştır. O yıl da zamanın Belediye Başkanı Tahsin Şıpka, Kırkpınar Güreşleri'ni belediye hizmetleri arasına almıştır.”
YAĞLI GÜREŞTE OYUNLAR
Yağlı güreş müsabakalarında rakibi yenmek için çok çeşitli oyunlar geliştirilmiştir ve bunlardan çoğunluğu günümüzde de meydanlarda uygulanmaya devam etmektedir.
Yağlı güreş oyunları ayakta ve yerde olmak üzere ikiye ayrılır. Ayakta hücum oyunları elense, tırpan, budama, tek çapraz, çift çapraz, sırt çaprazı, tek ve çift dalmalar, kazkanadı, paça dış kazık, ayak kündesi, koltuk altı, tek dirsekle budama, çift dirsek kapma, kalçaya dalmak, ayak kemanesi ve rakibi taşımak bulunuyor.
Ayakta yapılan savunma içerikli oyunlar ise iç ve dış tırpanda bacak kaçırma, çift çaprazda burun kakması, yan baş, boyunduruk, boyundurukta dizleme, tek dalma kurtuluş, dalarken baskı, kazkanadı boşalması, kazkanadından sıyrılma, koltukaltında girmek, karşılıklı paça kasnak, çift çaprazda çift paça kapmak, arka çaprazdan sıyrılmak, paça kasnaktan sıyrılmak ve karşılıklı kaldırmalarda direnme olarak sıralanıyor.
Yerde yapılan hücum oyunları ise sarma, tek sarma, sarmadan çoban bağı, iç kazık, dış kazıkta gerdanlama, paça kasnak, ters kepçe, sarmada kolla yaslanma, oturak kündesi, şak kündesi, ters sarma, iç kazık ters paça olarak belirleniyor.
Yerde yapılan savunma oyunları ise sarmayı bozmak, sarmadan yan kılçık, sarmadan dönme, sarmada dolu paça kasnak, sarma kündede rakibin ayak bileğinden tutarak kündeye geçmek, yerde kol bastının karşılığı sarmadan dönerken gırtlaklama, sarma ve kündede dolu kalkmalar, ters kepçeden kurtulmak, şak kündesinde bilek kapmak, şakta bilek kapmak, şakta kolbastı, kenamede sırta sayvant ve kemanede aşırma yaparak kalkmaktan oluşuyor.