Şimdi sıra memurların servet beyanında

Her memur, kendi el yazısı ve imzasıyla; kendisi, eşi ve velayet altındaki çocuğunun, ne kadar malı, mülkü, parası, altını, mücevheri, alacağı ve borcu varsa bildirecek. Ay sonuna kadar, yaklaşık iki buçuk milyon memur ‘Mal bildirimi formu’ doldurup, kendi kurumuna teslim etmek zorunda. Sadece memurlar değil, kooperatiflerin başkan ve üyeleri, yeminli mali müşavirler, kamuya yararlı dernek yönetici ve denetçileri, gazete sahibi, yönetim kurulu üyeleri, sorumlu müdürler, başyazarlar ve fıkra yazarları da mal bildiriminde bulunacaklar.

Bu uygulamada; yapılan bildirimler, Başbakanlıkça belirlenecek esaslar çerçevesinde, önceki bildirimler ve kamu kurumları bilgisayarlarında mevcut bilgilerle, bilgisayar ortamında karşılaştırılacak.

SERVET UNSURLARI

Memurlar, kendilerine, eşlerine ve velayetleri altında bulunan çocuklara ait, aşağıdaki servet unsurlarını bildirmek zorundalar;

1- Ev, büro, dükkan, mağaza, arsa, arazi gibi gayrimenkuller ile kooperatif hisselerini,

2- Aşağıda belirtilen değerlerde ise, net aylık tutarının beş katından fazla olan (örneğin aylığı, net 1.500 YTL lira olan memurun, 7.500 YTL’yi aşan) servet unsurları beyan edilecek.

a) Nakit para ve dövizleri ile yurtiçi ve yurtdışı banka mevduatını, özel finans kuruluşlarındaki paralarını,

b) Hazine bonosu ve Devlet tahvili, Eurobond, hisse senedi, özel sektör tahvilleri ve diğer menkul kıymetleri,

c) Altın, ziynet ve mücevheratı,

d) Otomobil, yat, kat, motor, kayık, sandal, sürat teknesi, helikopter, traktör, biçerdöver, harman makinası, motosiklet, kamyon, iş makinaları ve hayvanları (keçi, koyun, inek, öküz, manda ve at gibi),

e) Pul, silah ve koleksiyonlar, antika ve kıymetli tablolar vs.

f) Hakları (ihtira beratı, alameti farika ve telif hakları) ve beyanı gerekli görülen diğer servet unsurlarını

g) Alacaklarını (senetli-senetsiz), borçlunun adı-soyadı ile birlikte,

h) Borçlarını (senetli-senetsiz), alacaklının adı-soyadı ile birlikte

bildirmeleri gerekiyor.

Mallar, mal bildirimi tarihindeki değerleri esas alınmak suretiyle beyan olunacak (Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yönetmelik Md.8).

Mal bildiriminde bulunan memurlar, servet unsurlarında, net aylıklarının 5 katını aşan değerde bir değişiklik olduğunda, ‘Ek Mal Bildirimi’ vermek zorunda olacaklar (Yönetmelik Md.10).

CEZA UYGULAMASI

Mal bildiriminde bulunmayana, bildirimin verileceği kurumlarca ihtarda bulunulur. İhtarın kendisine tebliğinden itibaren ‘Otuz gün içinde’ mazeretsiz olarak bildirimde bulunmayana ‘üç aya kadar hapis cezası’ verilecek (3628 Sayılı Kanun Md.10). Gerçeğe aykırı bildirimde bulunanlara ise, ‘altı aydan üç yıla kadar’ hapis cezası verilecek.

Mal bildirimleri gizli tutulacak ve mal bildirimlerinin içeriği hakkında, soruşturma ve kovuşturmaya yetkili makamlar dışında, kimseye hiçbir şekilde açıklanmayacak ve bilgi verilemeyecek.

Kanuna ve genel ahlaka uygun olarak sağlandığı kanıtlanamayan mallar ‘haksız mal edinme’ sayılacak. Haksız mal edinen memura, ‘üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası’ verileceği gibi, bu malların zor alımı yoluna da gidilecek.

Görüldüğü gibi, vergi mükelleflerine uygulanmayan ‘servet beyanı’, kamu görevlilerine uygulanıyor ve servetindeki artış ile geliri kıyaslanıyor. Açıklanamayan fark olduğunda, hapis cezası da dahil ciddi yaptırımlar uygulanıyor.