Sigorta yaptırdığın şirkete ortak olma dönemi başladı

Önce, Yazıcı’nın, açıklamasını kısaca hatırlayalım: “Kooperatifçilikle sigortaya yeni açılım getireceğiz. Bu sayede yerli yatırımcıyı da teşvik edeceğiz. Yakın zamanda kurulan bir sigorta kooperatifinin kısa sürede ortak sayısı 80 bini aştı. Bir başka sigorta kooperatifi de Hazine’den ruhsat alma işlemlerini sürdürüyor. Sigorta yaptırdıkları kooperatifin ortağı olma fikri vatandaşlarımızın ilgisini çekiyor.”
Hayati Yazıcı’nın bu açıklamalarından sonra okuyuculardan onlarca elektrik posta aldım... Sigortada kooperatifçiliğin ne anlama geldiğini, sigorta kooperatiflerinin güvenilir olup, olmadığını soruyorlar. Önce, sigorta kooperatifleri nedir, nasıl çalışır ona değineyim... Sonra da bu konu ile ilgili görüşlerimi paylaşayım.
Aslında kooperatif sigortacılığı tüm dünyada yaygın ve eskiye dayanan bir uygulama. Biz ise yeni keşfediyoruz. Sigorta kooperatifçiliğinin özü şu: Kooperatifler, uzmanı oldukları kendi alanlarında, üyelerinin sigorta ihtiyaçlarını karşılamak için şirket kuruyorlar. Mesela, Tarım Kredi Kooperatifleri’nin, tarım sigortası için şirket kurması gibi... Şirket faaliyete geçtikten sonra, sigorta poliçesi yaptıran her sigortalı şirketin de ortağı oluyor. Normal sigorta sistemi burada da aynen çalışıyor. Prim toplanıyor, hasarı olan sigortalıya hasar ödeniyor... Tek fark, yılsonunda eğer şirket kar ederse, ortaklara yani, tüm sigortalılara da kar payı dağıtılıyor. En basit haliyle kooperatif sigortacılığının işleyişi böyle.

SİGORTALIYA KARDAN PAY

Belirttiğim gibi, dünyada uzun yıllardır uygulanan bir sistem ve bugün Türkiye dahil her ülkede şirket satın alan dünyanın sayılı sigorta devlerinin bir kısmı, kooperatif sigortacılığından bu noktalara geldiler.
Gelelim bize... Yeni kanunla, Türkiye’de de sigorta kooperatiflerinin kurulmasının önü açıldı... Geçtiğimiz yıllarda da bu şekilde bir şirket kurulup, faaliyete geçti ve bugün sigortalı sayısı yani, ortak sayısı, 100 bine ulaştı. Hayati Yazıcı’nın, açıklamalarından anladığım kadarıyla da bir-iki şirket daha faaliyete geçmek için izin bekliyor.
Ancak bir sorun var... Bizdeki uygulama, dünyadakinden farklı. Daha doğrusu, sistemin işleyişi aynı ama çıkış noktası farklı. Nasıl mı? Maalesef, bizde faaliyet gösteren şirketin, herhangi bir kooperatifle bir alakası yok. Beş-on kişi bir araya gelip, sermaye koymuş ve yasadaki imkandan yararlanarak şirketi kurmuş. Hal böyle olunca da... Daha doğrusu ortada bir uzmanlık alanı olmayınca, kurulan bu şirket; sadece trafik ve kasko sigortası satıyor. Yani, yıllardır zarar edilen ve son dönemde zararın inanılmaz boyutlara çıktığı, iki sigorta branşında faaliyet gösteriyor.

SİGORTA KOOPERATİFLERİ GÜVENİLİR Mİ?

Ne demek mi istiyorum... Koca koca sigorta devlerinin bile, ‘Artık zararı karşılayamıyoruz, cepten ödemekten bıktık’ diye feryat ettiği bir ortamda; üç-beş kişinin sermaye koyup, sonra da her sigortalıyı ortak ederek, bu işi yürütmeleri kolay olmadığı gibi riskli diyorum... Bu şekilde kurulan şirketlerin yakından ve sürekli denetlenmesi gerekir diyorum... Gerekir ki, yarın öbür gün bırakın ortaklarına kar dağıtmayı, hasarı bile ödeyemez hale gelmesin ve sigortacılığın imajı da zedelenmesin diyorum.
Yanlış anlaşılmasın... Kooperatif sigortacılığına karşı değilim. Aksine destekliyorum. Ama gerçekten kooperatiflerin kendi uzmanlık alanlarında bu işe soyunmasını destekliyorum. Örneğin, Tarım ve Kredi Kooperatifleri’nin, başka sigorta şirketiyle anlaşarak, o şirket aracılığı ile tarım sigortası satmaları yerine, kendilerinin şirket kurmalarını sonuna kadar destekliyorum. Aynı şekilde Esnaf ve Sanatkârlar Kooperatifi, sadece KOBİ sigortacılığı için... Taksiciler Kooperatifi, üyelerinin trafik ve kasko sigortası ihtiyacı için... Yapı kooperatiflerinin inşaat ve deprem sigortası için şirket kurmalarını destekliyorum.
Ama kooperatifçilikle hiç alakası olmayan birilerinin, ‘Nasıl olsa yasa izin veriyor, hadi kuralım’ diyerek, bu işe girmelerini riskli, amaca uygun bulmuyorum.