10 dakikada ‘yerli’ uçak temizleyicisi
Aynı günde yüzlerce yolcu taşımış, belki de kıtalar arasında uçmuş bir uçağı dakikalar içinde temizleyebilmek mümkün mü? Türk TechnoArge şirketinin geliştirdiği robot bunu 10 dakikada yapıyor.
Daha geçen haftalarda ‘Uçaklar mikrop yuvası’ diye yazmıştım. Yemek tepsileri başta olmak üzere uçakların farklı mikrop, bazen de salgın hastalıkların taşınmasında önemli bir etkisinin olduğuna dikkat çekmiştim. Bu yazıdan birkaç gün sonra ‘İstanbul AirShow’ Havacılık Fuarı’nda TechnoArge Şirketi Genel Müdürü Mustafa Saatçioğlu ve Ar-Ge Müdürü Muzaffer Gökçimen ile bir araya geldim. Uluslararası patentini aldıkları, kabini 10 dakikada tertemiz hale getiren yeni ürünlerini Türkiye’deki havayollarına fuarda tanıttılar. Uçakların yerde geçirdikleri her dakika para. Havayolları bir an önce işlemleri tamamlayıp uçakları tekrar gökyüzüne çıkarmanın peşinde. Dakikalar kısıtlı olunca temizlik de çoğu zaman ya yapılamıyor ya da üstünkörü geçiştiriliyor. Bir süre sonra da uçaklar mikrop yuvası haline gelebiliyor.
Ultraviyole ışığı ile temizliyor
TechnoArge’nin geliştirdiği ‘temizlik robotu’ dışarıdan bakıldığında servis troleyi görünümünde. Uçaklar sefer aralığında havayoluna, uçak tipine ve uçulan noktaya göre değişmekle birlikte 20 dakika ile 1.5 saat arasında yerde bekliyor. Diğer sefere hazırlık sırasında bu robot kabine sokuluyor. Troleyin sağından-solundan ve üzerinden kollar çıkıyor. Ekip kabini terk ediyor ve temizlik robotunun düğmesine basıyor. Robot, etrafa ultraviyole yani morötesi ışıklar (UVC) yayarak ilerliyor. Benzer sistem hastanelerde, yüksek hijyen gerektiren yerlerde kullanılıyor.
10 dakikada tamamlanıyor
Kabin ekibi veya temizlik görevlilerinin dışarı çıkmasının nedeni, UVC’nin radyasyon yayması. Uçağın başından giren robot, 10 dakikada temizliğini tamamlıyor. UVC, normalde temizlik maddelerinin giremeyeceği noktalara kadar ulaşıyor. Detaylı olarak temizlik işlemi gerçekleştiriliyor. Mikroplar öldürülüyor. Normalde elle yapılan bir koltuğun temizlik işlemi süresinde robot 54 koltuğu temizliyor.
Boeing tuvalette denedi
Sistem ilk olarak ABD’li imalatçı Boeing tarafından havacılık ile tanıştırıldı. Boeing UVC ışınlarını tuvalete yerleştirdi. Ancak yapılan bazı araştırmalarda yolcuların tuvaletteyken sistemin devreye alınması nedeniyle radyasyon tespit edildi. Bunun üzerine çalışmalar durduruldu.
Dünyaya Hamburg’da tanıtılacak
Sistem gelecek yıl tüm uçak kabin teknolojilerinin bir araya geldiği Almanya’nın Hamburg kentinde yapılan Aircraft Interiors Expo Fuarı’nda dünyaya tanıtılacak.
