Yokuşları ve tarihiyle İstanbul’un kopyası bir şehir: Lizbon

Portekiz’in başkenti Lizbon denince akla; tepeler, eski ve yeninin içiçe olması, püfür püfür deniz havası, grafitiler, genç nüfus, tramvaylar ve eğlenmesini bilen yardımsever Portekizliler gelir. Lizbon’u keşfederken nefessiz kalmanıza neden olacak yokuşları ve tarihiyle İstanbul’a benzetilir. Ayrıca Lizbon Avrupa’nın en ucuz şehirlerinden biri olması nedeniyle de kendini sevdirir. Peki nereler gezilmeli, hangi lezzetleri tatmalı? İşte size Lizbon gezi rehberi…

1531 ve 1755 senelerinde yaşanılan depremler sonrası kent neredeyse tamamen yok olunca, tekrar inşaa ediliyor. Kulağa çok lezzetli gelmeyen yumurta sarısından yapılan tatlıları, sizi kendine hayran bırakıyor.

İnsanları orta gelirli olmasına rağmen, asla turist kazıklamaya çalışmıyorlar. Portekiz bir Avrupa ülkesi olduğu için, neredeyse hiç güneş görmediğim için benim yaptığım gibi kış aylarında gitmemenizi öneriyorum. Lizbon’a Türkiye’den direkt uçuşlarla ulaşılabiliyor.

‘The Aeroporto Da Portela’ havaalanı, şehir merkezinden sadece 20 dakika kuzeyde yer alıyor. Havaalanından en kolay ulaşım şehir merkezine 10-13 Euro tutan taksiler. Önceden ödemeli taksiler (prepaid taxi) de daha güvenli olması nedeniyle tercih edilebilir.

Bunun dışında 91 numaralı Aerobus, havaalanının dışından kalkan 44 ve 45 numaralı havaalanı otobüsleri gideceğiniz istasyona bağlı olarak kullanılabilir. Metro, otobüs, aerobus’da geçerli olan fiyat 1,40 Euro... Konaklamak için ise önerebileceğim, benim hayatımda kaldığım en iyi hostellerden biri olan ‘Yes! Hostel’...

Lizbon, yürüyerek gezilebileceği gibi, ‘Bairro Alto’ ve ‘Avenida da Liberdade’ çevresinde eğimler ve tepeler çok fazla olduğu için asansör görevi için kullanılan tramvayları da kullanabilirsiniz.

Mutlaka 28 numaralı sarı tramvaya binip şehir turu atmalısınız. Dikkat etmeniz gereken nokta; tramvay 28’in çok kalabalık olduğu zamanlarda çok fazla hırsızlık yaşanması...

Bairro Alto, şehri tanımaya başlayacağınız ilk yerlerden olmalı. Eski evlerden oluşan, gece hayatının yaşandığı, şehrin tepesinde bulunan bölgede, ücretsiz yürüyüş turuna katıldığımda rehberimin anlattıklarından çok etkilendim.

Portekiz hükümetinin sorumsuzca davranışları ve yol açtıkları işsizliği, alkol ve uyuşturucu ucuzlatarak gidermeye çalışıyorlarmış. Bairro Alto’daki sayısız bar ve fado restoranı bulunur. Fado’nun doğum yeri Alfama olmasına karşı Bairro Alto’da da birçok fado restoranı bulabilirsiniz.

Fado, hüzünlü kadınların denizci sevgililerini beklerken söyledikleri yanık türkülerdir. Fado dinlemek, Portekiz’in yapmadan geçilmemesi gerekenleri arasında olduğu için fiyatlar biraz pahalı. (40-50 euro) Bairro Alto’yu, Baixa (downtown)’a bağlayan, Paris’in ünlü Eyfel’ini yapan mimar Raoul Mésnier du Ponsard tarafından yapılmış tarihi asansör, Elevador de Santa Justa’yı kullanarak aşağıya inebilirsiniz.

32 metre olan bu asansörü sadece yukarıdan göreceğiniz harika manzara için bile kullanabilirsiniz. Bairro Alto’nun aşağısında bulunan, Baixa/Chiado’nun; dükkân, kafe ve restoranlardan oluşan canlı sokağı Rua Agusta’dır. Bu bölge çok turistik olduğu için, sokak şarkıcıları, dilenciler de eksik olmaz.

Lizbon’un klasik tramvayı olan 28 numaranın güzergahında olan eski kent, Alfama, mutlaka görülmesi gereken yerlerden... Şehrin tam ortasında bulunan bu yerleşim, Müslüman etkilerini, mimariyi, mermerleri, dar sokaklı, sokaklarında yıkanmış çamaşırları göreceğiniz bir yer.

Burada bulunan, Castelo de São Jorge (Sao Jorge Kalesi), Lizbon’un her yerinden görebileceğiniz ünlü kalesidir. Lizbon Katedrali de burada bulunur. Tramvaylar önünden geçerken çekmek isteyeceğiniz zaman, yolun ortasında ezilmemeye dikkat etmelisiniz. Ardından, Santa Justa asansöründen yürüyerek ulaşabileceğiniz, Lizbon hakkında aklımda en çok yer eden kalıntılardan bir tanesi, Igreja do Carmo’ya gitmelisiniz. İçeride bulunan kalıntılar ve mumyaları hala unutamıyorum.

Tram 28 ile ilerlerken Alfama’dan sonraki yerleşim, Graça’da; ‘Miradouro da Senhora do Monte’ ve ‘Convento da Graça’ olarak iki adet harika manzara terası bulunuyor. Buraya gelmek, kaleye çıkmaktan daha iyi bir alternatif olabilir. Sao Vicente kilisesinin sokağında Salı ve Cuma günleri kurulan ikinci el pazarı mutlaka görülmeli...

Avenida Liberdade (Özgürlük Yolu); ünlü markaların dükkanlarının bulunduğu uzun bir yoldur. Dükkânlara bakmasanız bile rengârenk binalar, ağaçlar, renkli mermerli yollarıyla ilginizi çekebilir.

15 numaralı tramvaya binerek gidebileceğiniz, Belem, Lizbon’un simgesi haline gelen Belem Kulesi’ne ev sahipliği yapar.

Bu kule, Portekizli kaşif Vasco de Gama anısına 16.yy’da yapılmış ve daha sonra UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi’ne alınmıştır.

Padrão dos Descobrimentos (Kaşifler Anıtı), ünlü 25 Nisan Köprüsü’nü geçince karşınıza çıkacak dünyaca ünlü yapıttır.

Bu yapıt, Portekizli kaşiflerin 15 ve 16’ncı yüzyıldaki başarıları için yapılmış bir anıttır. Portekiz, coğrafyasından dolayı denizcilikle uğraşmak zorunda kalmış ve denizcilikte çok büyük başarılara imza atmış bir ülkedir. Öyle ki, Portekizceyi dünyada 260 milyon kişi konuşur.

25 Nisan Köprüsü, mimarları aynı olduğu için Amerika, San Francisco’daki Golden Gate’e çok benzeyen bir köprüdür. Buraya gelmişken Belem Pastahanesi’ne gitmeden olmaz. Daha önce Starbucks’ta tattığımız ancak beğenmediğimiz turtayı burada yemeye doyamıyorum.

4. Petro’nun heykelini ve ulusal tiyatro binası bulunduran Rossio Meydanı ve Praça do Comercio (Ticaret Meydanı), Lizbon’un en ünlü meydanlarıdır. Ticaret Meydanı’nın bir tarafında Tejo Nehri, ortasında King Jose 1’in heyvetli anıtı, çevresinde sarı badanalı, kemerli restoranları ve diğer tarafında da Rua Augusta’ya açılan Arco da Rua Augusta (Zafer Anıtı) bulunur. King Jose heykelini nehre dönük yapmalarının nedenini Portekizliler, kralın şehre ve halka sırtını dönmesi olarak anlatır.

Meşhur Portekiz kuru fasulyesi

Portekiz mutfağı aynı zamanda et ve sosis parçaları, kuru fasulye ve beyaz pirinçle hazırlanan bir pilav olan Feijoada yemeğiyle de gezginlerin beğenisini kazanmakta… İnsan “Portekiz’e kadar gelip de kuru fasulye yer mi?” demeyin çünkü bizdekinden çok farklı…

Yalnız daha çok Porto’ya has bir lezzet olsa da Lizbon’da birkaç mekânda kuru fasulye bulabiliyorsunuz. Buradaki kuru fasulye Rize’de yapılanlar gibi bol tereyağlı ve koyu bir kıvamda değil. Soğan sarımsak ve havuç gibi sebzelerle çok farklı bir lezzete dönüşmüş. Bir de en ilginci kuru fasulye üzerine işkembe ve kurutulmuş et de koyuluyor. Özetle işkembeyle aranız iyiyse bu farklı lezzetli mutlaka denemelisiniz.

Diğer lezzetler

Denizci bir ülke olmanın sonucu olarak, onlar da ‘denizden ne çıksa yeriz’cilerden. Geleneksel yemekler; Bacalhau (Morina balığı), cozido à portuguesa (Pişmiş et ve sebze karışımı), feijoada à transmontana, tripas à moda do Porto (işkembeli nohut)

francesinha (et, sosis, yumurta, ekmek, domates ve üzerinde eritilmiş peynirle sunulan sandiviç), açorda de marisco (kişniş, ekmek, zeytinyağı, sarımsak, yumurta ve sirke ile yapılan ve deniz ürünü ile sunulan yemek)

cataplana (geleneksel olarak bakır kapta pişirilen istiridye kabuğu). Geleneksel tatlılar; Pastel de nata/Portekiz turtası, pasteis de tentugal, ovos moles (yumuşak yumurta)’dır. Ginjinha, ünlü vişne likörleridir. Tek shotta kör edecek kadar güçlüdür.

Alfama’da oturan yerliler bu likörü yapıp satarlar. Ücretsiz yürüyüş turlarına katılırsanız, rehberlerle birkaç tanesinin penceresini tıklatıp, bizim gibi vişne likörü tadabilirsiniz.