Yasaklar şehri: Tahran

İran'ın başkenti Tahran'ı gezmek için sizlere öncelikle tavsiyem rehber ya da şoför ayarlayın. Benim yanımda İranlı arkadaşlarım olmasına rağmen gezilecek yerleri hafta sonuna zar zor sığdırdım. Peki nereleri gezdin, neler yaptım? İşte Tahran seyahatim...

Nerede kalmalıyım?

Tahran'da birkaç meydan ya da meşhur bir cadde yok ve gezilecek yerler birbirine oldukça uzak. Bu nedenle istediğiniz yerde kalabilirsiniz. Çünkü nerede kalırsanız kalın mutlaka gidilmesi gereken yere taksi ile gitmek zorunda kalacaksınız.

Ben Vanaq Meydane' de kaldım. Cıvıl cıvıl caddeler burada mevcut. Otel tavsiyesi isterseniz Tehran Grand Hotel ya da Ferdowsi International Hotel'i önerebilirim.

Trafik burada büyük bir problem

Tahran'da ulaşım dolmuş taksilerle sağlanıyor. Böylece hem zamandan hem de paradan tasarruf ediyorsunuz. 3-4 kişi taksiyi bölüşüp gideceğiniz yeri söyleyip istediğiniz yerde iniyorsunuz ve 1-2 TL ye denk gelen İran parası ödüyorsunuz. Nasıl bineceğim derseniz yolun kenarında beklemeniz yeterli, zaten onlar yolcu alabilmek için birbiriyle yarışıyorlar.

İsterseniz Uber uygulaması da mevcut. Burada Trafik çok büyük bir problem. Bana İstanbul'un gözünü seveyim dedirttirdi. Hangi saatte dışarı çıkarsam çıkayım beş dakikalık mesafeyi yarım saatte yol alabildim. Hava alanından şehir merkezine arabayla normal şartlarda 1 saatte ulaşabilirsiniz ancak trafiğe yakalanırsanız eyvah eyvah!

Biz yakalandık ve tam üç saatte şehre varabildik. Araba kiralamayı aklınızın ucundan bile geçirmeyin, çok deli kullanıyorlar ve tüm arabalarda hasar mevcut. 2 gün boyunca bir sürü kazaya şahit oldum, gözlerime inanamadım. Birbirlerine çarpıyorlar ve hiç bir şey yokmuş gibi yola devam ediyorlar kendimi lunaparktaki çarpışan otolarda hissettim.

Karmaşık para meselesi

Konuşurken tümen yazarken riyal olan İran para birimi bana matematik problemi gibi geldi. Çünkü yazarken bir sıfır fazla yazıyorsunuz, söylerken ise bir sıfır eksik. Mesela ne kadar deyince 50 bin tümen diyorlar ancak parayı uzatırken 500 bin riyal vermelisiniz. Bu yaklaşık 40 TL eşit. Ben bunu anlayıp uygulayana kadar dönüş vakti gelmişti bile.

Tahran'da ilk gün ne yaptım?

Natural Bridge ile güne başladık. Bu köprünün özelliği iki büyük parkı birbirine bağlaması ve köprünün altında manzaraya karşı asma kat restoran olması. Açık büfe kahvaltı kişi başı 35 TL ye denk gelen bir fiyatta. Cuma günleri İran'da tatil olması nedeniyle bu restoranda yer bulmak imkansız ancak diğer günler saat 11'e kadar şansınızı deneyebilirsiniz.

Güzel bir kahvaltının ardından Abo Atash Parkı'na doğru yürümeye başlıyoruz. Parkta bulunan değişik objeler ilgimizi çekiyor ve köprüye doğru yürüdüğümüzde Pole Tabiat Parkı'na varıyoruz. Buradaki Uzay Müzesi farklı görünümüyle hemen dikkatinizi çekecektir.

Havuzu ve yüzlerce çardağı olan bu park akşamları insanların oturup sosyalleşme alanı ayrıca Meshahir Meidanı denilen Şairler Meydanı da burada. Şairlerin isminin olduğu kocaman bir kapı ve şairlerin heykelleri var. Parke Mellat yine heykellerin bulunduğu şehrin göbeğinde bir park. Bu şehir adeta park ve müze cenneti. Khiabane Valiasr Caddesi boydan boya ağaçlarla çevrili bir cadde ve gece ışıklandırması çok güzel.

Eğer meşhur İran halılarından isterseniz Velies Caddesi'ni sizlere öneririm. Meydane Tajrish (Tecriş Meydanı) ise bir tarafı Bazare Tajrish yani Tajrish Pazarı İran'a özgü her şeyi burada bulabilirsiniz. Diğer tarafı ise dağların arasında kalan Darband ve Kakhe Sadabad. Meşhur İmamzade Saleh Camisi pazarın tam arkasında. Mutlaka içine girin çünkü caminin içi çok görkemli aynalarla dizayn edilmiş.

İçeride kesinlikle fotoğraf çekmek yasak ve girmeden önce kadınların perde arkasına girip beyaz bir örtüyle örtünmesi gerek, unutmayın. Bizdeki türbe usulü, ağlayanlar, para atanlar, dua edenler, dilek dileyenler herkes burada. Tajrish Pazarı'nı, meydanını ve camiyi bitirdikten sonra karşıya geçip Sadabad'a yol alıyoruz. Sadabad Kompleksi'nde sizleri tam tamına 16 müze bekliyor. Müzeler arası uzak olduğu için ücretsiz dolmuş kullanmanız daha iyi olacaktır.

Vaktiniz varsa tüm müzeleri gezin derim ancak benim gibi fazla vakti olmayanlara 'Green Palace’ Müzesi'ni öneriyorum. Reza Shah'ın yazlık ev olarak kullandığı muhteşem bahçeli bu evin sadece duvarlarındaki aynalı işlemeler 4 senede tamamlanmış. İhtişamını siz hesaplayın. Sarayların çoğunun içinde fotoğraf çekmek yasak, sizleri hemen uyaracaklardır yeltenmeyin bile.

Sadabad'ı bitirdikten dolmuş taksiye atlayıp Darband'ın yolunu tutuyoruz. Yolu yokuş olduğu için araçla gitmenizi öneririm. Darband birçok restoranın bir arada bulunduğu dağlar arasında kalmış bir bölge. Benim favorim Koohpaye Restauran, İran'ın meşhur kebaplarının ve safranlı pilavının tadına burada bakabilirsiniz. Bu bölgeden hediyelik eşya alabilir, İran'a özgü cafelerde oturup nargile keyfi yapabilirsiniz.

Restoran için bir diğer önerim ise Darband’le benzerlik gösteren Darakeh bölgesi. Yüksek bir tepede bulunan Darakeh cıvıl cıvıl restoran ve nargile cafelerin bulunduğu bir bölge. Yöresel bir şeyler istiyorsanız sizlere Golnar Restaurant'ı öneririm. Ayakkabılarınızı çıkartıp muhteşem manzaralı camlı odaya giriyorsunuz, şöminenin başında bağdaş kurarak yemeğinizi yiyorsunuz.

Ne yesek? Ne içsek?

Kişnişi, safranı, zerdeçalı, zereşkiyi ve tarçını tüm yemeklerin içinde bulabilirsiniz. Baharatlarıyla meşhur bir ülke, bizdeki oranla safran burada çok ucuz, hediye olarak alabilirsiniz. Çayın yanında getirdikleri Nabat adı verilen safranlı şekerleri benim favorim, hem güzel bir tadı var hem de sindirim sistemini çalıştırıyormuş.

Shole Ghalamkar bana göre baharatlı çorba ancak onlara göre yemek. Halim adı verilen yemek ise bizdeki keşkek ancak üzerine bolca tarçın ve şeker koydukları için benim pek hoşuma gitmedi. Tatlılara gelirsek Pirashki içinde krema üstünde hindistan cevizi bulunan bir tatlı. Koluche ise un ve tarçınlı kurabiye her yerde bulabilirsiniz.

Tahran'da ikinci gün neler yaptım?

İçinde müze, sinema ve güzel bir bahçe bulunan Cafe Cinema adlı mekanda kahvaltı yaptıktan sonra Niavaran Sarayı'na doğru yol alıyoruz. Bu sarayı Reza Shah 3. eşi Farah Sultan için yaptırmış. Sarayın içinde Farah'ın kıyafetleri başta olmak üzere muhteşem yatak odasını, devasa salonu, gösterişli duvarları, oymalı tavanları göreceksiniz ve sarayın ihtişamına hayran kalacaksınız.

Niavaran Sarayı’nın bahçesinde cafe var, burası çok meşhur mutlaka bir kahve keyfi yapın derim. Burayı bitirdikten sonra Bazar-ı Bozurg bizdeki meali Kapalı Çarşı olan pazara gidiyoruz. Şehir merkezinde güvenlik bir tık daha üst seviyede. Kapalı Çarşı çok kalabalık ve tehlikeli. Çantalara dikkat! Her yerde polis göreceksiniz ancak polisler hırsızlık gibi olaylara müdahale etmiyorlarmış, kılık kıyafet polisi olarak bekliyorlar ve uygunsuz birini gördü mü direkt durduruyorlar.

Kapalı Çarşı'da turladıktan sonra ona en yakın Gülistan Sarayı'na gidiyoruz, sarayın ihtişamı dışında ki havuzundan ve aslan heykellerinden belli oluyor. Mutlaka görülmesi gereken yerlerden biri olarak listenize ekleyin. Şehrin bu tarafına geçmişken mücevher müzesini görmeyi es geçmeyin. Türk Konsolosluğu’nun tam karşısında. Müzenin içerisine telefon, fotoğraf makinesi alınmıyor hatta çantanızı emanete bırakmak zorundasınız.

Mücevher Müzesi'nde Reza Shah'ın tamamı değerli taşlarla işlenmiş yatağını, tahtını, paha biçilemez tacını ve eşi Farah'ın değerli mücevherlerini göreceksiniz, büyülenmemek elde değil. Mutlaka gidilmesi gerek bir diğer yer ise Milad Tower. 435 metre yükseklikte ki Milad Kulesi'nin en tepesine çıkarak tüm Tahran’ı 360 derece görebilirsiniz.

Meşhur İran gece hayatı

Akşam için eğer tanıdıklarınız varsa sizleri meşhur İran partilerine götürebilir. Ancak bu partilere giriş öyle sanıldığı gibi kolay değil. Ülkede içki yasak, başörtüsüz dışarı çıkmak yasak, kadın erkek ilişkilerinde dikkatli olunmalı ancak bu partilerde ne kural var ne kanun.

Son olarak!

Hava alanına 2,5 saat önce gitmeme rağmen uçağa son 20 dakika kala yetiştim. Check-in sırası ve pasaport kontrolü çok yavaş ilerliyor bilginize. Kızlar ve erkekler ilkokuldan itibaren ayrı okullara gitmeye başlıyor sadece üniversite de aynı sınıfta eğitim görebiliyorlar.

Yönetimden kimse memnun değil, herkes şikâyet ediyor. Para çevirmek isterseniz en güvenli bölge Bolvare Mirdamad Caddesi. Her yerde pazarlık yapın yabancı olduğunuzu anladıkları an 2-3 katı yüksek fiyat söyleyebiliyorlar.

Türk dizileri, Türk yemekleri, Türk müzikleri her yerde. Türklere ayrı bir sempatileri var, Türk olduğunuzu söyleyin herkes size yardım edecektir. Peki başım açılırsa ne olur? Hiçbir şey olmuyor, ben kaç kez ay bunaldım diyerekten başörtümü çıkartsam da gecikmeden uyarı geldi örtmenizi söylüyorlar.

Kadınlar saçlarının bir kısmını örtecek şekilde eşarbını takabilir. Bizdeki töre dizilerinde anneler gibi. Yırtık pantolon kesinlikle yasak, erkeklerin şort giymesi bile yasak. En ufak bir dekolte de polisler tarafından alınabilirsiniz, biraz korkutucu gözükse de kurallara uyarsanız hiçbir sorun yaşamazsınız.