Sınırlarda gezen seyyah

Murat Ayrancıoğlu (33) bankacı. Pek fazla gidilmeyen yerlere giden adrenalin meraklısı bir gezgin... Seyahat etmenin dışında en büyük tutkusu ise fotoğraf... İşten fırsat buldukça yola koyuluyor. Bugüne kadar 50 ülke ve 300’den fazla şehir gezdi. Tonga’da 50 tonluk kambur balinalarla yüzdü, Çernobil nükleer felaketinin zarar verdiği radyasyon yüklü şehirde keşfe çıktı. En son uçak kiralayıp İzlanda’yı havadan fotoğrafladı. Ayrancıoğlu ile seyahat maceralarını konuştuk...

Fotoğraflar: Murat Ayrancıoğlu

Fotoğrafa ilginiz ne zaman başladı?
- Üç yıl önce yaptığım bir seyahatte tanıştığım ve bugün çok sevdiğim bir fotoğrafçı arkadaşımın cahilce sorularıma yanıt vermesi üzerine ilk merak uyandı. O sırada elimde şu anda kullandığıma kıyasla çok sade bir kamera vardı.

Doğru yönlendirmeyle onunla bile neler yapabileceğimi keşfettikçe bu sefer elimdeki kamera yetmemeye başladı. Sonra bu tutkuyu seyahat aşkımla birleştirince gezgin oluverdim. Uzak ve çok fazla kişinin gitmediği yerleri gidip fotoğraflamayı seviyorum. Örneğin Tonga gibi...

Tonga’ya gitmek sabır isteyen bir yolculuk! En az üç-dört aktarma yapmışsınızdır. Bu ülkede sizi çeken şey neydi?
- En büyük etken kambur balinalardı... Tabii keşfedilecek çok şey de var. Dediğiniz gibi gitmek biraz zor.

İstanbul’dan gidilebilecek en uzak noktalar sıralamasında ilk 10’a girer herhalde... Yolculuğum Hong Kong, Yeni Zelanda ve Tongatapu’da yapılan üç aktarma sonrasında tamamlandı. Bilet fiyatı da her şey dahil 6 bin TL’ydi. Yol uzundu ama 50 tonluk kambur balina izleme turu için değerdi.

Bu tur nasıl yapılıyor, ne kadar sürüyor?
- Balina sezonu iki-üç ay sürüyor. Temmuz ve eylül arası en ideal olanı... Haftanın altı günü sekiz kişilik turlar yapan beş tane operatör var. En az bir yıl öncesinden yer ayırtmak şart. Turun günlük fiyatı 140 dolar (750 TL). Ortalama yarım saat sürüyor. Hem teknede hem suda deniz biyoloğu rehber olarak size eşlik ediyor.

Teknede en fazla sekiz kişi oluyor, iki gruba ayrılıp uygun zamanda dalış yapılıyor. Bir balinayla rehber dahil beşten fazla insanın aynı anda suda bulunması yasak. 10-15 dakika ikişerli ya da üçerli olarak dalışlar gerçekleşiyor.

Balinalarla ilk buluşmanızda neler hissettiniz, korkmadınız mı?
- Talimat verildi: “Maske ve palet tak, atla!” Bu sesler hâlâ kulaklarımda... Dalgalı açık denizde sonsuz bir maviliğe doğru yüzmeye başladım. Bir an nefesim daraldı, dalgalar engel oluyordu. Israrla palet vurmaya devam ettim. Uzakta bir siluet belirdi. Derken yanında ondan çok daha ufak bir siluet daha... Yaklaştıkça ikisi de büyüyor.

Onlar büyüdükçe ben küçüldüm. Kalbim yerinden fırlayacakmış gibiydi... Paletlerim pervane oldu, hızla yaklaştım. Rehber beni son anda yakaladı bileğimden... Tutmasa sarılacaktım. Hiç korkmadım; büyük bir mutluluk ve benden 500 kat ağır, 40 kat büyük bir canlıya duyulan saygı ve sevgi inanılmazdı...

HAYALET ŞEHİRDE TEK BAŞINA
Fotoğrafa tutkulu bir gezgin olarak sizi en çok etkileyen yer neresiydi?
- Pripyat... Ukrayna’da 1986’da yaşanan Çernobil nükleer felaketinde hayalet şehre dönmüş. Bir dergide fotoğrafları görüp, çok etkilendim. Şehre adım attığımda en hâkim olan hissiyat doğanın nasıl kendisinden alınan her şeyi inanılmaz kısa sürede geri alabildiğiydi.

Sovyetler’in en şatafatlı dönemlerinde yapılan geniş bulvarlar ve binaların yerinde dallarını açarak ilerleyen ağaçlar var. Merdivenleri, sütunları kırıp çıkmış ağaçlar. O ağacın ilk nasıl filizlendiğini hayal ettikçe aslında bazı şeyler için denemekten vazgeçmemek gerektiğini anladım.

Peki radyasyon tehlikesi yok mu, gezerken nasıl önlem alınıyor?
- El ve yüz hariç teni açıkta bırakan kıyafetler giymek yasak. Dilerseniz ücretle size geiger sayacı (radyasyonu ölçen dedektör) veriyorlar. Bastığınız veya merak ettiğiniz bir noktada radyasyon miktarını ölçerek geziyorsunuz.

Çok fazla toprağa basmamak en doğrusu... Genelde beton üzerinde yürümeye dikkat etmek gerekiyor. Bölgeye Kiev’den kalkan günübirlik turlarla gidiliyor. Fiyatı, 90 dolar (470 TL).

İZLANDA'YI KUŞBAKIŞI KEŞİF
Bugüne kadar yaptığınız adrenalini en yüksek seyahatiniz hangisiydi?
- İzlanda... Bu yıl üçüncü kez gittim ve bu sefer aklımda havadan görmek vardı. Takip ettiğim fotoğrafçılardan birinde beni bu konuda ateşleyen kareyi görmemle ‘sarı uçak’ fikri aklıma düştü.

Amacım mümkün olduğunca bana özel fotoğraflar üretmekti.

Yakın bir arkadaşımla uçağı kiraladık ve iki saat boyunca 1000’e yakın fotoğraf çektik.

Fiyatı bir saat için 1000 Euro (5930 TL). Uçaktan sonra iki karavanla mini İzlanda turu da yaptık.

2019 planlarınızda neresi var?
- Listemin ilk sırasında Arjantin var. Patagonya’yı fotoğraflamak çok istiyorum.

Namibya, Kırgızistan, Moğolistan, Hindistan, Myanmar, Romanya ve Fas da diğerleri.

Hiç yurt dışına çıkmamış olanların genel korkusu dil bilmemek, sizce bu önemli bir sorun mu? 50 ülke gezen bir seyyah olarak ne gibi tavsiyeleriniz olur?
- Evet, dil önemli ama o kadar da gerekli değil. Korkmayın. Türkiye’de benim çok saygı duyduğum bazı portre fotoğrafçıları tek kelime yabancı dil bilmeden onlarca ülke gezip nice portreler biriktirdiler.

Bazen ufak bir tebessüm, bazen de beden dili iletişim için yeterli oluyor.

Eğer çekiniyorsanız ilk seyahatinizi bir turla yapın.

Bir noktadan sonra bu seyahat mikrobunu kaparsanız kabınıza sığamayıp kendi başınıza gezmeye başlayacaksınız zaten.

Murat Ayrancıoğlu seyahatlerinde çektiği fotoğrafları ‘@murontheroad’ Instagram hesabında paylaşıyor.