Amazon ormanlarında yaşayan sıra dışı kabile: Yanomamiler

Amerika kıtasının keşfedilmesinin üzerinden 500 yıla yakın süre geçmesine rağmen hâlâ tamamı keşfedilememiş olan yerli halkların en büyüğü olan Yanomamiler, dış dünyayla bağlantı kurmamış kamplarda yaşıyor. Yüzlerce yerel kabilenin yaşadığı Venezuela-Brezilya sınırındaki Amazon ormanları gazeteciler tarafından görüntülendi. İşte bir arada yaptıkları geleneksel konutlarda yaşayan ve dış dünyayla bağlantıları olmayan Yanomami kabilesinin ilginç hikâyesi…

Yüzlerce yerel kabilenin yaşadığı Venezuela-Brezilya sınırındaki Amazon ormanları gazeteciler tarafından görüntülendi. Yanomamiler, dış dünyayla bağlantı kurmamış kamplara sahip.

20. yüzyılın sonlarından itibaren Yanomamilerin yaşam alanlarını ve yaşamlarını tehdit edenler ise, kaçak maden arayan İspanyol kökenli altın avcıları. Afrika'daki ve Ortadoğu'daki benzer büyüklükteki kabilelerle benzer geleneklere sahip olan Yanonamilerde evlilik, ailelerin uygun gördüğü kişilerle yapılabiliyor.

Kadınların çocuklarla ve kamplardaki bahçelerle ilgilendiği kabilede erkekler avcılık ve balıkçılık görevini üstlenmekte. Kabilenin yaşlıları küçük çocukların eğitimini üstlenmekte. Böylece geleneklerini ve yaşamak için gerekli bilgileri nesilden nesile aktarıyorlar.

Ticaret anlayışının olmadığı kabilelerde çocukların bakımından, avcılığa her şey ortak. En büyük kamp 3 farklı aileden oluşmakta.Böylece toplum içi şiddetin ve ayrılığın önüne geçildiği düşünülen sistemde yabancı kamplarla da düşman ilişkisi bulunmamakta.

Bu özelliklerinden dolayı Yanonamiler, madencilerin saldırılarının farkına varamadan birçok üyelerini kaybetme tehlikesi altında yaşamlarını sürdürüyor.

Her Yanomami topluluğu diğerlerine karşı bağımsız bir saygı görür ve kararları kendi içinde ortak mutabakatla alır.

Venezuela ve Brezilya sınırı boyunca yaşayan 14 bin nüfuslu bu yerli halk ülke yönetiminden, vergilerden ve yardımlardan habersiz yaşıyor.

Shabono (ya da yano) Güney Venezuela ve Kuzey Brezilya’da yaşayan Yanomami kabilelerinin bir arada yaşadıkları geleneksel konutlara verilen isim. Ortasında geniş bir açık alan bulunan dairesel yapılar topluluğun büyüme hızına göre birkaç yılda bir yenileniyor. Ortalama olarak yaklaşık 10 metrelik çatı alanı ve 80 metre toplam çapa ulaşan yapılarda farklı boyutlar da görülebiliyor.

Ormanın ortasında yer alan Shabono‘lar çeşitli bitki ve ağaç gövdeleri kullanılarak inşa edilmiş ahşap yapılar. Çatıları için ise palmiye sazları ve çeşitli kökler kullanılıyor.

Topluluktaki her bir ailenin dairesel yapı içerisinde kendine ayrılmış bir bölümü bulunuyor; bu bölümlerde uyumak için hamaklar, yemek pişirmek için ocak ve birkaç depolama alanı bulunuyor.

Çatıyla örtülmüş alanın yarısı ortak bir koridor olarak kullanılıyor. Ortadaki avlu ise ritüeller, seromoniler ve şölenler gibi ortak aktiviteler için kullanılıyor. Bir komünitede bulunan kişi sayısı genelde 70 civarı oluyor.

Yapılar son derece basit, yine de onları oldukça işlevsel hale getiren birkaç detay içeriyor. Örneğin; çatı örtüsünün iki parçadan yapılmış olması yaşama alanını örten dış kısımın dışarı doğru eğimli olmasına, içteki parçanın ise avluya doğru eğimli olmasına olanak veriyor, böylece içeriye yağmur girmesi engelleniyor.

Zemini dövülmüş topraktan yapılmış, çatının altında bulunan kısım, avluya doğru yavaşça yükselerek avlu ile aynı kota ulaşıyor.

Shabono’nun dış duvarında ise köyü; bahçelere, yakındaki su kaynaklarına ve diğer Yanomami yerleşkelerine bağlayan ana patikaya ulaşan dört giriş-çıkış kapısı bulunuyor.

Shabono’nun kendine ayrılmış bölümünde yaşayan her aile inşa sırasında sorumluluk sahibidir ve kullanacağı materyalleri kendisi seçer.