Sarayı kontrol edebilirsiniz

Sara (epilepsi) doÄŸru tanı ve tedaviyle kontrol edilebilir bir hastalık. Dünyada 40 milyon, Türkiye’de ise 700 bin sara hastası olduÄŸu tahmin ediliyor. Nörolojik hastalıklar arasında en sık görülen rahatsızlıklardan biri olan sara, merkez sinir sistemi hücrelerinin ani boÅŸalmaları sonucu ortaya çıkıyor. Sara konusunda şöyle bir gelenek söz konusudur: ‘Herkesin hayatta bir kez sara nöbeti geçirme hakkı vardır.’ Bu açıdan bir sara nöbeti geçirdi diye bir kiÅŸi sara hastası sayılamaz. EÄŸer bu nöbetler zaman zaman tekrarlama eÄŸiliminde olursa o durumda sara hastalığından söz edilebilir.Sara en sık hangi yaÅŸlarda görülüyor? Her yaÅŸta görülmesine karşın özellikle çocukluk çağında daha sık rastlanıyor. DoÄŸuÅŸtan gelen faktörler bunda rol oynuyor. Ancak epilepsinin tek nedeni bunlar deÄŸil. Beyin travmaları, beyin zarlarının iltihabi durumu, doÄŸumda bebeÄŸin oksijensiz kalması, beyin apseleri ve beyin tümörleri gibi faktörler de saraya yol açabilir. Bu faktörler göz önüne alındığında özellikle 20’li yaÅŸlardan sonra ortaya çıkan sara hastalığının tedavisinde bu gibi altta yatan etmenleri çok iyi araÅŸtırmak gerekiyor.Saranın türleri var mı?Saranın bir çok türü var. Ancak genel olarak ÅŸuur kaybı ile geliÅŸen ve geliÅŸmeyen olarak ikiye ayırmak mümkün. Yalnız hareket fonksiyonlarına ait beyin hücrelerinin ani uyarılmasıyla epilepsi olursa ÅŸuur kaybı görülmez. Ancak beynin çok genel bir bölümü veya ÅŸuurla ilgili merkezler olaya eÅŸlik ediyorsa ÅŸuur kaybı olur. Åžuur kaybı daha dramatik olduÄŸu için insanlar ona dikkat ediyorlar. Ancak ÅŸuur kaybının görülmediÄŸi saralar daha fazla. AteÅŸli havale ile karıştırılıyor...Evet. Öncelikle ÅŸunu bilmek gerekir ki ateÅŸli havale 6 ay ve 5 yaÅŸ arasında görülür. 6 aydan önce veya 5 yaÅŸtan sonra rastlanmaz. AteÅŸli havalelerde epilepsi nöbeti gibi titreme ve kasılma görülür. Sara gibi ciddi olmayan bu durumu çok iyi ayırt etmek gerekir. Çocuklukta havale geçiren çok nadir kiÅŸide ileriki yaÅŸlarda epilepsiye rastlanır. Tekrarlayan sara nöbetleri riskli mi?Nöbet geçirirken daha kendine gelmeden ikinci, üçüncü, dördüncü nöbetleri geçirmeye Status Epilepticus adı veriliyor. Bu durum hayati tehlikeye yol açıyor. Hasta yoÄŸun bakımda tedavi görmek zorunda kalıyor. Sara hastaları iyileÅŸir mi?Saranın kesin bir tedavisinin olmadığı, ömür boyu süreceÄŸi düşünülüyor. Oysa ilaç tedavisi sonucunda sara hastalarının büyük bir çoÄŸunluÄŸu iyileÅŸiyor. Ä°laç tedavisinde sadece sara nöbetinin bastırılması yeterli deÄŸil. Özellikle 20’li yaÅŸlardan sonra görülen sarada sebebin de tedavisine gitmek gerekir. ÖrneÄŸin beyin tümörü nedeniyle sara meydana gelmiÅŸse bunun tedavisi de eÅŸ zamanlı olarak yürütülmelidir. Hastanın nöbetleri kesildiÄŸinde tedaviye son verilir.Â