Sağlık

Gündüz TEZMEN

Okur mektupları

Her sarılık bulaşıcı değildir

Kızım 15 gün önce grip geçirdi. İyileşmesine yakın, idrarında koyulaşma ve önce gözlerinde sonra da bütün vücudunda sararma olduğunu farkettik. Hemen doktora götürdük. Kan ve idrar tahlili yaptırdıktan sonra, bir vitamin ilacı verdi ve istirahat etmesini tavsiye etti. Halen yatıyor. Rengi biraz açılsa da sarılığı halen devam ediyor.

Bundan birkaç yıl önce, bir komşumuzun babası da sarılık olmuştu. Derhal ameliyat ettiler ama, birkaç ay sonra vefat etti. Şimdi, ben çok korkuyorum.

T.KARA/İZMİR

Sarılık, bir hastalık olmayıp, bazı hastalıkların seyri sırasında görülen bir belirtidir. Ülkemizde tek bir hastalık olarak tanındığı için bazı karışıklıklara neden oluyor. Bu karışıklıkları önleyebilmek için konuyu açmakta yarar var.

Sarılık sırasında kanda yükselen ve çoğu zaman idrarda da beliren maddeye bilirubin adı verilmektedir. Bilirubin, yaşlanan alyuvarların parçalanması sırasında ortaya çıkar. Kanda çok az miktarda bulunan bilirubin, karaciğer tarafından, kandan alınarak işlenir ve safra halinde safra kanallarından bağırsağa atılır. İşte bu sistemin bir yerinde aksaklık olursa, bilirubin kanda birikerek, bütün vücudun sararmasına neden olur.

Sarılığın nedenlerinden biri, kan hücrelerinin parçalanma hızının çok artmasıdır. Bazı kan hastalıkları sırasında kan hücresi yıkımı çok arttığı için, karaciğerin işleme kapasitesinin üzerinde bilirubin üretimi olur, bu da kanda birikmesiyle sonuçlanır.

İkinci etken karaciğerin hastalıklarıdır. Herhangi bir nedenle karaciğer hastalanır ve bilirubini işleme yeteneğini geçici ya da kalıcı olarak kaybederse, sonuç yine sarılıktır.

Bu durum, ülkemizde en çok, infeksiyöz hepatit hastalığı sırasında, karaciğerin virüsler nedeniyle iltihaplanması nedeniyle, iyileşinceye kadar, bazı görevlerini yapamaması halinde görülür ki, buna halk arasında bulaşıcı sarılık denilmektedir.

Bir diğer neden de karaciğerde işlenmiş safranın, safra yollarının, taş, iltihap ve tümör gibi etkenlerle tıkanması sonucu bağırsağa dökülemediği hallerde görülür.

Gördüğünüz gibi, hepsinde sarılık bulunmasına rağmen, hastalıklar çok farklıdır. Çocuğunuzun renginde açılma olduğuna göre, iyileşme yolunda olduğu anlaşılıyor, endişe etmeyin.

Damarlarınız Tıkanmış

K.SARI/HOLLANDA

Gerek kalp ve gerekse beyin damarlarınızın tıkanması sizde ciddi boyutlarda bir damar sertliği olduğunu düşündürüyor. Bunların ameliyatına gerek görmemeleri, tıkanmanın yavaş olması ve bu arada bünyenin tedbir olarak yeni kılcal damarlar oluşturması nedeniyledir. Ancak yeni oluşan damarların ve henüz tıkanmamış olan damarların da tıkanmaması için önlemler alınması gerekir. Bu amaçla, köşemde de sık sık değindiğim, damar sertliği için risk faktörü olan etkenlerin ortadan kaldırılması gerekir. Sizde hangi riskler bulunduğunu ve bunlar için neler yapmanız gerektiğini doktorunuzdan öğrenebilirsiniz. Öte yandan hava yutma açısından en önemli etken, hızlı yemek, sıcak yemekler yeme alışkanlığı ve yemek yerken konuşmadır. Bunlardan kaçınmak ve iyi çiğneyerek yemek, sorunu çözecektir.