Sadece onlara itiraz edilmedi

DEVLET TÄ°YATROSU’nda; Genel Müdür Lemi Bilgin’in görevden alınmasından sonra baÅŸlayan olaylara, yayınlanan haberler, yazılar, bilgiler ve belgeler ışığında soÄŸukkanlı, mümkün olduÄŸunca taraf tutmadan, nesnel bir bakış açısı getirmek için bugüne kadar bekledim. Artık yazabilirim. Sanatçı dostlarımın isteklerini, beklentilerini de yerine getirdiÄŸimi sanıyorum.Yazımda adı geçen kiÅŸiler de, kurumlar da, yazımla ilgili düzeltmelerde, eklemelerde, katkılarda bulunabilirler. Onları da yerimin elverdiÄŸi oranda yayımlayacağım.Tartışmaların odağında iki farklı tepki var:Lemi Bilgin’in görevden alınması, yerine Mine Acar’ın atanması.Ä°kisini birbirine karıştırmamalı.Görevden alınmaya hukuksal, yeni atamaya sanatsal bakıyorlar. Böylece iki deÄŸerlendirmeyi birbirine karıştırmıyorlar. Sanat kamuoyu, Devlet Tiyatrosu çalışanları, sanat ortamı, bir genel müdürün görevden alınmasını baÅŸka ölçütlerle deÄŸerlendiriyor, Mine Acar’ın atanmasına itirazları, tepkileri ise sanatsal ölçütlerin masasına yatırılıyor.Yeni Genel Müdür atamasından sonra art arda gelen istifalar ilk defa mı oluyor?Bunun yanıtını bakın eski bir Devlet Tiyatrosu yetkilisi nasıl veriyor.Onun söylediÄŸine göre her genel müdür tayininden sonra bu tür tepkiler oluyor ve istifalar veriliyor.Onun verdiÄŸi adlar arasında tepki görmeyen iki genel müdür var:OYBÄ°RLİĞİ Ä°LE MEVKÄ°Ä°NÄ°N LAYIÄžIBiri; deÄŸeri, önemi tartışılmayan, Devlet Tiyatrosu çalışanları ve sanat kamuoyu tarafından da oybirliÄŸiyle o mevkiye layık görülen, Türk tiyatrosunun kurucularından Muhsin ErtuÄŸrul, diÄŸeri de, oyunlarıyla, yazarlığıyla herkesin bilgisinde ve saygınlığında birleÅŸtiÄŸi Turgut Özakman.Turgut Özakman’ın 12 Eylül 1980 döneminde bu göreve atandığı düşünülürse, zaten tartışmanın söz konusu olamayacağını söylemeliyim.Seçimle gelen Tamer Levent döneminde bile istifalar olmuÅŸ.Ä°stifa geleneÄŸi; Cüneyt Gökçer, Yücel Erten, Bozkurt Kuruç döneminde de sürmüş. Emekli yetkilinin verdiÄŸi bilgiler doÄŸruysa, 1949’dan bu yana her genel müdür atamasından sonra, genel müdür yardımcıları istifa yolunu seçmiÅŸ.Yeni genel müdür vekili Mine Acar’ın basın toplantısında söylediÄŸi; ‘Turgut Özakman’la sanatçı genel müdür geleneÄŸinin zaten ortadan kalktığı’ sözünün tartışılmasından yanayım.Devlet Tiyatrosu Genel Müdür Vekili Mine Acar, ‘Yakında DT Genel Müdürlüğü’nün hazırlayacağı yeni yasayla ilgili çalışmaların altyapısını oluÅŸturacağına inandıkları bir Tiyatro Kurultayı düzenleyeceklerini’ açıklamış.Genel Müdür Vekili bu çalışmalardan önce, DT ile ilgili eski yasa çalışmalarının içeriÄŸi hakkında kamuoyuna bilgi vermeli.Yücel Erten döneminde bir yasa taslağı hazırlanmış, tasarının Meclis’te yasalaÅŸmasını da ANAP’ın Devlet Bakanlarından Yüksel Yalova üstlenmiÅŸ, ancak bu gerçekleÅŸememiÅŸ.Yüksel Yalova’nın tiyatro dünyası ile yakınlığı, o konudaki bilgisi göz önünde bulundurulunca, Meclis’te onu baÅŸarabilecek tek kiÅŸi olduÄŸu kanısındayım.Gerçi tiyatro dünyasından baÅŸka kiÅŸiler daha öncelerden hatta Kültür Bakanı Fikri SaÄŸlar’ın döneminde de bir yasa tasarısı çalışmasının olduÄŸunu iddia ediyorlar .Eski Kültür ve Turizm Bakanı Erkan Mumcu, Devlet Tiyatrosu genel müdürüne ve tiyatro yetkililerine bir öneride bulunmuÅŸ:‘Siz aranızda toplanın, bizden kimse katılmayacak, performansı ölçü alan bir yasa taslağı hazırlayın, getirin ben onu Meclis’ten geçireceÄŸim.’Bir süre toplantılar yapıldıktan sonra Bakan Erkan Mumcu’ya ÅŸu yanıtı vermiÅŸler:‘Biz bir sanat yasası, Devlet Tiyatrosu yasası çıkarma konusunda bu iktidara güvenmiyoruz. Bu yüzden de böyle bir çalışma yapmamaya karar verdik.’Yasa çalışmalarının durumunu öğrenmek isteriz. Bakanlıkta ÅŸu anda bekleyen ya da Devlet Tiyatrosu müdürünün masasında tozlanan herhangi bir tasarı var mı?CAN GÃœRZAP YANLIÅž HEDEFÖdenekli sanat kurumlarının ispat edilemez iddialarla yaralanmasını çok sakıncalı görüyorum.Sayısı verilmeyen, kimin oldukları açıklanmayan ya da yanlış seçilen hedefler, bu olayı polemiklerle gerçek rayından çıkartıp bir baÅŸka magazin malzemesine sürüklüyor. Bence 36 yıldır Türk tiyatrosunda hizmet veren, yönetmenliÄŸi ve oyunculuÄŸuyla gerçekten önemli olan Can Gürzap’ı Kültür ve Turizm Bakanı Atillá Koç’un hedef seçmesi yanlıştı, daha sonra o da yanlışını kabul etti. Bakanların verilen her bilgiyi birkaç kanaldan denetimden geçirmesi gerekiyor.Zaten ben bu tür tartışmalarda Bakan’ın, her gün bir demeçle konunun içinde olmasına karşıyım.Aynı üslupla Mine Acar’ın, bana gelen basın toplantısı notunda yaptığı bir suçlamaya itirazım var :‘Altı yıldır bir tek iÅŸ yapan sanatçılar var.’O KİŞİLER AÇIKLANMALI Gerçekten hiç sahneye çıkmadan para alanlar var mı?Gerçekten yıllardır, birçok sanatçı ‘bankamatik memur’ sıfatını mı taşıyor? Ortaya, topluluÄŸa, kurumlara yöneltilen suçlamalarda ben çok dikkatli olunmasından yanayım.Bu sözden sonra bir liste yayınlanmalı ve ad ad bu kiÅŸiler açıklanmalı. Böylece bütün çalışanlar töhmet altında kalmamalı.Böylesine ortaya atılan sözler bana tulûat yapılan günleri anımsattı:PiÅŸekár Tevfik, Ä°smail Dümbüllü’ye ‘İsmayıl, bir ÅŸey söylenirken ‘Sözüm yabana’ derler’ derdi. Dümbüllü de şöyle cevap verirdi:‘Ben de öyle diyorum, sözüm ya sana ya babana.’* * *BU konuyu sürdüreceÄŸim.TOBAV’dan Tamer Levent’ten, Refik Erduran’ın açıklamalarından, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın gönderdiÄŸi performans listesinden söz edeceÄŸim.Devlet Tiyatroları dosyası -1-Â