Rusya krizine siyasi çözüm

Enis BERBEROĞLU

ANASOL-D Hükümeti'nin mali piyasalarda hüküm süren krize karşı aldığı önlemler acaba olumlu sonuç verir mi?..

Bu sorunun yanıtını, piyasaları daha iyi izleyen finans uzmanı kalemlere bırakarak yeni bir soruyu gündeme getirelim:

Türk ekonomisine sıçrayan Rusya krizi ekonomik mi, siyasi mi?

* * *

Rusya'da serbest piyasa ekonomisine geçişte sıkıntılar olduğu ortada.

Eski rejimin, komünist parti aparatının ağır topları, ekonominin köşe başlarını tuttu. Bu yeni kuşak mafya, dış ticareti ve döviz işlemlerini tekeline aldı. Yabancı yatırımcılara yol gösterici ve ortak oldu.

Bu nedenle son mali krizin sorumlularını, maziden gelen eşkâlleri ile birlikte analiz etmekte yarar var.

* * *

Ne var ki, Rus mali krizini derinleştiren Kremlin'deki güç kavgası oldu. Başkan Boris Yeltsin'in başbakan adayı, siyasi hasımlarının egemen olduğu Duma'dan güvenoyu alamadı. Yeltsin'in başkanlık yetkileri tartışılır hale geldi. Deyim yerindeyse Rusya sahipsiz kaldı.

Öyle ki, tıpkı 1917'deki gibi komünistlerle iktidar ortaklığı gündemde. Bir arkadaşımın şaka yollu dediği gibi, ‘‘Bu kış Rusya'ya komünizm gelebilir...’’ Yeter ki bir Kerenski bulunsun...

* * *

Rusya'daki siyasi belirsizlik, Batılı müttefiklerinden yardım almasını engelleyecek boyutta.

Kimse yarını belli olmayan ülkeye milyarlarca dolar akıtmaz. ABD Başkanı Bill Clinton'ın Moskova gezisindeki tavrı, bu yaklaşıma en açık kanıttır.

Ama Rusya'daki siyasi yap-boz oyununda taşların önümüzdeki günlerde yerlerine oturacağı umudu hâkim... Zaten bu dev, doğal kaynakları zengin, nükleer güce sahip ülkenin önünde siyasi uzlaşmadan başka çare bulunmuyor.

İşte o zaman Batılı zengin ülkeler, piyasa analizcilerin beklemediği ölçüde cömert davranarak ‘‘Rusya'yı kurtaracak’’.

Ama ne zamana kadar... Bir dahaki siyasi krize dek.

* * *

Bu çerçevede Devlet Bakanı Güneş Taner'in Rusya'ya kredi açma girişimi neden Moskova'da ciddiye alınmadı, daha doğrusu muhatap bile bulamadı sorusunun yanıtını okurun takdirine bırakıyoruz.

Asıl dikkatinize çekmek istediğimiz nokta, Türkiye'de alınan son ekonomik önlemler... Bu önlemler Rusya'daki siyasi krize çare değil. Olsa olsa Rusya'dan gelen kriz dalgalarını yumuşatabilir.

Ama galiba asıl amaç, geçmişte alınan bazı yanlış kararların düzeltilmesi. Yani hatadan dönülürken Rusya krizi bahane ediliyor.

---