Ruhi Su’yu yeniden dinleyin

Özellikle türkülerin bizim için önemini, Anadolu coğrafyasının sesli tarihini algılayabilmek için Ruhi Su’yu zaman zaman can kulağıyla dinlemeliyiz.

Karabey Aydoğan’ın hazırladığı Ruhi Su Türküleri (*) kitabını okurken, bayram tatilinin dinleme fırsatını yaratacağını düşündüm, onun için de bu kitaptan söz etmek istedim.

Bir sanatçının sanatını icra etmesini devlet zoruyla önlemenin, o sanatçı üzerindeki etkisini, yapılan zulmün derecesini tahmin edemezsiniz. Ancak Ruhi Su’nun yaşamını okuyarak bunun ne demek olduğunu anlayabilirsiniz.

Sıdıka Su, Ruhi Su Türküleri’nin başındaki yazısında sanatçıya dair yalın bir tanıtma notu düşüyor:

"Sıcaklığını, yaşanmışlıktan alan türküler, Ruhi Su sesiyle, yorumuyla bir yol, bir yordam oluşturmuştur. Halkını tanıyıp ayrılmaz bir biçimde halkına bağlanan Ruhi Su, çocuk denecek yaşta türküler söylemeye başlar, ilk söylediği türkülerden birini şöyle hatırlıyordu:

’Tamburamın teli çekmez / Çalarım, çalarım ötmez / Bir kız aldım, koynumda yatmaz / Koynumda yatmaz.’

1985 yılına dek söylediği türkülerle bu ilk söylediği türkü arasından en az altmış beş yıl geçmiş. Yasaklarla dolu altmış beş yıl. Hiç mi hiç susmamış."

KARABEY AYDOĞAN’ın Sunu’daki saptamasına, onu dinleyen, bilen herkes katılır:

"Anadolu halkı binlerce yıldır türkülerle iç içe yaşamını sürdürürken, aydınlarımızın türküleri duyması, tanıması, anlaması, yine bir aydının sanatıyla, Ruhi Su’nun yarattığı ışıkla sağlanabilmiştir."

Ruhi Su Türküleri, bir dinleyici için çok yararlı bir çalışma, sanatçının bütün türkülerinin metinlerini bulabilirsiniz. Ruhi Su üzerine yazılardan seçmeler de gene kitabı zenginleştiriyor.

Onun gibi iyi bir opera sanatçısının, türkü üzerine söyledikleri çok önem taşıyor:

"Türküler de tıpkı operalar ve ’lied’ler gibi çeşitli konularda ve değişik biçimlerde olduğundan, onlar gibi renkli ve değişik bir icrayı zorunlu kılar."

Türküler, çağdaş müziğimiz üzerine Ruhi Su’nun yazılarını, Sıdıka Su’nun yorumlarını okuyacaksınız.

Kimlerin yazıları var bu kitapta?

Sabahattin Eyüboğlu, Yaşar Kemal, Ümit Kaftancıoğlu, Nejat Birdoğan, Cavit Orhan Tütengil, Melih Cevdet Anday, Memet Fuat, Füsun Akatlı, Aziz Nesin.

* * *

RUHİ SU’yu dinlerken, bu kitap sizi bilgilendirecek. Başka açıdan şöyle de diyebilirim, bu kitap, "Neden Ruhi Su’yu dinlemek gerekir?" sorusunun yanıtını veriyor.



*) "Ruhi Su Türküleri", Hazırlayan: Karabey Aydoğan, Everest Yayınları.