Renkler

Serdar TURGUT

Büyük plan

Kapitalizmin para kazanma hırsı yüksek olan bireye büyük imkánlar sunduğu kesindir. Kendine özgü bir birey biçimi de yaratır bu sistem. Kazanmanın etik haline geldiği bu birey tipolojisinin tipik örneği George Lucas'tır.

‘YILDIZ Savaşları’’ yeni filmle birlikte uzun aradan sonra tekrar sinemalarda.

Bu filmin büyük paralar kazanacağı biliniyor.

Eleştirmenler filmi yerden yere vursalar da, bir şey fark etmeyecek. İzleyicilerin adeta mıknatısla çekilir gibi sinemalara koşacağı da biliniyor.

Çok önceden yapılan tahminlere göre toplam hasılatın ‘Titanic’ filminin hasılatını geçmesi ihtimali de büyük.

Peki ama daha film ortada bile yokken, yapımcılar bu tahminleri nasıl yaptılar, nasıl biliyorlardı neler olacağını?

Bunun cevabını araştırırken kapitalizmin ilginç işleyiş mekanizmalarını bir kez daha görme imkánına kavuştum.

Hep daha fazla kazanma dürtüsü kendine özgü bir yatırımcı birey türü de yaratıyor.

Bu kapitalizme özgü birey, kitle manipülasyonu tekniklerini de iyi bilmek zorunda.

Çünkü bunu bilmez ise uzun dönemli yatırımları tehlikeye girer, istediği kadar para stoklama imkánından da mahrum kalır o zaman.

George Lucas daha gençlik yıllarında sistemi kullanarak büyük paralar kazanacağının işaretini vermişti.

Yıllar geçtikçe tekniğini geliştirdi, çok daha etkili olmaya başladı.

İşte ‘Yıldız Savaşları’nın yapımcıları bu adamın koordinasyonu altında çalıştıklarından dolayıdır ki çok öncelerden, daha film ortada bile yokken bugün olacakları tahmin etmişlerdi.

Bakın olaylar nasıl gelişti? (Yazıyı yazarken The Wall Street Journal'ın araştırmasından yararlandım.)

* * *

George Lucas 1999 yılının planlamasını daha ilk Yıldız Savaşları trilojisinin son filmi olan ‘Return of the Jedi’ sinemalarda oynarken 1983 yılında yapmaya başladı.

O tarihte Kenner şirketi tarafından piyasaya sürülen ‘Yıldız Savaşları’ oyuncakları satışları hemen hemen durma noktasına gelmişti.

George Lucas oyuncak satışlarını gün gün izleyerek sonunda yeni bir film yapmasına imkán kalmadığına karar vermişti.

Müşteri doyum noktasına ulaşmış, piyasa yeni bir girişimi istemediği sinyalini vermişti.

‘Marvel’ çizgi roman şirketinin çıkardığı ‘Yıldız Savaşları’ kitapları da artık fazla satmıyordu.

Lucas film şirketinin pazarlamacısı olan Howard Roffman o günlerde patronunun yanına gitti ve ‘Tahmin ediyorum ki Yıldız Savaşı konsepti artık öldü’ dedi.

Buna George Lucas'ın cevabı ise ‘Hayır ölmedi, sadece dinlenmeye çekildi’ oldu.

* * *

George Lucas bu cevabı verdi çünkü filmi bilet alarak izleyen kuşağın yaş analizlerini yapmış, bunların bir süre ara verdikten sonra konuya tekrar ilgi duymaya başlayacaklarını hesaplamıştı.

Arada geçen zamanda evlilik, iş kurma, çocuk yapma gibi ‘hayatla ilgili’ bazı ‘işlerin’ yapılması için zaman tanınmalıydı, o kadar.

Ayrıca bu kuşağın çocuklarının da anne ve babalarının yeniden canlanacağı kesin olan ilgilerinden etkilenecekleri yaşa gelmeleri gerekiyordu.

Yani tam bir toplum mühendisliği söz konusuydu ve geçmişe bakılınca görülüyor ki bunda da George Lucas büyük başarı kazandı.

* * *

8 yıl tek bir şey yapılmadan beklendi.

İlgiyi canlandırma harekátına 1991 yılında start verildi.

Lucas piyasayı denemeye başlamak için ‘Bantam Books’ tarafından basılan ‘Star Wars’ dizisinin piyasaya sürülmesine izin verdi.

En ünlü bilim kurgu yazarları ile anlaşmalar yapıldı. Her birinden kendi ‘Yıldız Savaşları’ hikáyesini yazmaları istendi.

Timothy Zahn tarafından yazılan ‘Heir to the Empire’ adlı kitap 1991 yılında çoksatanlar listesinde birinci sıraya oturunca Lucas piyasadan beklediği ilk işareti almış oldu.

Yıldız Savaşları'na tutkun olan ve dinlenmekte olan dev artık yeniden canlanıyordu.

1991 yılı sonuna doğru ‘Dark Horse Comics’ yayınevi tarafından bir dizi çizgi roman piyasaya sürüldü.

Bunlar da kapış kapış satıldı.

Yani hem kitap okuyan büyükler, hem de çocuklar potansiyel film izleyicileri olarak artık beklemeye geçmişlerdi.

* * *

Büyüklerin ilgisinin tamamen bitmesi mümkün değildi.

Ancak çocukların ilgileri sürekli canlı tutulmalıydı.

Bu nedenle 1993 ve 1994 yıllarında Yıldız Savaşları'na dayalı olan bir dizi bilgisayar oyunu piyasaya sürüldü.

1993'te X-Wing, 1994'te de Rebel Assault piyasada yok sattı.

Bundan sonraki aşamada yaşı daha da küçük olan çocuklardan müşteri yaratma işlemi başlatıldı.

‘Galoob Toys’ ve ‘Hasbro’ oyuncak şirketi ile bir anlaşma imzalandı.

Eski film karakterlerinin yanı sıra yepyeni karakterlerden oluşan ‘Yıldız Savaşları’ oyuncakları piyasaya çıkarıldı.

240 ayrı tip vardı oyuncak dizisinde. Çizgi roman okuma yaşının altındaki çocukların ilgisi büyük oldu bu oyuncaklara.

* * *

Artık planın son aşamasına geliniyordu.

1995 yılında eski üç filmlik antoloji video kaset takımı olarak piyasaya sunuldu.

Bir tür anıların canlandırılması operasyonu yapıldı.

28 milyon adet sattı bu üç filmlik set.

1997 yılında üç film ‘Özel edisyonlar’ adı altında, eski filmlerde görülmeyen sahneler yeni efektlerle desteklenip eklenerek sinemalarda gösterime sokuldu.

251 milyon dolar para kazandı bu filmler.

Ve 1999 Mayıs ayına gelindiğinde Lucas işte bu uzun süren planlama nedeniyle kendinden gayet emin bir şekilde yeni filmi piyasaya sürdü.

Her şey hazırlanmış, hiçbir şey tesadüfe bırakılmamıştı.