Popüler diyetler doğru beslenme alışkanlığı edinmenin en önemli sabotajcıları uzak durun

Başarılı ve sağlıklı yaşlanma ile ilgili çalışmalar genetik mirasın nasıl yaşlanacağınız üzerinde ancak yüzde 30 etkisi bulunduğunu gösteriyor.

Geri kalan üçte ikilik alan yaşam tarzınızın denetimi altındadır. Yaşam tarzı tercihlerinizden en önemlisi tükettiğiniz besinler ve beslenme planınızdır.

Sağlıklı bir yaşam için iyi beslenmeniz gerekiyor. Popüler diyetler doğru bir beslenme alışkanlığı edinmenin en önemli sabotajcılarıdır. Popüler diyetler hep vardı. Bundan sonra da hep olacaklar. Beslenme guruları daha çok para ve ün kazanmak için her yıl yeni bir diyet oluşturacak.

Ünlü uzman Scarsdale’yi şimdi hatırlayan bile yok! Dr. Atkins öldü, milyon dolarlık şirketi iflas etti. Bugünün popüler diyetleri olan düşük karbonhidratlı beslenme planı veya South Beach’in de yakında çöplüğe atılacağından hiç kuşkunuz olmasın.

Popüler diyetler size belirli besinleri önererek tek düze beslenme alışkanlıklarına yol açar. Ayrıca bu tek düzelik nedeniyle bir süre sonra diyetiniz sıkıcı ve dayanılmaz bir hale dönüşür. Belirli bir beslenme planını zorladıklarından popüler diyetler tek yönlü beslenme sorunlarına da yol açar.

İŞİN DOĞRUSU NE?

Başarı ve zerafetle yaşlanmanızı sağlayacak bir beslenme planının -siz buna Uzun Yaşam Diyeti de diyebilirsiniz- temel özellikleri şunlardır:

Popüler diyetlerden uzak durmak.

Sizi sağlıklı ve gerçekçi bir kilo çizgisinde tutacak kadar kalori almak.

İyi besinleri uygun porsiyonlarda tüketmek, ne fazla, ne az.

Beslenmeyi çeşitlendirmek, dengelemek.

Doyduğunuzu fark etmek ve doymanın mutluluğunu hissetmek.

Arzu ettiğiniz her yiyeceği -bir miktar zararlı olsa bile- çok küçük miktarlarda tüketmek.

Beslenme programınızın en sevdiğiniz besinleri yemenize ve hatta bazı küçük yaramazlıklar yapmanıza izin vermesini sağlamak.

Fazla miktarda kalori, yağ, tuz, şeker, hayvansal protein, trans yağ asiti almamak.

Glisemik indeksi düşük; posadan, antioksidanlardan, omega-3 yağ asitlerinden zengin bir beslenme planı yapmak.

Eğer iradenizi iyi kullanır ve yeteri kadar bilgilenirseniz sizi uzun yaşatacak, kilo kontrolünüzü sağlayacak ama yemek keyfi ve zevkinden uzaklaştırmayacak böyle bir beslenme tarzını rahatlıkla oluşturabilirsiniz.

UNUTMAYIN AŞIRI TİTİZ OLMAYIN

Dost sohbetinde ikram edilen bir kurabiyeden aldığınız 100-150 kalori, dayanamayıp içtiğiniz soğuk bir bardak meyve suyundan kazandığınız 150-170 kalori, akşam sofrasında canınızın çektiği bir bardak rakı ya da viskiden aldığınız 150-200, şaraptan aldığınız 70-80 kalori sizi hep sabote edecektir. Arzu ettiğiniz bu besine karşı kendini aşırı derecede sınırlayanlar bir süre sonra dayanamayacaklardır. Araştırmalar yeme-içme konusunda aşırı titiz olanlarda obezitenin daha sık görüldüğünü, kilo kaybı çabalarının çoğu kez başarısızlıkla sonuçlandığını göstermektedir. Esnek bir strateji uygulayanlar daha başarılı olurlar. Bu kişiler bugün olması gerekenden fazla besin tüketirlerse, yarın daha az yerler. Bugün tembellik yapmışlarsa, yarın yarım saat fazla yürürler.

İRADE YETERLİ Mİ?

Sağlıklı kiloyu korumanın tek anahtarı irade değildir

Sağlıklı kiloyu koruma ile ilgili çabalarınızın tek sabotajcısının bir türlü hakim olamadığınız iradeniz olduğunu sanmayın. Ne kilo kaybının ve sağlıklı kiloyu korumanın, ne de doğru beslenmenin tek anahtarı irade değildir.

Sık sık yazdık: Kilo vermek sanıldığı kadar zor bir şey değildir. Sorunun tek çözümü daha az yemek ve daha çok egzersiz yapmaktır. Bunun formülünü daha önceki yazılarımızda bir cümlede özetledik: Ne yiyorsanız yarısını yediğiniz, ne yapıyorsanız iki katını yaptığınız zaman mutlaka kilo verirsiniz. Eğer bu iki basit süreci idare edemiyorsanız, sorunun sadece irade eksikliğinden değil, bilgi noksanlığından kaynaklandığını bilmelisiniz. Araştırmalar doğru beslenmenin, fazla kiloları verip sağlıklı kiloyu korumanın iradeden çok eğitimle sağlanabileceğini gösteriyor.

BİLGİ ÇOK ÖNEMLİ

Doğru beslenme ve sağlıklı kilo yönetiminde "bilgi mi önemlidir, irade mi" sorusunun yanıtı hiç şüphesiz "öncelik bilgidedir" olmalıdır.

Bir zeytin, bir kibrit kutusu kadar peynir, bir dilim ekmekte, karpuzda, bir kaşık pilav, fasulye, bir tabak makarnada, bir dilim pasta ya da kekte ne kadar kalori olduğunu bilmeniz yetmez. Bu besinlerin besin içeriklerini, vitamin-mineral, antioksidan zenginliklerini öğrenmeye bir ömür bile yetmez.

Bir saat yürüyerek kaç kalori yaktığınızı, teniste, yüzmede, golfte ne kadar enerji harcadığınızı hesaplamanız o kadar kolay değildir. Bütün bunları etkileyen onlarca değişik faktör var: Yediğiniz yiyeceğin yağ, şeker, tuz miktarı, yaptığınız egzersizin yoğunluğu, süresi, kilonuz, yaşınız, genetik yapınız, metabolizmanız ve daha pek çok şey.

Kısacası doğru bir beslenme planı oluşturmada, fazla kiloları atıp, sağlıklı bir kiloyu korumada bilgi çok şeydir ama her şey değildir.

ESNEKLİK ŞART

Esnek bir beslenme planı dengeyi ve kontrolü kolaylaştırmakta, stresi, mutsuzluğu, doyumsuzluğu azaltmaktadır. Esnek beslenme stratejisi, iyi bir orta yol stratejisi gibidir.

Sağlıklı yeme-içme, kilonuzu koruma ve uzun yaşam beslenmesi planı sıkıldığınızda esneklikler yapabileceğiniz değişimleri de içermelidir. Gerektiğinde esnek dönemlere -rahat geçirdiğiniz, istediğinizi yiyip-içtiğiniz günlere, haftalara- yer vermelidir. Anahtar gerekli esnekliği sağlamanızda, dengeyi bulmanızdadır.

Doğru beslenmenin, sağlıklı kiloyu korumanın yemede, içmede, egzersizde esneklik gerektirdiğinden hiç kuşkunuz olmasın. Esneklik stratejisi hayatın diğer alanlarında olduğu gibi kilo yönetiminde de başarının anahtarıdır.
Yazarın Tüm Yazıları