'Pan-Starrs kuyruklu yıldızı Türkiye'den de görülecek'

Rebecca Morelle
BBC Bilim Muhabiri

C/2011 L4 Pan-Starrs adındaki buzlu kütle 8 Mart'ta teleskoplar hatta dürbünlerle görülebilecek.

Ama ondan sonraki günlerde daha da parlak hale gelerek çıplak gözle bile izlenebilecek.

Kuzey İrlanda'daki Armagh Rasathanesi müdürü Mark Bailey "Bu kuyruklu yıldızdan çok umutluyuz. Tabii temkinli olmak lazım. Şu an bile ne derece parlak olacağını bilemiyoruz, ama heyecanla bekliyoruz" diyor.

Hayatta sadece bir kere
Kuyruklu yıldız, gök bilimciler tarafından ilk olarak 2011 yılı Haziran ayında, bir milyar kilometreyi aşkın mesafedeki bulanık bir gök cismi olarak, Hawaii'deki Pan-Starrs teleskobuyla keşfedildi.

Adını da bu teleskoptan aldı.

Gök bilimciler bu yıldızın, uzayın kuyruklu yıldızlarla dolu Oort Bulutu adlı bölgesinden geldiğini ve milyonlarca yıldır güneşe doğru hareket halinde olduğunu düşünüyor.

Uzmanlar ayrıca bunun periyodik bir kuyruklu yıldız olmadığı görüşünde.

Bu da bu yıldızın güneş sisteminden ilk defa geçiyor olduğu ve bir daha belki de 100 bin yıl yeniden geçmeyeceği anlamına geliyor.

10 Mart günü kuyruklu yıldız güneşe 45 milyon kilometre mesafeden en yakın geçişini yapacak.

Kuyruğu çatal
Isındıkça, Pan-Starrs kuyruklu yıldızını kaplayan buz ve toz gaza dönüşerek gökyüzünü aydınlatacak.

Güneşten gelen rüzgar ve güneş ışınlarının basıncı ile yıldızın çevresindeki ışık çatallı bir kuyruk görünümü alacak.

Profesör Mark Bailey, "Güneşe yaklaştıkça gaza dönüşen kısım büyüyecek, ve bu nedenle parlaklığı da artacak" diyor.

Bailey kuyruklu yıldızın çekirdeğinin 20-30 kilometre çapında olduğunu, ama etrafını saran gaz ve toz bulutunun çapının milyonlarca kilometreyi bulabileceğini söylüyor.

Pan-Starrs'ın en iyi görüneceği günler 12 ve 13 Mart olacak.

Hem güneşten uzaklaşmış olacak hem de gece gökyüzünde, hava açık ise çıplak gözle nokta halinde görülmesi mümkün olacak.

Gözlemcilere tavsiyeler
Profesör Bailey'in amatör gözlemcilere tavsiyeleri şöyle:

"Gün batımından sonra, batı yönünde ufku tarayın. 12 ve 13 Mart'ta hilal halindeki ay ile çok güzel bir görünüm oluşturacak. Aya doğru bakıp onun aşağısı ya da soluna doğru bakın. Dürbün ile baktığınızda kuyruklu yıldızın başını ve çatallı kuyruğunu görebilmeniz lazım."

Bailey ekliyor: "Kuyruklu yıldız gözlemlemek isteyenlere her zaman dürbün kullanmalarını tavsiye ederim. Ama dürbünle gördükten sonra çıplak gözle de görüp göremeyeceğinizi bir deneyin. Çok zor, ama harikulade bir olay bu."

Kuyruklu yıldız bu tarihlerden sonra her gece daha geç ve daha uzakta belirmeye devam edecek ve Nisan'a doğru sadece büyük teleskoplarla görülebilecek kadar uzaklaşmış olacak.