Maliki, Kürtleri vurur mu
Güncelleme Tarihi:
Irak Başbakanı Maliki, geçen hafta 26 kişiyi birden idam ettirdi, ABD yapımı gelişmiş tankların son partisini teslim aldı ve yine Washington’dan gelecek F-16’ların kullanımı konusunda “sınır olmadığının” açıklanmasıyla Kürtleri korkuttu. Irak, 15 Eylül’den sonra tekrar karışabilir.
SURİYE krizinin tırmandığı, İsrail’in İran’a askeri operasyonu yeniden gündeme getirdiği bir dönemde tüm bu ülkeler arasında kilit bir konumda olan Irak’ta son bir hafta içinde sessiz ama kritik gelişmeler yaşandı.
İŞKENCE VE İDAM: Giderek “Saddamlaştığı” öne sürülen Irak Başbakanı Nuri El Maliki’nin ülkesinde bir haftada tam 26 kişi idam edildi. Uluslararası Af Örgütü, çoğu terör suçundan idam edilenlerin yargılamalarının adil olmadığını, itirafların işkenceyle alındığını vurgulayarak Bağdat’ın infazları durdurmasını istedi.
BAKANDAN ŞOK İSTİFA: Irak İletişim Bakanı Muhammed Tevfik Allavi, Maliki’nin bakanlık işlerine müdahale etmesini gerekçe göstererek 26 Ağustos’ta istifa etti. Aralık 2010’da kurulan ulusal birlik hükümetinde bir ilk yaşanmış oldu.
36 ADET F-16: ABD’nin Bağdat Büyükelçiliği’nden 29 Ağustos’ta yapılan açıklamada, Irak’a sattıkları 36 adet F-16’nın kullanımı konusunda Obama Yönetimi’nin Maliki Hükümeti’ne herhangi bir sınırlama getirmediği vurgulandı. Kürdistan Bölgesel Yönetimi, Maliki’nin bu uçakları kendilerine saldırmakta kullanabileceği endişesini dile getirmişti.
140 YENİ TANK: Maliki Hükümeti, ABD ile yapılan anlaşma çerçevesinde satın aldığı 140 adet M1A1 Abrams tankının son bölümü olan 9 tankı 30 Ağustos’ta teslim aldı. Bu gelişmiş tanklar Irak’a 815 milyon dolara maloldu.
PETROL KRİZİ: Kürdistan Bölgesel Yönetimi, petrol ihracatında Bağdat’taki federal hükümete ait boru hatlarını 15 Eylül’e kadar kullanacaklarını önceki gün açıkladı. Kürtlerin, Bağdat’ın onayını almadan doğrudan Türkiye’ye petrol ihracına başlaması Maliki’yi kızdırmıştı. Kürtler iyi niyet gösterisi olarak 7 Ağustos’ta ihracatı yine federal hatlardan yapmaya başlasa da kalıcı bir anlaşma sağlanabilmiş değil.
‘Temennimiz uzlaşma’
SÜNNİLERİN en etkin siyasi bloku El Irakiye, Türkiye’ye sığınan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Tarık El Haşimi, Maliki’nin kendi yardımcısı Salih El Mutlak ve Kürt lider Mesud Barzani… Maliki tüm bu isimleri son dönemde kendisinden uzaklaştırmıştı. Peki, 15 Eylül’den sonra ne olacak? Şii Başbakan, Erbil’i vurur mu?
Hürriyet’e konuşan Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Selçuk Ünal, “Temennimiz Irak’taki bütün sorunların Irak Anayasası çerçevesinde çözülmesi, hiçbir etnik, siyasi, dini ve mezhepsel ayrım olmaksızın tüm tarafların birbiriyle uzlaşması” dedi. Son silah satışlarına rağmen ABD’den de şikâyetler geliyor. Bağdat’ın, İran’ın yaptırımları atlatmasına ve Suriye’nin silahlanmasına yardım ettiği öne sürülüyor.
Restleşme de olabilir
TEMENNİLER böyle olsa da, Türkiye özellikle silahlanma konusunda Irak’tan son bir hafta içinde gelen “kör göze parmak” misali mesajlardan endişeli. Senaryolarda her ihtimal değerlendiriliyor. Bir diplomatik kaynak durumu şöyle özetledi:
“Temel sorun Maliki Yönetimi’nin ‘ben her şeyi yaparım, kimseyi takmam’ anlayışı. Yanındaki herkesi böyle kaybetti. Etnik ve mezhepsel ayrımcılık yaparak bakanlar atadı, tüm yetkileri kendisinde topladı. Şimdi Kürtler, daha önce Maliki’nin yaptığı gibi bir son tarih (15 Eylül) vererek inisiyatifi ele almak istiyor olabilir. Bu süreçte bir restleşmeye doğru gidilmesi de muhtemel.”
Emre KIZILKAYA