Yeni Afganistan stratejisi NATO'nun son şansı

AFGANİSTAN'DAKİ YENİ GÜVENLİK STRATEJİSİ - FOTO ANALİZ

AFGAN KADINLAR HAYATA DÖNÜYOR - FOTO ANALİZ

Afganistan’daki ilk durak başkent Kabil… Ayağımızı basar basmaz başta Afganistan’daki uluslararası görev gücünün ISAF’ın hem sivil, hem de askeri yetkilileri ile ülkedeki “genel durum” ve izlenecek yeni strateji hakkında bilgi alıyoruz.

Aldığımız bilgilerde uluslararası toplumun yeni stratejisinin amacı da net olarak ortaya çıkıyor: “Afganistan’da halkı kazanmak…”

Bunun için, askeri önlemler kadar, hatta belki daha da fazla, sivil önlemlere ağırlık veriliyor. ABD, 30 bin yeni asker gönderiyor. Polonya’dan ve diğer bazı NATO ülkelerinden de yeni askerler geliyor.

Ancak sayıları askerler kadar çok olmasa da, küçük çaplı bir “siviller ordusu” da gönderiliyor Afganistan’a: Tarım uzmanları, öğretmenler, valiler, doktorlar, öğretmenler, yargıçlar, polisler eğitmenleri…

Bir başka önemli nokta da yeni stratejinin, “eskiden yapılanlardan ders çıkarılarak” hazırlanmış olması. ISAF’ın hem askeri, hem de sivil yetkililerine göre, artık Afgan kültürüne, hassasiyetlerine daha fazla özen gösterecek hem koalisyon askerleri, hem de siviller.

NATO’NUN SON ŞANSI

Esas soru, bu stratejinin başarılı olup olmayacağı… Konuştuğumuz herkes, bunun “son şans” olduğunu söylüyor: ABD’nin NATO nezdindeki Büyükelçisi Ivo Daalder, “2010 belirleyici yıl, dönüm noktası olacak” diyor.

ISAF Sivil temsilcisi Büyükelçi Sedwill, “Afgan halkı bize bir şans daha verdi” diye konuşuyor. ISAF’ın askeri sözcüsü General Tremblay ise “son şansımız olduğunu farkındayız” mesajını veriyor.

Peki bu “son şans” nasıl kullanılıyor? Öncelikle, önümüzdeki dönemde ISAF’ın yerini alacak bir Afgan ulusal ordusu ve Afgan ulusal polisi oluşturuluyor.

EN BÜYÜK SEFERBERLİK

Afganistan’da yeni strateji çerçevesinde en büyük seferberlik, Afgan ulusal ordusu ve polisinin oluşturulması üzerine odaklanıyor.

Afgan ordusundaki asker sayısı daha şimdiden 170 bine ulaşmış. Askerlerin maaşları, Afganistan şartlarına göre, ciddi oranda arttırılmış.

Daha önce rütbeye göre, dolar üzerinden sadece iki haneli olan rakamlar, üç haneye çıkarılmış. Bunun sonucunda da bu yoksul ülkede, orduya girmek yönünde çok büyük bir ilgi ortaya çıkmış.

Şimdilerde yapılan ise polis eğitimine ağırlık vermek. Buradaki amaç da yılsonuna kadar Afgan polis sayısını 140 binlere ulaştırmak.

Afgan polisleri ülkenin her yerinde, farklı ülke polisleri tarafından eğitiliyorlar. Mesela başkent Kabil’de eğitimi İtalyan jandarması üstlenmiş. Güneyde eğitimi Amerikalı ve Kanadalılar, Batıdakini ise Almanlar veriyor.

HALKLA DİYALOG YOLLARI

Polis eğitimlerinin yanı sıra “Afgan halkını kazanmak” için son 8 yılda yapılan hatalardan da ders çıkarılıp buna göre hareket ediliyor. Örneğin, NATO artık Afgan halkında sıkıntı yaratan gece saldırılarını azaltmayı hedefliyor.

ISAF sözcüsü Kanadalı General Eric Temblay bu konuda son derece net konuşuyor: “Afgan halkı gece saldırılarından, aramalarından nefret ediyor. Bu nedenle, yeni Komutanımız General McCrystal gelir gelmez emir verdi. Artık olabildiğince az gece saldırısı yapıyoruz.”

Dahası, artık ISAF yapılan tüm hatalardan dolayı özür dilemeyi öğrenmiş görünüyor. Tremblay, bir şikayet olduğunda Afgan ulusal ordusu ile birlikte soruşturma yapıldığını ve hata tespit edilmesi durumunda özür dilenip, zararın tazmin edildiğini belirtiyor.

Generale göre, artık ISAF askerlerinin öyle kapıları tekmeleyip, evlere dalma dönemi de sona erdi.

“ILIMLI TALİBAN”I KAZANMAK

Bir başka politika değişikliği ise, artık Taliban hareketini “bölünmez bir bütün” olarak görme ve tümüyle yok edinceye kadar savaşma eğiliminin sona ermiş olması.

Gerek sivil, gerekse askeri yetkililerde Taliban’ı “ılımlı unsurlar-uzlaşmaz ideolojik aşırılar” olarak ayırma eğilimi hakim.

ISAF’ın yeni politikası, Taliban’ın bu ılımlı unsurlarına, yani sadece güvenlik, işsizlik, hatta tehdit gibi nedenlerle Taliban hareketine katılan kişilere yeni iş ve aş olanakları yaratmak. Böylece onların “dağdan-kırsaldan” inmesini sağlamak.

Kısacası, yakında Afganistan’da Taliban, yasal bir siyasi hareket haline getirse hiç şaşırmamak gerekiyor…