Pilotlar kokpitte uyuyabilir mi

İki ay önce kokpitte seks skandalıyla zor günler geçiren Hong Kong merkezli Cathay Pacific Havayolları’nın imajı, şimdi de uyuyan kaptan pilot fotoğrafıyla sarsıldı. Havayolu şirketi yeniden güvenilirliği sağlamak amacıyla daha geçen hafta yeni bir reklam kampanyası başlattı. Hazırlanan filmlerde kabin memurundan pilotuna personelinin kişisel hikayeleri anlatıldı.
Kampanyanın başlamasından bir gün sonra internete düşen fotoğraf, havayolunu zor durumda bıraktı. Airbus A340 filosunda görev yapan ikinci pilotun kişisel blogunda yayınlanan fotoğraf sonrasında Cathay Pacific soruşturma açtı. Ancak bu soruşturmanın nedeni kaptan pilotun kokpitte uyuması değildi. Havayolu, kurallar gereği pilotların kokpitte dinlenebileceğini belirterek soruşturmanın kokpitte izinsiz çekim yapılması ve kaptan pilotun rızası dışında fotoğrafın yayınlanmasıydı.

UZUN UÇUŞLAR

Uzun menzilli, çift koridorlu uçaklarda pilotların dinlenmesi için ‘crew rest’ olarak adlandırılan özel odalar bulunuyor. Zaten sekiz saati veya dört ayrı zaman diliminin geçildiği uçuşların ekipleri üç pilottan oluşuyor. Uçuş görev süresi 16 saatin üzerinde ise pilot sayısı dörde çıkıyor. Pilotlar iniş-kalkış veya uçuşun kritik anları dışında dönüşümlü olarak bu odada dinleniyor.
Tek koridorlu, orta menzilli bir yolcu uçağında havacılık kuralları gereği pilotlar en fazla 10 saat uçabiliyor. Görev alış ve bitiş saati yani toplam mesaileri en fazla 14 saate ulaşıyor. Bu uçaklarda pilotlar için ‘crew rest’ olarak adlandırılan dinlenme bölümü yok. Uçuş ekibiyse iki pilottan oluşuyor.
Tüm bu süre boyunca pilotların sadece uçaklarına konsantre olması neredeyse imkansız. Uçuş sırasında, kimi zaman yemek yemek, uçuş hazırlığı yapmak veya dinlenme amaçlı dönüşümlü istirahat ediyorlar. Bu, havacılık otoritelerinin hazırladığı kurallarda ve havayollarının Uçuş Operasyon Manuelleri’nde de yer alıyor.

ÖZEL KURALLAR

- Kalkıştan sonra bir saatlik ve inişten önceki bir saatlik zaman dilimleri haricinde pilotlar kokpitteki iş bölümünü ayarlayarak dinlenebiliyor.
- Pilotlardan biri kokpit dışına çıkacaksa, kokpite kabin memuru çağırılıyor. Bunun amacı, görevdeki diğer pilotun uyumasını engellemek.
- İlk dinlenme süresi 45 dakika. Daha sonra en az 20 dakika iki pilot birlikte görev yapıyor. Sonrasında sıra diğer pilota geçiyor. İlk 45’er dakikalardan sonra dinlenme süresi 20 dakikaya indiriliyor.
- Dinlenen pilotun kollarının veya ayaklarının uçuş kumandalarına çarpıp herhangi bir soruna yol açmaması için Airbus serisi uçaklarda özel bir sistem var. Görevdeki pilot bir düğmeye basarak dinlenen taraftaki pilotun tüm kumanda yetkilerini kendi tarafına alıyor.
- Bazı uçaklardaysa alarm sistemi bulunuyor. Ayarlanan zaman dilimi sonunda alarm çalıyor. Ancak bu sistem havayollarına opsiyonel sunuluyor. Birçok havayolu bu sistemi kokpitlerinde istiyor.

Dünyanın en hafif uçak koltuğu

Tolga ÖZBEK

Fransız imalatçı Zodiac Aerospace, dünyanın en hafif yolcu uçağı koltuğunu imal etti. Sadece 7.5 kilogram ağırlığında ve yüksek ergonomiye sahip ‘Dragonfly’ adlı koltuk ilk kez Air Austral Havayolları’nın Airbus A380 yolcu uçağında kullanılacak. İki A380 siparişi veren Air Austral’in uçakları tamamı ekonomi sınıfı 840 koltuklu olacak. Böylece havayolu dünyadaki en fazla yolcu taşıyabilen uçağa sahip havayolu haline gelecek.
Normalde A380’in yolcu kapasitesi 870 kişiye kadar çıkabiliyor. Ancak havayolu şirketi, kabinde yolcular için yeterli sayıda tuvalet bulunmayacağı için yolcu kapasitesini 840’ta tuttu. Havacılık kuralları gereği uçakta her 100 yolcuya bir tuvaletin düşmesi gerekiyor.
Normalde tasarlanan en ince uçak koltuğunun ağırlığı 12.5 kilogram. Zodiac, özel alaşımlı metaller ve kompozit malzeme kullanarak koltuğun ağırlığını 7.5 kilograma düşürdü. İnceltilen koltuğun en önemli özelliği, arkadaki yolcu ayaklarını dayadığında, öndekinin hissetmemesi. Bunun için koltuğun sırt koyma yerinde alüminyum plaka bulunuyor.
Her koltukta yaklaşık beş kilogramlık fark, 189 yolcu kapasiteli uçakta neredeyse iki tonluk hafiflik sağlıyor. Ayrıca ince koltuk tasarımıyla yolcu konforundan vazgeçmeden her sırada 2.5 santimetrelik daralmayla uçağa bir sıra koltuk daha eklenebiliyor. Altı ek koltuğun havayolunun o seferdeki kârına eşit olduğunu belirten Zodiac yetkilileri, uygulamanın büyük ilgi gördüğüne dikkat çekiyor. Hafiflemeyle birlikte uçağın yakıt sarfiyatı düşüyor. Böylece çevre de daha az kirleniyor.

SICAK HAVA BALONU İMAL ETMEK İÇİN KURULDU

Zodiac aslında 1896’da sıcak hava balonu imal etmek üzere kuruldu. Şu an faaliyetlerini sürdüren ve adını koruyan en yaşlı havacılık şirketi. 26 bin çalışana ve yıllık 2.8 milyar Euro ciroya sahip Zodiac 2007’de radikal bir karar aldı. Şişme bot üreten bölümünü sattı. Tamamen havacılık üzerine odaklandı. Uçaklarda acil tahliyeyi sağlayan ‘slide’lardan elektrik ünitelerine, koltuk, kabin malzemesinden oksijen sistemlerine kadar binlerce ürün yelpazesine sahip Zodiac her Boeing 787’ye 2.5 milyon, her Airbus A380’e de 2 milyon Euro’luk ekipman satıyor.

Rekor zarar Air France’ın CEO’sunu istifa ettirdi

Avrupa’nın en büyük havayolu birliği Air France-KLM’in CEO’su Pierre-Henri Gourgeon, şirketin yılın ilk çeyreğinde 211 milyon dolar zarar etmesi üzerine görevinden istifa etti.
Paris’te toplanan genel kurulda beklenmedik zararın yanı sıra Haziran 2009’da Atlantik Okyanusu’nda düşen Air France uçağının kaza raporu da gündeme geldi. Raporda pilotların havada hız bilgisini veren pitotüplerinin buzlanmasıyla oluşan hatalı sürat bilgisini yanlış değerlendirdiği ve eğitim eksikliği nedeniyle uçağın süratsiz kalmasına engel olamadığı ortaya çıkmıştı.
Geçen temmuz ayında görevine dört yıl daha devam etmesine karar verilen Gourgeon’un istifasının ardından eski CEO’lar, Air France’tan Jean-Cyril Spinetta ile KLM’den Leo Van Wijk göreve çağrıldı. Aldıkları radikal kararlarla tanınan iki CEO’nun geçiş döneminde havayolunu birlikte yöneteceği açıklandı.