Peşmerge çekiliyor
Güncelleme Tarihi:
Kerkük’ün önceki gün Irak ordusu ve Şii ağırlıklı Haşdi Şabi milislerince IKBY’li peşmergeden alınması sonrasında dün de yeni topraklar merkezi hükümete katıldı. Peşmerge böylece 2014 sonrası DEAŞ’tan aldığı toprakların neredeyse tamamından çekilmiş oldu. IKBY, Kerkük’ü 12 Haziran 2014’te ele geçirmişti. Önemli petrol sahaları da merkezi Irak yönetimine geçti.
IRAK’ın kuzeyinde Ezidilerin yoğun olarak yaşadığı Sincar (Şengal) kenti, Haşdi Şabi milislerinin desteğindeki Ezidi Lalesh adlı silahlı grup tarafından peşmergeden dün sabah geri alındı. Sincar, uzun süre de DEAŞ zulmüne maruz kalmıştı. Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesud Barzani’nin liderliğindeki KDP’ye bağlı peşmergelerin bulunduğu kentte çatışma yaşanmadı. Yerel peşmerge komutanı Kasım Şeşo, AA’ya yaptığı açıklamada Sincar’da eşit olmayan bir güçle karşı karşıya kaldıklarını aktardı.
PEŞMERGE BAŞİKA’DAN ÇIKIYOR
Sincar’a ilaveten dün Irak merkezi hükümeti Mahmur, Celavla ve İran sınırına yakın Hanekin’i de peşmergeden aldı. Türk askeri üssünün bulunduğu Başika’daki peşmerge güçlerinin de kenti terk ettiği bildirildi. Mahmur ilçe merkezinde bulunan KDP’ye bağlı peşmergeler ise tüm devlet kurumlarından çekildi. Haşdi Şabi’nin Mahmur’a gelmesinden tedirgin olan bazı Kürt aileler, Erbil’e doğru yola çıktı.
KARAYOLUNA HENDEK
Bu gelişmeler olurken, peşmerge, Irak ordusu ve Haşdi Şabi milislerinin daha fazla ilerlemesine karşın Kerkük-Erbil karayolu üzerinde yeni hendekler kazıp mevziler kurmaya başladı. Peşmerge güçlerinin, Erbil’den yaklaşık 35 kilometre uzaklıkta bulunan kontrol noktalarında mevzilerini güçlendirdiği ve yol boyunca konuşlandıkları görüldü.
ÖNEMLİ PETROL SAHALARI
Önemli petrol sahaları da dün IKBY’den Irak merkezi hükümetinin eline geçti. Irak güçleri dün sabah önce Kerkük’ün kuzeybatısındaki Bai Hasan ve Avana petrol sahalarının kontrolünü ele geçirdi. Irak ordusundan üst düzey bir yetkili, Kerkük bölgesinde devlete ait Kuzey Petrol Şirketi’nce işletilen tüm petrol sahalarının kontrolünün alındığını söyledi. Irak Petrol Bakanlığı, Kerkük’te yeni bir petrol rafinerisi inşa etmeyi planladıklarını duyurdu.
DEAŞ’TAN SALDIRI HAZIRLIĞI
Bu arada DEAŞ’lı teröristler Kerkük’ün batısındaki iki köyü geri almak için dün hazırlıklara başladı. Kerkük emniyetinden Yüzbaşı Hamid el Ubeydi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, binden fazla kişiden oluşan federal polis ve Haşdi Şabi güçlerinin Ed-Dibs ilçesine ulaştığını ve DEAŞ’lıların yayılmasını önlemek için burada konuşlandığını söyledi.
KERKÜK’TEN NOTLAR
- Kerkük’ü önceki gün terk ederek Erbil ve Süleymaniye’ye kaçan Kürt aileler, yeniden evlerine dönmeye başladı.
- Sivillerin Kerkük’e dönüşlerinde kent girişindeki kontrol noktalarında yer yer izdiham oluştu.
- Kente vekaleten atanan yeni Kerkük Valisi Rakan Said’in çağrısı üzerine kamu çalışanları dün sabah yeniden işbaşı yaparken, okullar da kapılarını öğrencilere açtı.
- Kent merkezinin güvenliği federal polis güçleri tarafından sağlanıyor.
IKBY Başkanı Mesud Barzani, Kerkük ve tartışmalı bölgelerin Irak ordusu ve Haşdi Şabi milisleri tarafından ele geçirilmesinden iki gün sonra yazılı açıklama yaptı. Birlik çağrısı yapan ve Kürdistan halkının sürekli baskı ve tehdit altında bulunduğunu savunan Barzani, her zaman barışçıl çözüm yolları aradıklarını söyledi. Barzani, Kerkük’ün kaybedilmesine “Belli siyasi partilerin içindeki belli kişilerin tek taraflı kararları”nı gerekçe göstererek, siyasi rakiplerini suçladı.
‘KYB VE HAŞDİ ŞABİ ANLAŞTI’ İDDİASI
KERKÜK’ün bir günden kısa bir süre içinde Irak güçlerinin eline geçmesi IKBY’yi karıştırdı. Erbil’den yayın yapan Rudaw’ın haberine göre Goran (Değişim) Hareketi parlamenteri Mesud Haydar, Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ile Haşdi Şabi arasında gizli anlaşma olduğunu iddia etti. Haydar, KYB eski Genel Sekreteri Celal Talabani’nin oğlu Bafel Talabani ile Haşdi Şabi Sorumlusu ve Bedir Tugayları Komutanı Hadi Amiri arasında yapılan gizli anlaşmanın detaylarını açıkladı. Maddeler şöyle:
- Iraklı güçler, tartışmalı bölgelere yeniden konuşlanacak ve peşmerge geri çekilecek.
- Kerkük dahil 17 kasaba ve nahiye merkezi hükümete teslim edilecek.
- K-1 Hava Üssü, Kerkük Havalimanı ve petrol yatakları gibi Kerkük’teki stratejik yerlerin yönetimi merkezi hükümette olacak.
- Süleymaniye Havalimanı açılacak.
- Süleymaniye ve Kerkük’teki memur maaşları merkezi hükümet tarafından ödenecek.
- Süleymaniye sınırındaki peşmergelerin maaşları merkezi hükümet tarafından ödenecek.
- Halepçe, Süleymaniye ve Kerkük bölgesi oluşturulacak.
- Yeni bölge için yeni bir yönetim kurulacak.
ALMAN DESTEĞİ ASKIDA
ALMANYA Savunma Bakanlığı, peşmergeye verilen eğitim desteğine ara verildiğini duyurdu. Bakanlık açıklamasında, askeri eğitimin durdurulmasına gerekçe olarak ise Kerkük’te son günlerde yaşanan gerilim gösterildi. Alman askerleri açısından herhangi tehlikeli bir durumun söz konusu olmadığı ifade edilerek, gelişmelerin yakından takip edildiği ve DEAŞ’a karşı mücadelede müttefiklerle temas halinde olunduğu belirtildi. Almanya, eğitim için 2014’te askeri birlik göndermişti.
ABD’DEN SÜKÛNET ÇAĞRISI
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heather Nauert, Kerkük kentindeki olaylara ilişkin şu çağrıda bulundu: “Bütün tarafların, etnik ve dini çatışma çıkmasını isteyen Irak düşmanlarının provokasyonlarına gelmemesini şiddetle öneriyoruz. Özellikle DEAŞ’ın ortadan kaldırılması için yapacak çok şey var. Irak ve Kürt güçleri arasındaki gerginlik bu önemli görevi etkiliyor.”