Özelleştirmede rota 20 milyar dolar

Hedefin düşük tutulduğu açık. Bunun en önemli nedeni de geçen yıl bütçeye 10 milyar TL’lik gelir hedefi konmasına rağmen gerçekleşmenin 3 milyar TL’de kalması. Yani bir başka deyişle, bu yıl özelleştirme geliri geçen yılı telafi ediyor.

Özelleştirme İdaresi yetkilileri, yılın son ayında gerçekleşen otoyol ve köprü ihalesi ile elektrik dağıtım özelleştirmelerindeki başarının bu gelişmede önemli pay sahibi olduğunu söylüyorlar. Bundan sonrasında daha ne kadar gelir elde edileceğini sorduğumuz bir üst düzey yetkili, “Bundan sonra hiç özelleştirme yapmasak, son yapılanların parası gelmese dahi daha önce anlaşmaya bağlanan 2013 geliri 2.5 milyar TL” dedi.

Ancak tabi ki bu yılki özelleştirme geliri bununla sınırlı kalmayacak. Son yapılan özelleştirmelerden, kesinleştiğinde gelecek para 11 milyar dolar düzeyinde.

Bunun sadece 5.7 milyar doları otoyol ve köprü özelleştirmesinden gelecek. Bu ihaledeki şarta göre paranın en az yüzde 40’ının peşin ödenmesi gerekiyor.

Diyelim ki diğer ihaleler için de bu yüzde 40 şartı geçerli olsun; o zaman 11 milyar doların yaklaşık 4,5-5 milyar doları bu yıl içinde gelecek. Kaba bir hesapla bu da 10 milyar TL’ye yakın bir rakam oluşturur. Dolayısıyla bu yıl özelleştirme gelir hedefinin en az 10 milyar TL aşılması anlamına geliyor. Bir başka deyişle 4 milyar TL’lik hedef en az 15 milyar TL şeklinde gerçekleşecek. Önemli bir aksilik olmazsa, bu rakamın daha da aşılması hiç zor değil. Dağıtım ihalelerinin devam ettiği, üretim tesislerinin satışına başlandığı, Galataport’un, Kalamış ve İzmir Kruvazör limanının yakında  ihaleye çıkacağını kaydeden özelleştirme yetkilileri, Milli Piyango’nun da hazırlıklarında son aşamaya gelindiğini kaydediyorlar. Dolayısıyla yılın ilk aylarında açılacak bu ihalelerden bu yıla gelecek ek gelirlerle birlikte, toplam gelir 20 milyar TL’yi bulacak gibi.

DAĞITIM İHALELERİ KİT DENGESİNİ DE DÜZELTİYOR

Son ihalelerle ilgili eleştirileri de yanıtlayan Özelleştirme İdaresinin üst düzey yetkilisi, bir ara duran elektrik dağıtım ihalelerinin yeniden hızlanmasının kendileri açısından çok önemli olduğunu söyledi. Hesapsız fiyat teklifleri nedeniyle satışların durduğunu ama şimdi yeniden açıldığını kaydeden yetkili, birim satış fiyatı açısından,  eski ihalelerin üzerine çıkıldığı görüşünde. Bunun da ötesinde dağıtımın özelleştirilmesinin KİT dengesine katkısının göz ardı edildiğini söylüyor. Artık TEDAŞ’ın dağıtım şirketine sattığı elektriğin parasını peşin alacağını hatırlatan yetkili, “eskiden TEDAŞ parasını alamıyor, O da borç ödeyemiyor, zincirleme etkisi nedeniyle borç birikiyor, sonunda KİT dengesi arapsaçına dönüp büyük açıklar veriyor, bu durum tüketiciye yansıyordu” dedi. Şimdi TEDAŞ’tan kaynaklı geriye doğru KİT açığı oluşmayacağının altını çizdi.

Köprü-otoyol ihalesinde fiyatların düşük kaldığı savına katılmadığını kaydeden aynı yetkili, “herkes gelir üzerinden hesaplıyor ama harcamalar çıkıldığında kalan net gelir yılda ancak 250 milyon dolardı. Yani 20 yıllık geliri biz önceden almış olduk” dedi. Dolayısıyla yıllık bütçede otoyol-köprülerin oluşturacağı açığın da bu rakamla sınırlı olduğunu hatırlattı. Son yapılan dağıtım ihaleleri için Rekabet Kurumu’ndan olumlu yanıt geldiğini, şimdi EPDK onayının beklendiğin kaydeden yetkili, yasal işlemin tamamlanıp dağıtım bölgelerinin özel sektöre geçişinin birkaç ay içinde olacağını söyledi. Aynı şekilde otoyol ve köprüler için de Rekabet Kurumu’nun bir sakınca bulmadığını öğrendiklerini söyledi.

Özet olarak; özelleştirmenin bu yıl yeniden hızlanacağı, bütçeye hedeflerin çok üzerinde gelir geleceği kesin. Ama tabi ki bu paraların nerelerde kullanılacağı harcamaları artırıp artırmayacağı çok önemli ve bu şimdilik belli değil.