Oyun deyip geçmeyin

Anne-babanın çocuÄŸuyla iliÅŸkisinin önemli bir kısmı oyun aracılığı ile gerçekleÅŸir. Özellikle çocuÄŸuyla geçirdiÄŸi zamanlar kısıtlı olan ebeveynler oyun seçimine çok dikkat etmeliler. Aksi takdirde, farkında olmadan yaptıkları  müdahaleler çocuÄŸun yaratıcılığını ve giriÅŸimciliÄŸini engeller ve anne-babasıyla iliÅŸkisini gerer.  ‘Oyun’ çocuÄŸun dünyasında kendini ifade etmesi, yaratıcı becerilerini geliÅŸtirmesi ve iyi vakit geçirmesi kadar, anne-baba iliÅŸkisindeki pek çok çatışmayı çözmek ve bir uzlaÅŸma ortamı yaratmak için en önemli alanlardan biridir. Oyun oynayarak anne-babalar baÅŸka türlü hiçbir yolla olamayacağı kadar çocuklarına yaklaÅŸabilirler ve onları keÅŸfetme fırsatı yakalarlar. ÇocuÄŸun sadece bakımı, korunması ve bir takım günlük yaÅŸam hedeflerinin (temizlik, ödev yapma, oda toplama v.b.) gerçekleÅŸtirilmesi üzerinden giden anne-babalık çocuÄŸun ihtiyaçlarını hiçbir ÅŸekilde karşılamaz. Oyun da bunlar kadar önemli ve rutinde yer alması gereken bir süreçtir. Ebeveynler çocuklarıyla oyun oynarken hem onlarla güzel vakit geçirmek hem de onlara bir ÅŸeyler öğretmek amacı güder. Özellikle çocuklarıyla paylaÅŸacak vakti kısıtlı olanlar, gün içinde onlara vermek isteyip de veremediÄŸi ‘her ÅŸeyi’ birlikte oynadığı oyuna sığdırmaya çalışır; lego yapmak isteyen oÄŸluna ‘ uçak böyle yapılır’ ya da evcilik oynamak isteyen kızına ‘dikkat et, yemeÄŸi dökme’ gibi müdahaleler yapması gibi. OLUMLU MESAJ VEREN OYUNLAR OYNAMALI Bazen farkında olmadan bu müdahaleler öyle çok olmaya baÅŸlar ki, hem çocuÄŸun yaratıcılığını ve giriÅŸimciliÄŸini engellemeye hem de ebeveynin onunla olan iliÅŸkisini germeye baÅŸlayabilir. Çocuk ebeveyni daha çok öğretici konumda görebilir. Bu da çocuÄŸun ya onunla güç mücadelesine girmesine ya da tamamen pasif bir konuma geçerek boyun eÄŸmesine yol açabilir. Hem kendisine güvenli, hem de sınırlarını bilerek davranması için anne-babanın onunla geçirdiÄŸi olumlu bir zamanın olması, yaptıklarının ve söylediklerinin duyulduÄŸunu ve önemsendiÄŸini hissetmesi ve yaptığı olumlu davranışların ödüllendirilmesi gerekmektedir. Çocuk negatif bir davranış gösterdiÄŸinde (zarar verme dışında) ise anne ve babanın bu davranışı görmezden gelmeleri gerekmektedir. Anne-babanın çocuÄŸuyla iliÅŸkisinin önemli bir kısmı oyun aracılığı ile gerçekleÅŸmektedir. Bu yüzden çocuÄŸuyla iliÅŸkisini daha olumlu bir hale getirmek isteyen anne-baba ilk önce çocuÄŸuyla oynadığı oyunu olumlu bir hale getirmelidir. Oyun süresince anne-babaların dikkat edeceÄŸi noktalar 1- Gün içerisinde hiçbir ÅŸekilde bölünmeyecek 10-15 dakikalık bir süre ayarlayın. Bu zaman, her gün aynı saatlere denk gelsin. 2- ÇocuÄŸunuzun oyunu seçmesine izin verin. Kutu oyunları gibi net kuralları olan oyunları teÅŸvik etmeyin. 3- ÇocuÄŸunuzu takip edin. Onun ne yaptığını dikkatli ve ilgili bir ÅŸekilde gözlemleyin.4- ÇocuÄŸunuzun yaptıklarını gördüğünüzü ve bunlarla ilgilendiÄŸinizi ona belirtin. ‘Arabanı çok dikkatli kullanıyorsun’ gibi.5- ÇocuÄŸunuzun söylediklerini duyduÄŸunuzu ve bunlarla ilgilendiÄŸinizi ona belirtin: ‘Daha oynamak istiyorum’ dediÄŸinde, siz ‘Özel zamanımız hoÅŸuna gitti’ diyebilirsiniz.6- Onun yaptıklarından ya da söylediklerinden hoÅŸunuza gidenleri sözel olarak ödüllendirin.‘Yaptığın sarı ev çok hoÅŸuma gitti’ ya da sadece ‘Aferin!’ diyerek ödüllendirebilirsiniz.7- Ä°stemediÄŸiniz bir davranış gösterdiÄŸinde bu davranışı sadece görmezden gelin. (3, 4, 5 ve 6. Maddeleri yapmayı kesin.) Yıkıcı bir davranışta bulunursa oyunu bırakın.8- ÇocuÄŸunuza soru sormayın. ‘Ne yapıyorsun?’ , ‘Neden bunu çizdin?’ gibi.9- Öğretmeyin, yalnızca çocuÄŸunuzun sizi yönlendirmesine izin verin.10- O istediÄŸi takdirde onun oyununa katılın ancak oyunu asla yapılandırmayın. Â