Oto satışları nasıl şişiyor?

6 ayda tam 338 bin 482 adet otomobil satıldı. Düşünsenize 1 milyon adetlik barajın aşılıp tarihi rekorun kırıldığı 2015 yılının üzerinde seyreden bir pazardan bahsediyoruz. Yaşanan siyasi gelişmeler, terör olayları, ramazan ayı, aşırı sıcaklar ve turizmdeki krize rağmen otomotiv satışları aldı başını gidiyor. Peki hem 2015 yılında hem de bu yılın ilk 6 ayında bu kadar otomobil satılmasının sebebi ne? Kredi faizleri mi çok düştü? Hayır. Çok büyük indirimler mi var? Hayır. Kurlar mı geriledi? Hayır. Peki ne oluyor da Türkiye’de bu kadar olumsuz şeyler yaşanırken herkes sanki otomobil almak için adeta sıraya girmiş gibi gözüküyor.

FİLO ORANLARI ARTIYOR

Bunun tek cevabı var; satışlar şişiriliyor. Yılın ilk 6 ayında filo adı altında yapılan satışlar toplam otomobil satışlarının neredeyse yüzde 50’sini bulmuş durumda. Firmaların resmi olarak bildirdikleri minimum filo ortalaması yüzde 40 civarında ama gerçekler daha da üstünde olduğunu gösteriyor. Evet Türkiye’de filo kiralama sektörü büyüyor ama ilk 6 ayda yaklaşık 340 bin otomobilin 170 bin adedi bu şekilde mi satılıyor. Nasıl oluyor söyleyeyim. Filo şirketleri 1.5 yıldır otomotiv markalarının en büyük müşterileri. Perakende satışlarda hareket olmadığı ve artış yaşanmadığı için otomotiv markaları hedeflerini tutturabilmek için bu şirketlerden yararlanıyor. Bilmeyenler için filo şirketleri toplu alım yaptığı için otomobilleri perakende müşterisinden yüzde 20 hatta bazen yüzde 25 iskontolu yani indirimli alabiliyorlar. Ama bu avantajlı alımı yaparken pazardaki dengeleri bozmasın diye otomotiv markaları belirli bir süre ve kilometrede ‘satamazsın’ şartı getiriyor. (6 ay 10 bin km veya 3 yıl 30 bin km gibi)

SATAMAZSIN ŞARTI KALKIYOR

İşte kritik nokta burası. Otomotiv markaları veya distribütörler merkezden gelen hedef tutturma ve pazar payı baskısı sonucu daha fazla satış yapmak için yine filo şirketlerinin kapısını çalıyorlar. Ama daha 3 ay önce toplum satış yaptıkları şirkete yeniden nasıl araç satacaklar? Markaların filo şirketlerine uyguladığı formül basit; “Ben sana sattığım araçlara koyduğum ‘satamazsın’ şartını görmezden geleceğim, sende benden yeni araç alacaksın.” Filo şirketi bu sayede yüksek iskontoyla aldığı aracı kârlı bir şekilde ikinci el olarak satıyor ve markadan yine yüksek iskontoyla ile 0 km araç alıyor. İşte pazar filo satışlarıyla böyle büyüyor. Geçen hafta bazı filo firmalarının kilometreleri yükselterek de ‘satamazsın’ şartını deldiğine ilişkin açıklamalar okudum ama marka yetkilileri, “O durum yasal olmadığı ve ucunda hapis cezası olduğu için cesaret eden çok olmaz” açıklamasını yapıyor. Sonuçta pazar rekor şekilde büyüyor ama perakende satışlar artmadığı sadece filo ile rekor büyüme yaşandığı için markaların kârlılıkları yerlerde sürünüyor.

BAYİLER PLAKALI 0 KM OTOMOBİLLERLE DOLU  

SATIŞLARIN şişmesindeki diğer etken ise bayilerin hedeflerinin tutturup prim alabilmek için ay sonlarında kendilerine yaptığı satışlardan oluşuyor. Bir çok bayinin ayın 28’ine kadar sıkıntı yaşarken ay sonunda hedeflerini tutturabilmesi işte bu formülle çözülüyor. Bayi ne yapıyor elinde kalan araçları plakandırıp kendine satmış gibi gösteriyor. Böylece hedefleri tutuyor, ana firmadan primi alıyor. Araçlarda ‘Sıfır 2. El’ olarak biraz indirimli showroomlarda satılıyor. Bugün bayilerde 2 tip araç var,  ‘plakalı 0 km’ ve ‘plakasız 0 km’. Size bayi biraz indirim yaptığında hiç sorgulamadan ‘Plakalı 0 km’ aracı alıyorsunuz.