Oğuz Atay ve Kazanova

Geçen hafta Hürriyet’te Giocomo Girolamo Casanova’nın İkinci Dünya Savaşı sırasında tesadüfen kurtarılan orijinal hatıratı ve diğer yazılarının Fransa Milli Kütüphanesi’nde sergilendiği haberi çıktı. Ondan bir hafta önce de Atay’ın Halit Refiğ’e yazdığı mektuplarından oluşan kitabı geldi.
Bu iki büyük ismi birleştiren bir şey vardı ama neydi? Bu tesadüf boşuna olamazdı.
İmdadıma Haluk Oral’ın İş Bankası Kültür Yayınları tarafından basılan ‘Şiir Hikayeleri’ kitabı yetişti.
Orada Oğuz Atay ile ilgili ilginç bir iddia yer alıyor.
1967’de ‘Kazanova’nın Hatıraları - Çapkın Papaz’ adıyla bir kitap yayımlanıyor.
Kitabın çevirmeni Mehmet
Kerem ve kapak tasarımı da
Sevin Seydi’ye ait.
Aynı ikilinin, yani çevirmen ve kapak illüstratörünün aynı yıl yayımlanan bir kitapta daha isimlerini yan yana görüyoruz. Georges Courteline’in ‘Arkadaş Karıları’ adıyla çevrilen erotik romanı.
Mehmet Kerem adına bir daha çevirmen olarak hiçbir kitapta rastlanmıyor.
Ancak Oğuz Atay’ın ‘Tutunamayanlar’ romanının kapağı da Sevin Seydi’ye ait. Hatta Atay’ın ‘Topografya’ kitabının çizimleri de.
İkili o dönem sevgili olarak aynı evi paylaşıyorlar.
Atay’ın sıkıntılar içinde ‘Tutunamayanlar’ romanını bitirmeye çalıştığı yıllar.
Haluk Oral’ın iddiası, Mehmet Kerem’in aslında Oğuz Atay olduğu ve para kazanabilmek için takma isimle çeviri yaptığı. Daha sonra bu isme rastlamamamız da bundan dolayı.
‘Arkadaş Karıları’ kitabının kapağında bir başka benzerlik dikkatimi çekti benim. Kitabının kapağındaki illüstrasyona bakınca oradaki sakallı erkeğin ne kadar da Oğuz Atay’a benzediği.
Sevin Seydi ile Atay’ın ilişkisinin hikayesi de kitabın adındaki gibi. Sevin Seydi,
Atay’ın yakın bir arkadaşının karısı. İkisi de eşlerinden ayrıldıktan sonra birlikte yaşamaya başlıyorlar.
İşte, Kazanova ve Oğuz Atay’ın yollarının bir dönem yazar ve çevirmen olarak kesiştiğinin kanıtları bunlar.
Halen Londra’da sahaflık yapan Sevin Seydi’den başkası tam gerçeği bilemez tabii. Keşke konuşsa da biz de öğrensek.
Bu arada ‘Şiir Hikayeleri’ kitabının ilk basımı 2008’de yapıldı ve orada sunulan bu kanıtlara şimdiye kadar hiçbir itiraz gelmedi.

İLK KEZ 1922’DE ÇEVRİLDİ

Fransa Milli Kütüphanesi’nde sergilenen 3 bin 700 sayfalık Kazanova’nın elyazmalarının 2013’ten itibaren Gallimard Yayınevi tarafından basılacağı bilgisi de var haberde. Türkiye’de Kazanova’nın hatıralarının ilk kez 1922’de eski yazıyla dört cilt olarak yayımlandığını biliyor muydunuz? Hasan Bedrettin’in Fransızcadan çevirdiği anıların tamamı 1594 sayfa ve ‘Kazanova’nın Sergüzeşti’ adını taşıyordu. Anıları çok merak eden varsa bir iki çevirinin yapıldığını ve yayımlandığını, sahaflarda bulunabileceğini hatırlatayım.