Öğretmenlerin sorunları bitmiyor

Gönül KOCA

Milli Eğitim Bakanlığı’ndan alınan Kasım 2011 verilerine göre Türkiye genelinde 661.571 öğretmen görev yapıyor. Bunlardan 661.411’i kadrolu 160’ı ise sözleşmeli. Türkiye’de 126.137 öğretmene daha ihtiyaç var ve bu açığın 2014’e kadar 137.806’ya çıkması bekleniyor.
Diğer taraftan ataması yapılmayan tam 264.277 öğretmen var. Eğitim fakültelerinin ihtiyacın üzerinde öğretmen yetiştirmesi, istihdam olanağı olmayan branşlardan çok sayıda öğretmen mezun edilmesi, bir de bunlara ek olarak farklı bölümleri bitirip iş bulamadığı için pedagojik formasyon alarak öğretmenlik yapmak isteyenler nedeniyle tam 264.277 öğretmen atama bekliyor. Bu bekleyiş yıllarca devam ediyor. Eylemlerle, yürüyüşlerle, sosyal medya aracılığıyla seslerini duyurmaya çalışan ataması yapılmayan öğretmenlerin dramı kolay kolay biteceğe  benzemiyor.
Tezekle ısıtılan sınıflar var
Yıllarca atama beklediniz ve bir yere atandınız diyelim, sorunlar gene bitmiyor. Çalışma ortamları, özellikle doğudaki çalışma ortamları, örneğin halen tezekle ısıtılan sınıfların olması, uzun çalışma saatleri Türkiye’de öğretmenlik yapmayı zorlaştırıyor.  OECD ülkelerinde öğretmenlerin yıllık çalışma saatleri 1.652 saat iken Türkiye’de 1.840 saat.
Mesleğin tüm zorluklarına, pek çok fedakarlığa rağmen  alınan ücretler de çok düşük. Göreve başlayan yeni öğretmenin maaşı 01.07.2011 tarihi itibarıyla 1.592,89 TL. Ek ders ücreti ile birlikte bir öğretmenin eline geçen ücret 2.049,56 TL. Dershane öğretmenleri arasında asgari ücretle çalışanlar bile var. Sosyal güvenceleri yok, sendikalı olamıyorlar.
Tüm bunlara rağmen halen insanlar öğretmen olmak istiyor. Neden mi? Çünkü öğretmenlik kutsal bir meslek ve çünkü ülkede işsizlik var.

Öğretmenlik: Sevgi, sabır ve fedakarlık gerektirir

Millet Mektepleri’nin açılışı ve Atatürk’ün Başöğretmenliği kabul tarihi olan 24 Kasım 1981’den beri Türkiye’de Öğretmenler Günü olarak kutlanıyor. Aslında sadece 24 Kasım’da gündeme gelmiyorlar. Yurdun dört bir yanında eğitime yaptıkları katkılarla ve yaşadıkları sorunlarla sürekli konuşuluyorlar. Büyük bir sevgi ve fedakarlıkla mesleğini yapan öğretmenlerimizi bu özel günlerinde bir daha hatırlatmak istedik. Bu yıl görev yerlerinde birçok zorluklarla mücadele eden ve bulundukları bölgede çocukların kaderini değiştiren iki öğretmen ile konuştuk. Biri bulunduğu bölgenin “Müdür bey hanım”ı, diğeri 11 yıldır memleketi Erzincan’daki kız çocuklarının umut ışığı. İkisinin ortak özelliği ise köy köy dolaşarak kız çocuklarını okula kazandırmak için verdikleri mücadele.

At sırtında 130 kızın kaderini değiştirdi
19 yıllık öğretmenlik hayatının bir bölümünü sınıf öğretmenliği bir bölümünü de idareci olarak sürdüren Melahat Aydın, son bir yıl içinde 100 devamsız kız çocuğunun okula devam etmesini sağladı. Aydın, okulu terk ettiğini söyleyen, yani en az iki yıl ara vermiş 30 öğrencinin de yeniden okula başlatılması çalışmalarında yer aldı.
Şu anda Muş Merkez Kız Yatılı Bölge İlköğretim Okulu (YİBO) Müdürü olarak görevine devam eden Aydın, tam 19 yıllık öğretmen.
Şu sıralar görevli olduğu okulda kız çocuklarını okula kazandırmak için köy köy dolaşıyor. Bazen araçlarla, bazen ar sırtında bazen de yürüyerek.
Bana ‘müdür bey
hanım’ diyorlar
15 kişilik bir ekiple çalışıyor Melahat Aydın. MEB tarafından başlatılan ‘Bir Şans Daha’ projesi kapsamında kız çocuklarını okula kazandırmaya çalışıyorlar. 3’erli gruplar halinde köylere dağılıyorlar. Ellerindeki haritalar en büyük rehberleri. Anlattıklarına göre kız çocuklarını yeniden okula getirmek pek de kolay olmuyor. Çoğu zaman ailelerin dirençleriyle karşılaşıyorlar. Ve onları en çok şaşırtan ise kız çocuklarının okula dönmesine babalarının değil, daha çok annelerinin karşı çıkması. Nedeni ise kızların ev işlerinde annelerine destek olması.
Bulunduğu bölgede insanlar bir kadın müdüre alışkın olmadığı için insanlar ona çoğu zaman  ‘müdür bey hanım’ diye hitap ediyorlar.
Öğretmenler Günü
hediyesi 2 yumurta
Elbette ilk öğretmenler günü hediyesini de anlatmadan edemiyor: “24 Kasım 1993 günü. Yoğun bir kar yağışı var. Sabahın 5’inde lojmanın kapısı nasıl heyecanla ve hızla çalınıyor. Ürkerek de olsa yavaşça kapıya gittim. ‘Kim o?’ diyorum ses yok. Çalmaya devam ediyor. Yavaşça kapıyı araladım, baktım ki elinde 2 yumurta, 7-8 yaşlarında, soğuktan yüzü kıpkırmızı olmuş, kara gözleri çakmak çakmak bakan bir erkek çocuğu. Hemen kapıyı açtım. Benim bir şey söylememe müsade etmeden, sert bir ifadeyle yumurtaları bana uzatarak ‘Al senin gününmüş, anam tavuğun dibinden aldı sana gönderdi’ dedi ve yumurtaları verip hızlıca kaçtı gitti. Bir süre öylece karın altında kala kaldım. Yemeklerini benimle paylaştılar. O, 2 yumurta bir öğün yemekleriydi.”

12 köyden kızları sınıflara taşıdı

35 yaşında 11 yıllık öğretmen olan ve şu anda Erzincan İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nde Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdür Yardımcılığı yapan Yalçın Fırat da şimdiye kadar yüzlerce kız çocuğunun okula yeniden kazandırılmasını sağladı.
Yalçın Fırat Erzincan’da doğdu. Erzincan İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nde şoför olarak çalışan ve 2001’de emekli olan bir baba ile ev kadını bir ailenin 5 çocuğundan biri olarak dünyaya geldi.
İlk ve ortaöğretimini Erzincan ve çevresinde tamamladı. Üniversite için ise Erzurum’a gitti. 11 yıldır memleketi Erzincan’da görev yapıyor.
Şimdiye kadar Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından, okulu terk eden ya da devamsızlık yapan öğrencilerin okula kazandırılması için başlatılan Haydi Kızlar Okula, Yetiştirici Sınıf Öğretim Programı (YSÖP), Ortaöğretimde Kız Çocuklarının Okullaşması ve Sosyal Destek Programı (SODES) gibi birçok kampanya ve çalışmada yer aldı Yalçın Fırat. Bu çalışmalarla yüzlerce kız çocuğunun okula devam etmesini sağladı.
Öğrenci ilk defa döner yedi
Bu çalışmalar yürütülürken acı tatlı anılar da biriktiriliyor elbette. Yalçın Fırat bu anılarından birini anlatıyor: "YSÖP kapsamında Tercan İlçemizde ilkokul 5. sınıfı bitirip 6. sınıfa devam etmeyen 75 kız öğrenci tespit ettim. Hepsi ilçeye çok uzak dağ köylerinde yaşıyorlar. Durumu Vali Yardımcısı Sayın Abdullah Çiftçi’ye anlatınca maddi ve manevi tam destek verdi. Ben ve Eğitim Müfettişi Mustafa Türkel ile köy köy gezip aileleleri ve kızları ikna ettik. Geçtiğimiz şubat ayında çocukları gruplaştırarak 3 köyde proje sınıfı açtık. Kaymakamlık servisler tuttu 12 köyden kızlar sınıflara taşındı. Çocuklara ikramlar ve yardımlar yapıldı. Kızlarımız il merkezine getirildi, gezdirildi, piknik düzenlendi. Çocukların çoğu il merkezini hayatlarında ilk defa görüyorlardı. Bir öğrencinin hayatında ilk defa döner yedigini söylemesini unutamıyorum."

En çok açık İç Anadolu’da

MEB’in verilerine göre bölgelere göre sözleşmeli ve kadrolu görev yapan öğretmenler ile ihtiyaç duyulan öğretmen sayıları ise şöyle:

? Akdeniz Bölgesi’nde 894 kadrolu öğretmen var. Sözleşmeli öğretmen yok. Öğretmen açığı 412.

? Doğu Anadolu Bölgesi’nde 91.246 kadrolu, 8 sözleşmeli olmak üzere 91.254 öğretmen var. İhtiyaç duyulan öğretmen sayısı 15.279.

? Ege Bölgesi’nde 69.945 kadrolu, 56 sözleşmeli öğretmen görev yapıyor. Toplam 70.001 öğretmenin bulunduğu bölgenin öğretmen ihtiyacı 13.614.

? Güneydoğu Anadolu’da 86.927 kadrolu, 9 öğretmen sözleşmeli olarak çalışıyor. Toplam 86.936 öğretmenin görev yaptığı bölgenin öğretmen ihtiyacı 11.665.

? İç Anadolu’da kadrolu 69.931, sözleşmeli 23 olmak üzere toplam 69.954 öğretmen var. Öğretmen ihtiyacı ise 17.588.

? Karadeniz Bölgesi’nde 114.785 kadrolu, 11 sözleşmeli olmak üzere toplam 114.796 öğretmen var. Öğretmen ihtiyacı 16.100.

? Marmara’da ise 77.666 kadrolu, 31 sözleşmeli olmak üzere toplam 77.697 öğretmen var. Bölgenin öğretmen ihtiyacı ise 13.519.

servisler tuttu 12 köyden kızlar sınıflara taşındı. Çocuklara ikramlar ve yardımlar yapıldı. Kızlarımız il merkezine getirildi, gezdirildi, piknik düzenlendi. Çocukların çoğu il merkezini hayatlarında ilk defa görüyorlardı. Bir öğrencinin hayatında ilk defa döner yedigini söylemesini unutamıyorum.”

En çok açık İç Anadolu’da
MEB’in verilerine göre bölgelere göre sözleşmeli ve kadrolu görev yapan öğretmenler ile ihtiyaç duyulan öğretmen sayıları ise şöyle:
? Akdeniz Bölgesi’nde 894 kadrolu öğretmen var. Sözleşmeli öğretmen yok. Öğretmen açığı 412.
? Doğu Anadolu Bölgesi’nde 91.246 kadrolu, 8 sözleşmeli olmak üzere 91.254 öğretmen var. İhtiyaç duyulan öğretmen sayısı 15.279.
? Ege Bölgesi’nde 69.945 kadrolu, 56 sözleşmeli öğretmen görev yapıyor. Toplam 70.001 öğretmenin bulunduğu bölgenin öğretmen ihtiyacı 13.614.
? Güneydoğu Anadolu’da 86.927 kadrolu, 9 öğretmen sözleşmeli olarak çalışıyor. Toplam 86.936 öğretmenin görev yaptığı bölgenin öğretmen ihtiyacı 11.665.
? İç Anadolu’da kadrolu 69.931, sözleşmeli 23 olmak üzere toplam 69.954 öğretmen var. Öğretmen ihtiyacı ise 17.588.
? Karadeniz Bölgesi’nde 114.785 kadrolu, 11 sözleşmeli olmak üzere toplam 114.796 öğretmen var. Öğretmen ihtiyacı 16.100.
? Marmara’da ise 77.666 kadrolu, 31 sözleşmeli olmak üzere toplam 77.697 öğretmen var. Bölgenin öğretmen ihtiyacı ise 13.519.