Muharrem Sarıkaya: Trilyonluk ihale böyle iptal edildi

Muharrem SARIKAYA

Başkanlık'ta bir ay kadar önce ilginç bir trilyonluk ihale iptali olayı yaşanıyor. Olay, Devlet Bakanı Prof. Şükrü Sina Gürel'e bağlı olan Eti Holding'in Bandırma'da sülfürik asit fabrikası kurma girişimiyle başlıyor.

Türkiye'nin yurtdışından ithal etmek zorunda kaldığı 50-60 milyon dolarlık sülfirik asitin, yurtiçinde üretilmesi ve sanayinin ihtiyacının buradan karşılanması için kollar sıvanıyor.

Hatta kurulacak olan fabrikanın ithal ikamesinin yanı sıra yurtdışına ihracat yapması da amaçlanıyor.

Bazı itirazlar gideriliyor ve ihalenin açılmasına karar veriliyor.

İhaleye uluslararası ortaklarıyla birlikte Türk firmalar katılıyor.

İhalenin ön elemeleri yapılıyor ve başvuran firmalardan bazıları yetersizlikleri dolayısıyla eleniyor.

Verilenler arasından, dört teklifin uygunluğu kabul ediliyor.

Bu dört firmadan en yükseği 67 milyon dolar, en düşüğü ise 47 milyon dolar öneriyor. Yani arada 20 milyon dolarlık fark bulunuyor.

Firmaların tekliflerinin yeterliliğini tespit için Eti Holding'in 11 kişiden oluşan Teknik Değerlendirme Heyeti toplanıyor.

Sonuçta en yüksek olan 67 milyon dolarlık teklifi veren firmaya ihalenin verilmesine Teknik Değerlendirme Heyeti'nin 11'inin 11'i de onay veriyor.

Ancak ihalenin Devlet Bakanlığı tarafından onaylanması da gerekiyor.

* * *

Eti Holding'in bağlı olduğu Devlet Bakanı Gürel, Ankara dışında olduğu için ihalenin onayı bir süre gecikiyor.

Ancak bu sırada, aralarında siyasilerin de bulunduğu bazı üst düzey kişiler devreye giriyor.

Hepsi de aynı soru üzerinde duruyor:

‘‘Teknik heyetin hepsinin birden onay verdiği firmaya ihalenin onaylanması neden gecikti?’’

Gürel, bu sorulardan huzursuz oluyor. İhaleyle ilgili detay bilgiler istiyor. Tanıdığı bazı kişilere konuyla ilgili sorular yöneltiyor.

Hemen hepsi de sülfirik asit fabrikası için önerilen 67 milyon dolarlık teklifi çok yüksek buluyor. İki teklif arasında 20 milyon dolarlık bir uçurumun bulunmaması gerektiğinin altını çiziyor.

Bu sırada Eti Holding'den de Bakan Gürel'e aynı yönde bilgiler ulaşıyor. Holding'in üst düzey sorumluları da ‘‘bazı mide bulandıran gelişmeler’’ olduğu yönünde Bakan Gürel'i uyarıyor.

Gürel, gelen bu duyumlardan da yola çıkarak ihaleyi iptal ediyor.

Bu gelişmeleri dün kendisine aktardığımız Bakan Prof. Gürel, ‘‘Evet anlattığınız gibi oldu’’ diyor.

İhale için kimlerin devreye girdiği konusunda sır vermekten kaçınıyor ve şöyle diyor:

‘‘Kimlerin devreye girip girmediği önemli değil, zaten bir etkisi de olmadığı görüldü. Ancak burada önemli olan uluslararası piyasada bir bedeli olan iş için aradaki 20 milyon dolarlık farktır. Buna da onay verilmiş olmasıdır. Zaten iptal nedenim de buradan kaynaklandı...’’

Gürel, yapılacak iş için aranan şartların belli olduğunu vurguluyor ve devam ediyor:

‘‘Dört tekliften alttaki 47 milyon dolar, üstteki 67 milyon dolar. İkisinin arasında üçte bir oranında fark var. Benim aklım bunu almadı. Araştırdım ve iptal ettim...’’

Gürel bunları söylüyor ve ihalenin yeniden yapılması için hazırlığın başlatıldığını bildiriyor.

Devletin açılacak ikinci ihaleden trilyonlarca liralık bir kazanç elde edeceği kesin görülüyor.

Ancak, buna başlangıçta onay veren ve devreye girenlerin ne kaybettiği ise şu an için bilinmiyor.