Muharrem Sarıkaya: Kerimov: Türkiye güvenilir ortağımızdır

Muharrem SARIKAYA

TAŞKENT

TÜRKİYE-Özbekistan arasında iki yıldır süren soğuk dönem, dün Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in Taşkent'e yaptığı geziyle yerini ısınmaya bırakıyor.

Sezer, dört Orta Asya Türk Cumhuriyeti'ni kapsayan gezisine geçmişteki soğuk dönemi gidermeyi amaçlayarak Özbekistan'tan başlıyor.

Nitekim geçen ay BM Yeni Binyıl Zirvesi'nde buluşarak ‘‘ilk tohumunu attığı iyileştirme’’ girişimi, sonuçlarını dünkü gezisinde veriyor. Sezer, beraberinde Türk dünyasından sorumlu Devlet Bakanı Abdülhaluk Çay ile birlikte geldiği Taşkent'te önce Özbekistan Lideri İslam Kerimov'la baş başa görüşüyor. Bu görüşmenin ardından heyetlerarası görüşme ve basın toplantısı geliyor. Kerimov, geçmişte Özal ve Demirel'e yaptığı gibi Sezer'i karşılamak için havaalanına gelmiyor. Dormen Sarayı'nda resmi karşılama töreni düzenlemekle yetiniyor. Ancak görüşmeler sonrası iki liderin davranışları ve açıklamaları bunun ötesine geçiyor. Nitekim basın toplantısında ilk sözü alan Kerimov, görüşmelerle ilgili düşüncelerini şu sözlerle dile getiriyor:

‘‘Özbekistan, Türkiye'yi güvenilir bir ortak kabul ediyor. Bunu geliştirmeye de hazırdır.’’

Daha bir yıl öncesine kadar ülkesinde yaşanan terör ve kendisine yapılan suikast girişimlerinin gerisinde Türkiye'yi arayan Kerimov, dün Sezer ile görüşmesi sonrasında bu noktaya geldiğini açıklıyor.

Kerimov, Sezer'in bazı düşüncelerini çok önemli bulduğunun altını çiziyor ve ‘‘O düşünceleri ben de kabul ettim’’ diyor.

Kerimov, bunun ötesinde Özbekistan'ın radikal İslami akımlar ve terör dolayısıyla sıkıntılı olduğu konuları da açıyor. Özbekistan'ın sınır güvenliği konusunda özellikle durduklarını kayda geçiriyor ve Türkiye'nin, ülkesindeki terörle mücadelede gereken tüm desteği göstereceğine olan inancını vurguluyor.

Nitekim basın toplantısı öncesi Genelkurmay Lojistik Daire Başkanı Tümgeneral Ünal Önsipahioğlu ile Özbek Savunma Bakanı Kadir Gülemov arasında imzalanan askeri-teknik işbirliği anlaşmasına atıfta bulunuyor. Ayrıca Sezer ile arasında imzalanan Terör, Uyuşturucu Kaçakçılığı ve Organize Suçlarla Mücadele ile Siyasi İşbirliği'ni içeren ortak bildirilere dikkat çekiyor.

Kerimov, iki ülke arasındaki işbirliğinin siyasi nitelikten çıkıp daha ileri bir boyuta taşındığını vurguluyor.

Kerimov, geçmişte yaşanan bir sıkıntıya da dikkat çekiyor.

Türkiye ile ilişkilerini kopma noktasına getiren Kerimov, geçmişte ülkesinde bulunan Türk işadamlarına çıkardığı güçlüklerin bundan sonra yaşanmayacağı müjdesini veriyor. Hatta Özbekistan'da bulunan Türk işadamlarına, ülkesinin pazar ekonomisine geçişine gösterdiği yardımlardan dolayı teşekkürlerini iletiyor. Ardından şunları söylüyor:

‘‘Türk işadamlarının karşılaştığı problemlerin bundan sonra çözüleceğini bildirmek istiyorum. Türk işadamlarına elimizden gelen yardımı yapacağız.’’

Cumhurbaşkanı Sezer ise Türk-Özbek ilişkilerinin daha çok ticari, eğitim ve kültürel boyutu üzerinde duruyor. Türk işadamlarının sorunlarının çözümü konusunda gereken çabanın gösterileceğinden duyduğu memnuniyeti dile getiriyor. Özbekistan'a yapılan terörist saldırıları terörizmden çok çekmiş olan Türkiye'nin anlamakta olduğunu vurguluyor. Bunun önlenmesi için yakın işbirliğine gireceklerini belirtiyor ve ‘‘Özbekistan'ın güvenliği ve istikrarına karşı yönelen terörle ortak mücadele için kararlıyız’’ açıklamasında bulunuyor.

Sezer'in arzu etmemesi dolayısıyla basın toplantısında soru sorulmasına izin verilmiyor.

Sezer, toplantı sonrası Kerimov ile çok sıcak ve samimi bir havada yürürken rahatlamış görünüyor.

Hatta geçmişteki davranış kalıbının dışına çıkıyor. Yanlarından geçerken Türk gazetecilerle tek tek tokalaşıp hal hatır soruyor, yorulup yorulmadıklarını öğrenmeye çalışıyor.

Sezer'in Taşkent ziyareti ile Özbekistan-Türkiye arasında yeni bir dönemin başlangıcı için start alınıyor.