Mostar’da Boşnak böreği

Hırvatistan’ın bizi mest eden deniz ürünleri ağırlıklı mutfağından sonra Osmanlı İmparatorluğu mutfağının Balkan Yarımadası’ndaki izlerini sürmeye devam ettik.

Bosna Hersek’e gitmeyi çok istiyordum. Çünkü özellikle Mostar Köprüsü görmek istediğim yerler arasındaydı. Giderken yolda kafamda hep aynı soru vardı: Acaba şu kıvırarak gül şekli verdiğimiz Boşnak böreğini ve kol böreğini oralarda görebilecek miydim.

1468 yılında Mostar’a gelen Osmanlılar 1566’daysa ünlü Mostar Köprüsü’nü inşa etmişler. Mimar Sinan’ın öğrencisi Mimar Hayrettin’in yaptığı köprünün çevresindeki hemen her restoranda Boşnak böreği olduğunu görünce, nedendir bilinmez, çocuklar gibi sevindim. Mostar Köprüsü üzerinden Neretva Nehri’nin o turkuaz - yeşil sularına bakarken ise aklımda pide içine yerleştirilen meşhur köfteli Bosna kebabı, cevapcici vardı. Acaba yaprak sarmasının ve begova çorbasının tadına da baksamıydım, diye kara kara düşünürken, Makedonyalı Salih Bey "Bir de bizim baklavadan yemelisiniz" demez mi?

Müthiş bir irade örneği göstererek "kafe Turku" dedikleri Türk kahvesi içmeye karar verdim. İffet Hanım’ın hep anlattığı dobra doşla kahve yani hoş geldin kahvesinin tadı gerçekten de muhteşemdi. Yeni kavrulup hemencecik çekildiği tadından belliydi. Eğer bir gün yolunuz düşer de Bosna Hersek’e giderseniz, dedeleri 1850’li yıllarda Bosna’dan Anadolu’ya göç etmiş olan Saniye Hanım’ın "kokoruza" dediği mısır ekmeğini, piryanını ve izlivoçasını (klukuşa) tatmadan geri dönmeyin. Aman, kabaklı, ıspanaklı lahanalı patatesli, envai çeşit ve şekildeki böreklerin, börecik dedikleri bir tür mantının, lokma tatlısının, muhallebili muska tatlısının tadına bakmayı da sakın ihmal etmeyin. Bunları yaparken de gezdiğiniz her yerin yemek kültürünü öğrenmenin keyfini çıkarın.

Erişteli mercimek çorbası

Malzeme listesi

á 2 su bardağı dolusu hazır erişte makarna

(Evde kesilmiş erişte de kullanabilirsiniz.)

á 1 su bardağı haşlanmış yeşil mercimek

á 1 yemek kaşığı tereyağı

á 2 adet sivri biber

á 2 adet orta boy domates

á 8 su bardağı sıcak tavuk suyu

á 1 çay kaşığı tuz, karabiber

á 1 adet limonun suyu

á 2 tatlı kaşığı kuru nane

6 kişilik

Hazırlama süresi 15 dakika

Pişirme süresi

35 dakika

Sivri biberleri yıkayıp ayıkladıktan sonra, ince halkalar halinde doğrayarak her bir halkayı da dörde bölün. Domateslerin kabuklarını soyup tavla zarı şeklinde küçük küçük doğrayın. Diğer taraftan; tereyağını orta boy bir tencerede eritip üzerine doğradığınız yeşil biberleri ekleyerek orta ısılı ateşte sürekli karıştırarak 2-3 dakika kavurun.

Domatesleri de ilave edip 2-3 dakika daha kavurun. Sıcak tavuk suyunu ve haşlayıp süzdüğünüz mercimekleri de tencereye aktardıktan sonra tuz ve karabiberi de serpiştirerek kaynamaya bırakın. Kaynamaya başladıktan 2-3 dakika sonra erişte makarnayı karıştırarak ilave edin. Sık sık karıştırarak, erişte pişinceye kadar, en az 10-12 dakika pişirip ocaktan alın. Limon suyu ve kuru naneyi ekleyip karıştırın. Sıcak sıcak servise sunun. İsterseniz çorbayı yaparken kırmızı pul biber, kuru reyhan ya da kuru fesleğen de kullanabilirisiniz.

Patatesli avanos keki

Malzeme listesi

á 2 adet orta boy patates

(yaklaşık 250 gr patates)

á 5 adet yumurta

á 3 yemek kaşığı yoğurt

á 125 gr bitkisel margarin

á 1/2 su bardağı rendelenmiş beyaz peynir

á1 demet dereotu

á 2 çay kaşığı tuz, kırmızı pul biberi

á 1 paket kabartma tozu

á 2 su bardağı un

á 2 yemek kaşığı çörekotu

8 kişilik

Hazırlama süresi 25 dakika

Pişirme süresi

35 dakika

Patatesleri üzerine çıkacak kadar suyla haşladıktan sonra soyup tavla zarı şeklinde doğrayarak bir kenarda bekletin. Diğer taraftan, oda sıcaklığında bekleyen yumurtaları derin bir kaba kırıp üzerine eritip ılıttığınız margarin ve yoğurdu ekleyin. Rendelenmiş peynir ve incecik kıyılmış dereotunu ilave edip, tuzu ve kırmızı pul biberi serpin. Son olarak, kabartma tozu, unu karıştırıp doğranmış patatesleri ilave edin ve karıştırın. Hafifçe yağlanmış kek kalıbına karışımı dökün. Üzerine çörekotunu serpiştirin. 5 dakika önceden ısıtılıp 175 derece alt-üst konuma ayarlanmış fırında üzeri iyice kızarıncaya kadar 35 dakika pişirip çıkarın. Dilimleyerek servise sunun.