Merkez’den ‘mali disiplinde kalite’ uyarısı

Merkez Bankası’nın ‘Enflasyon ve Görünüm’ raporundaki bazı ibareler, ‘önümüzdeki ay indirim gelir’ beklentisine neden oldu. Raporda, ‘Mali disiplinin sürdüğü, yapısal reformlarda yavaşlama olmadığı, petrol fiyatlarının bugünkü düzeyinin çok üzerine çıkmadığı ve büyük bir dışsal şoka maruz kalınmadığı ana senaryo çerçevesinde, yıllık enflasyonun son çeyrekten itibaren düşüşe geçerek yıl sonunu hedefler dahilinde tamamlayacağı düşünülmektedir’ deniyor. Hemen ardından ‘Ancak’ diye başlayan cümleyle de ‘Daha önce de defalarca vurgulandığı gibi, para politikası kararlarında 2005 enflasyonunun göz önüne alındığı dönem sona ermiştir. Bugün itibarıyla verilen her karar, 2006’ya yönelik olarak algılanmalıdır’ denerek, temkinli tutumun süreceği ima ediliyor.

Son iki ayda Merkez Bankası’nı 2006 enflasyonu konusunda temkinli olmaya sevk eden faktörler ise ‘hizmet enflasyonundaki katılık, talep göstergelerinde belirsizlik, hızlı kredi genişlemesi ve petrol fiyatlarının ikincil etkilerine ilişkin kaygılar’ olarak sıralanıyor. Merkez Bankası, son verilerle ‘toplam talepteki artışın kontrollü gerçekleşeceğine işaret etmekte’ yorumunu da yapıyor.

Raporda dikkat edilmesi gereken bir husus da Merkez Bankası’nın ‘mali disiplinin kalitesi’ konusunda yaptığı uyarılar. Daha önce başta TEPAV’dan olmak üzere, mali disiplinin kalitesi yönünde gelen eleştirilere Merkez Bankası’nın katılması bizce sevindirici.

Üçüncü çeyrekten itibaren büyüme hızının tekrar program projeksiyonlarına yansıyacağı ve yıl genelinde ekonomik büyümenin programda tahmin edilen düzeye yakın gerçekleşeceğinin tahmin edildiği raporda, ‘bu yıl yatırımların yeni iş sahaları yaratmaya yönelik bir nitelik kazanmasıyla, istihdamda ciddi artışlar görüldüğü, bu gelişmenin hem birim işgücü maliyetleri üzerindeki baskıyı artırıp, hem de iç talebe gecikmeli olarak yansıyarak enflasyon üzerinde risk unsuru yaratabildiği’ne dikkat çekiliyor. Ancak bununla birlikte, özellikle dayanıklı tüketim mallarında ertelenmiş talebin büyük oranda karşılanmış olmasının, 2005 boyunca iç talebin kontrollü olarak gerçekleşeceği öngörüsü getirdiğinin de altı çiziliyor.

ENFLASYON HEDEFLEMESİ DE OLACAK

Önümüzdeki dönemde birim maliyetlerin enflasyondaki düşüş sürecine yaptığı katkının geçtiğimiz yıllara oranla düşük olacağının artık belli olduğu kaydedilen raporda, ‘Bu doğrultuda, fiyatlama davranışlarını doğrudan etkileyen bir unsur olan kamu kesimi gelirler politikasının enflasyon hedefi ile tutarlı olarak yürütülmesi kritik önem taşımaktadır’ denildi.

Geçtiğimiz ay içinde açıklanan 2006 memur ücretleri artışlarının enflasyon üzerindeki etkisinin, söz konusu artışların bütçede getireceği yükün telafi edilmesi durumunda, sınırlı kalacağı belirtilen raporda, ‘Ayrıca, telafi edici tedbirlerin kamu fiyat ayarlamaları veya vergi artışları yerine harcama kısıcı önlemlerle karşılanması, mali disiplinin kalitesi ve dolaylı etkilerin kontrol altında tutulması açısından önem arz etmektedir’ deniyor..

Bu bağlamda altı çizilmesi gereken nokta, ‘orta vadeli bir bakış açısı izleyen Merkez Bankası’nın, maliye politikasının orta vadedeki görünümüne de özel önem atfedeceği’ olarak belirtilirken, ‘Zira, enflasyon hedeflemesi uygulamasının geçerli olacağı önümüzdeki dönem, söz konusu perspektifin daha da belirginleşmesi gerekmektedir’ deniyor. Bu doğrultuda, 2006 mali yılından itibaren üç yıllık bir dönemi kapsayan bütçeleme sistemine ve merkezi yönetim bütçe uygulamasına geçilecek olmasının, ‘daha saydam, hesap verilebilir ve öngörülebilir bir bütçe politikasını gündeme getirmesi bakımından olumlu olacağı’nın altı çiziliyor.

Bütün bu gelişmelerin, orta vadeli bakış açısının yaygınlaşması açısından büyük önem taşıdığı belirtilen raporda, ‘Söz konusu çerçeve, hayata geçirildiği takdirde, aynı zamanda mali disiplinin kalitesinin artmasına katkıda bulunacaktır’ denip, konunun önemi tekrarlanıyor.