Maliye hálá stopaj uygulamasını netleştiremedi

Toplantı üzerine toplantılar yapılıyor, sektörle konuşuluyor, yabancılar gelip gidiyor ama Maliye Bakanlığı’ndan stopaj uygulaması için gelmesi gereken detaylar hálá gelmedi.

Faizden kesilecek yüzde 15’lik stopaja ilişkin yasa, 13 Kasım 2004 tarihinde 5281 sayılı yasa ile çıkarıldı. Geçici 67’nci madde yürürlük tarihi 1 Ocak 2006 olarak belirlendi

Yasanın uygulamasına yönelik tebliğ hazırlığı 2005 yılının ortasından beri sürüyor ve üzerinde sayısız değişiklik gerçekleştirildi. Buna rağmen tebliğ ucu ucuna, 30 Aralık 2005 tarihine yetiştirilip, resmi gazetede yayımlandı.

Maliye’nin çıkardığı tebliğin sadece şartı yerine getirmek adına çıkarıldığı, daha sonra ortaya çıktı. Çünkü Maliye Bakanlığı daha bir ay dolmuşken, çıkardığı bu tebliği değiştirmek için çalışmalar yapmaya başladı. Daha 2 ay dolmadan tebliğde değişiklik hoş görülemeyeceği ve "bu işi bilmedikleri" imajı vereceği için, Maliye’nin Gelirler yönetimi tebliği değiştirmeden, "sirküler yayınlayarak" tebliğdeki hatalarını da kapama kararı verdiler.

Aslında "cinlik yöntemini" buldular ama bizce hálá nasıl bir düzenleme yapacaklarına karar vermiş değiller. Çünkü sirküleri de uzun zamandır çalışıyorlar ama hálá çıkmıyor.

Maliye uygulamaya hálá netlik kazandıramadı ama bankalar ve aracı kurumlar yatırım araçlarından yüzde 15 stopajı, yılbaşından bu yana kesiyorlar. Kestikleri stopaja ilişkin ilk beyanlarını önümüzdeki nisan ayında yapacaklar. Yasaya göre beyan 3’er aylık dönemler itibariyle olacak ve o dönemi izleyen ayın 20’si akşamına kadar verilecek. Yani ilk beyan ocak-şubat-mart ayları için 20 Nisan’da, ödemesi ise 26 Nisan’da yapılacak.

Yabancılar için bir geçiş dönemi olacak. Yabancılar ilk beyanı 20 Haziran’da, ödemesini de 26 Haziran’da yapacaklar. Yabancılar hangi işlemlerinden vergi ödeyecekleri, nasıl ödeyecekleri ortaya çıkmadığı için tedirginler ve bu ne kadar fiyatlara yansıdı net olarak ölçülemiyor.

Örneğin türev piyasalardaki hangi işlemin stopaja tabi olacağını bilmeyen yabancılar, çifte vergilendirme anlaşmasının nasıl yürüyeceğini da henüz netleştirmiş değiller.

Bu arada piyasanın Maliye’ye ilettiği, verasetle gelen yatırımlardan nasıl kesinti yapılacağı, virman işlemleri gibi durumlarda nasıl matrah tespit edileceğine ilişkin de hala düzenleme yok.

EUROBOND’DA TEHLİKE VAR

Maliye Bakanlığı’nın gelişmiş finans sektörünü kavrayamadığı, orada her gün yenisi çıkan, ince mühendislik ürünü işlemlere nüfuz edemediği biliniyordu ama bu kadarı beklenmiyordu.

İşte bu nedenle gözde yatırım araçlarından, euorobond’lar konusunda da piyasalar yeni Maliye sürprizleriyle karşılaşabilir. Özellikle teknik düzeyde, ilgili uzmanların euorobond’lardan da stopaj kesilmesi, hatta kur farkının bile vergilendirilmesi için düzenleme istedikleri söyleniyor. Geçen gün bir özel banka analistinin "Hükümetin yeni kurumlar vergisi taslağı ile bankaların yurtdışından yaptıkları borçlanmalara vergi getireceği" raporu ortalığı karıştırdı. Bazı bankacılar, Maliye’den bu çerçevede kurumlar vergi düzenlemesi gelmesinden bile korkuyor.

Duyduğumuz kadarıyla, piyasadakilerle daha sık konuşan gelirler üst yönetimi ise bunun olamayacağını söylüyormuş ama aşağıdan bir tazyik hala söz konusuymuş.

Bu arada çıkan stopaj düzenlemesine bağlı olara, eurobond’lar için de yeni bir sirküler hazırlığı var. Bu konuda bilgi verenler, 16 bin YTL ve üzerindeki eurobond gelirine sahip gerçek kişilerin beyanda bulunaklarını söylüyor. Burada da yerli-yabancı ayrımının nasıl yapılacağı, bunların birbirlerine eurobond alım satımlarının nasıl vergilendirileceğini hálá tartışıyorlarmış. Biliyorsunuz vergi haftası kutlamaları sürüyor. Maliye Bakanı ve Gelirler yetkilileri her gün yeni bir demeç veriyorlar. Ama çıkardıkları vergilerin nasıl ödeneceğini bile düzenlemiş değiller.