Spor ayakkabısının albenisine aldanmayın

Sporcuların başarısında tesis, antrenör, araç, gereç, beslenme ve sağlık kadar ayakkabı seçiminin de önemli etken olduğunu belirten Çukurova Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu (BESYO) Müdür Yardımcısı, Hareket ve Antrenman Anabilim Dalı Spor Bilim Uzmanı Cenap Türkeri, çim, toprak, parke ve minder zemininde ayakkabı seçiminin hatalı olmasının performansı olumsuz yönde etkileyeceğini söyledi.

Çok sayıda sporcunun ünlü markalı ayakkabıları antrenmanda denemediği için, müsabaka sırasında sorunlar yaşadığını ifade eden Hareket ve Antrenman Anabilim Dalı Spor Bilim Uzmanı Cenap Türkeri, şunları kaydetti: "Hiç kullanılmamış ayakkabı ile maça çıkmak çok büyük rizikodur. Özellikle performans sporu yapan profesyoneller için ayakkabının mutlaka çorapla birlikte antrenmanda denenip, daha sonra müsabakada giyilmesi doğru olur. Aksi halde maçta olası bir sorunu telafi etmek çok pahalıya mal olacaktır. Tüm spor branşlarında ayakkabı seçimi çok önemlidir. Öncelikle ayakkabı alırken çoğu kimseler alışveriş saatine dikkat etmezler. Oysa sabah evden çıktığınızda ayağınızın konumu farklı, akşam saatlerinde ise farklıdır. Bu nedenle ayakkabı için alışveriş saatini sportif aktivitenin uygulama zamanına denk getirmek daha uygundur. Yani günün hangi saati spor yapacaksanız, spor ayakkabınızı da o saatte almalısınız."

Zemine göre ayakkabı seçimi

Ayakkabının yapılan spor yanında zemine göre de satın alınması gerektiğini belirten Türkeri, bazen çim gibi aynı zeminde yapılan futbol, golf, rugby için bile ayakkabıların farklı olduğunu söyledi.

Türkeri, dikkat edilmesi gereken noktaları da şöyle açıkladı:

Çim zeminde, ayakkabının zemini tutacak özellikte tabanı olmalıdır. Futbolcu kramponları buna iyi bir örnektir. Ancak, futbolda ayak ile topa vuruş yapılacağı için darbenin ayak kemiklerine (metatarslara) hasar vermesini önleyecek darbe emici bir dış kaplamaya sahip olması, tabanın rakibe zarar vermeyecek kramponlarla kaplı olması gerekmektedir. Ya da golf sporcusu için tam tersi, altı çivili ve rahat olması gerekmektedir.
Salon sporlarında ayakkabı tabanının parke ve tartan zeminde kaymaması ilk dikkat edilmesi gereken özelliktir. Basketbolcular için sıçrama ve yön değiştirmelerde rahat edecekleri uzun konçlu, bileği saran ayakkabılar tercih edilmelidir. Hentbolde ise, kısa konçlu, kauçuk tabanlı ve hafif ayakkabılar daha uygun olacaktır.

Atletizm sporunda ise sprinterlerin yerle az temas eden pençe kısmı çivili ayakkabılara ihtiyaç varken, uzun mesafe koşucularının tekrar eden adım darbelerin şiddetini azaltacak, ayakkabının ön ucu bükülebilir, ortası sert, topuk kısmı yüksek ve aynı zamanda hafif tabanlara sahip olması gerekir.

Minderde güreşen bir sporcunun ayakkabısı ise oldukça uzun konçlu ve hem ayağı hem de bileği bir çorap gibi saran türde ve hafif olmalıdır.
Trekkin ve dağcılıkta, özellikle donmalara karşı özel ayakkabı derisi gerekmektedir. kaygan ve kayalık zeminde yeri iyi tutan ayakkabılar tercih edilmelidir. Donma ve ısı kayıplarına karşı koruyucu olmalıdır.

Yürüyüşlerde, ayakla temas eden, iç tabanının ayak tabanına destek verecek şekilde olması, yerle temas eden dış tabanın ise nispeten daha düz bir hatta ve altının az girintili olması gerekirken, koşu yapacakların ayakkabılarının topuk kısmı yüksek ve dış tabanının girintileri fazla olmalıdır.

Sörf ayakkabılarında ise, ayakkabı ıslandığı zaman suyu tahliye edebilecek tarzda file benzeri yapıda ve ayaktan çıkmayacak şekilde üretilmiş olmalıdır.

Her iki ayak numarası aynı olmayabilir

Türkeri, her iki ayak yapısının aynı olmayabileceğini, bu nedenle ayakkabı alışverişinde her iki ayakkabının giyilerek kontrol edilmesi gerektiğini, hatta performans sporcularının her iki ayak için özel ayakkabı yaptırması gerektiğini söyledi.

Ayakkabı içine giyilecek çorabın da önemli olduğunu ifade eden Türkeri, konuşmasını şöyle sürdürdü: "Ayağımıza uygun olmayan ayakkabılar, dünyanın en ünlü markası da olsa sakatlık ve beklenmedik performans düşüklüğüne neden olur. Ayrıca, uyumsuz ayakkabılar, taban ağrıları, tırnak batmaları ve nasır gibi hastalıklara da sebep olacaktır. Ter ve ısı olayı da ayakkabıda çok önemlidir. Çok terlenen sporlarda mutlaka ter delikleri olmalı ve ayakkabı ıslak kalmamalıdır."