Limit üstü krediler için "bankalara yasal takip" önerisi

BURSA (AA) - BÜŞRA NUR ÖZCAN - Tüketici Sorunları Derneği (TÜSODER) Başkan Vekili Rıdvan Yıldız, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) tüketici ihtiyaç kredilerine limit getirilmesi yönündeki düzenleme çalışmalarına ilişkin, "Bankalara kredi ve kredi kartı ile ilgili belirlenen sınırın üzerinde verdikleri meblağlar için yasal takip engeli getirildiği takdirde bankalar, sınırları aşamayacak ya da limit üstündeki borçlar için tahsil edememe riskini göze almak zorunda kalacaktır. Böyle bir yaptırım söz konusu olmadığı sürece bankalar, düzenlemelerdeki sınırları zorlayacaktır" dedi.

Yıldız, AA muhabirine yaptığı açıklamada, BDDK tarafından hazırlanan düzenleme taslağı ile tüketici kredilerine gelir düzeylerine göre limit getirilmesi ve batık kredilerin önüne geçilmesinin planlandığını söyledi.

"Batık krediler"deki artışa önlem alınması konusunda geç kalındığını öne süren Yıldız, şöyle devam etti:

"Batıkta, icra takibinde tüketici kredisi sayısı tavan yapmış durumdayken şu an üzerinde çalışılan tüketici ihtiyaç kredilerine limit getirilmesi yönündeki düzenleme için geç kalındığını düşünüyoruz. Geçmişte kredi verilirken bankaların gerekli özeni göstermemesi yüzünden ödeme güçlüğüne düşen tüketiciler, borçlarını kapatmak için yeni krediler aldı ve ardından kredi borçlarını kapatmak için de yine yeni kredilere ihtiyaç duydu. Bu kısır döngü, milyonlarca tüketiciyi içinden çıkılmaz bir borcun içine itti ve insanlar borçların altında ezilmeye başladı."

Yıldız, borcu borçla kapatmaya çalışan tüketicilerin bir noktada tıkandığını dile getirdi.

Düzenleme taslağına göre, açılacak kredi limitinin kişilerin aylık gelirinin 4 katıyla sınırlandırılması halinde kredi çekerek otomobil almak isteyenlerin zorlukla karşılaşabileceğini ifade eden Yıldız, yürürlükteki mevzuatın zaten 50 bin liraya kadar olan otomobilin kredi oranını yüzde 75 ile sınırlandırdığını, bu miktarın üzerindeki araçlara da yüzde 50 oranını belirlediğini anlattı.

- "Bankalar '4 kat kuralı'na uymuyor"

Bankaların, Kredi Kartları Kanunu ile ilgili 10 yıl önce getirilen, bir kişiye ait tüm kredi kartlarına tanınabilecek toplam limitin gelirin 4 katını aşamayacağına dair kuralı dikkate almadığı görüşünü savunan Yıldız, şunları kaydetti:

"Hal böyleyken tüketici kredilerine getirilecek limiti bankaların ne kadar uygulayacağı noktasında soru işaretleri görüyoruz. Bu sınırları tanımayan bankalara kredi ve kredi kartı ile ilgili belirlenen sınırın üzerinde verdikleri meblağlar için yasal takip engeli getirildiği takdirde bankalar, sınırları aşamayacak ya da limit üstündeki borçlar için tahsil edememe riskini göze almak zorunda kalacaktır. Böyle bir yaptırım söz konusu olmadığı sürece bankalar, düzenlemelerdeki sınırları zorlayacaktır.

Taşıt kredileriyle ilgili halihazırda bir sınır var. Mevcut düzenlemeye göre, aracın fatura değeri 50 bin liranın altında ise bu bedel için yüzde 75, 50 bin lira fatura bedeli söz konusu olduğunda yüzde 70 ve 50 bin liranın üzerindeki değerlerde yüzde 50 sınır bulunmaktadır. Yine taşıt kredisi ile banka alacağını teminat altına almak için krediye konu aracın üzerine rehin şerhi koymaktadır. Bu durumda taşıt kredileri için tüketici kredileri benzeri bir limit, taşıt kredilerinin amacıyla bağdaşmamakta ve bu kredinin fonksiyonunu ortadan kaldırıcı niteliktedir."