Kültür Bakanı'nın yeni projeleri

Doğan HIZLAN

İstemihan Talay'la pazar günü Conrad Hotel'de beş çayında sohbet ettik.

Ben, merak ettiklerimi sordum, o da yapacaklarını anlattı.

1968 kuşağından olan Kültür Bakanı İstemihan Talay'ın, esip savurmadan, gerçekçi çizgiden ayrılmadan, bazı politikacıların sığlığına düşmeden konuşması bana güven verdi.

Devlet kavramını biliyor, onun için de devleti sarsmadan, eski iktidarın bıraktıklarını süzgeçten geçirerek yeni bir düzen kuruyor.

Talay, taşeron danışma kurullarına iltifat etmeyeceğini açıkladı. Kurulların, bir tür sorumluluktan kaçma, başarısızlığı bölüşme yerleri olduğu yargısında görüş birliğine vardık.

Bu demek değil ki, bakan uzmanlık konularında danışmayacak, önem verdiği, alanının tanınmış adlarına düşüncelerini sormayacak...

Atamalar konusunda çektiği sıkıntıları anlıyorum. Çünkü belli bir derecedeki adama aynı kadroyu bulmanız, onu başka bir yere göndermeniz mümkün olmuyor.

Devletin, yönetimin yasal sınırlar içinde icraat yapmasından yanaysanız, bürokrasideki çarkın ağır dönüşünü olağan karşılarsınız.

Kültür Bakanı, kültürün büyük kentlerin tekelinden kurtulup Anadolu'ya açılmasında devletin yönlendirici rolüne inandığından, Sivas'ta, Van'da, Gaziantep ve Antalya'da opera ve bale müdürlükleri kurulacak. Artık bu kentlerde yaşayanlar da bu güzellikleri dinleyebilecek, görebilecek.

Sivas'ın taşıdığı özel önemi söylemenin gereği yok.

***

SANATIMIZIN, edebiyatımızın dışa açılmadaki yararını konuşuyoruz, yapılanların daha da artırılması konusundaki önerilerimizi tartışıyoruz. Sosyal demokrat iktidarlarla başlatılan hamle, sonradan geri çekiliyor.

Müsteşar yardımcılıklarından birine, dışişleri bakınlığı kadrosundan Dr. Hüner Tuncer'i getirmiş.

Umarım, sanatımızın/sanatçılarımızın etkinlikleri; sınırlarımız dışına ulaşacak, eski iktidar döneminde olduğu gibi içe kapanmayacağız. Orkestralarımızın dış ülkelerdeki konserlerini iptal ettirmeyeceğiz.

Yayıncılığımızın bir sanayi niteliği kazanmasında, devletin yapacağı katkı, kütüphanelere kitap satın alması yoluyla gerçekleşebilir.

Talay, Uğur Mumcu'nun kitaplarının kütüphanelerce alınması talimatını vermiş, ayrıca Uğur Mumcu Vakfı'nın vergiden muaf olması girişimlerine de başlanmış.

Kültür Bakanı, belli bir kültür politikasının dikte edilmesine karşı, bunun yanısıra, Devlet Tiyatrosu yöneticileriyle yaptığı toplantıda müdahale dozu taşımamasına dikkat ederek, repertuarın çağdaş, modern bir anlayışla hazırlanmasını istemiş.

Yurt dışına sergi göndermenin zorluğunu, hatta imkansızlığını kamuoyu Europalia hazırlıkları sırasında öğrendi. Sigorta yapılıyor ama devlet garanti vermiyordu. İstemihan Talay, bana, bu prosedür tıkanıklığını giderdiğini, Japonya'ya bir sergi gönderileceğini söyledi.

Yenilikler arasında benim ilgimi çeken bir girişim: Sanatçılarla ve Kültür Adamlarıyla Dayanışma Vakfı.

Bu Vakıf, zor duruma düşen, çalışamayacak durumdaki sanatçıların, kültür adamlarının ekonomik güvenliğiyle ilgili bir vakıf. Sanatçıların son günlerde çektiği sıkıntıları gördüğümüzden, bunun bir an önce uygulamaya konulmasından yanayız.

İstemihan Talay, bu yıl Frankfurt Kitap Fuarı'nda bir stand açacak ve Yaşar Kemal'in ödül törenine katılacak.

Kitabın/kitapçının/yayıncının Buluşma Noktası olan Fuar için bazı projeler hazırlıyor.

Bakanın Tercüme Bürosu girişimi üzerine, henüz bir yorumda bulunmak istemiyorum. Çünkü burada Devlet Yayıncılığı ile Özel Yayıncılık arasındaki çizginin ayrılma ve tedahül noktaları saptanmamış.

Türk kültürünün özerkliğini, bağımsızlığını sağlayacak, sivil toplum örgütleri konusundaki düşünce ve yorumları bir başka yazıya bırakmak istiyorum. Çünkü bakanın da bu konuda somut bir kararı, tavrı olmadığı kanısındayım.

***

İSTEMİHAN Talay'ın yapmak istediklerine, projelerine elbette olumlu bakıyorum.

Biliyorsunuz bütün girişimler güzel, kuramlar heyecan vericidir. Şimdi uygulamayı bekliyorum.