Kıbrıs maratonu başladı

KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş ile Rum yönetimi lideri Glafkos Klerides, üç yıl aradan sonra dün New York'a 140 km uzaklıktaki Troutbeck malikanesinde pazar gününe kadar sürecek olan görüşme maratonuna başladılar.

BM Kıbrıs Özel Temsilcisi Diego Cordovez'in gözetiminde yapılacak görüşmeler öncesi her iki lider üzerindeki uluslararası baskılar yoğunlaştı.

Türkiye ile Yunanistan arasındaki gerginliği gidermek için NATO zirvesi öncesi aktif olarak devreye giren ABD, Kıbrıs görüşmelerinde perde arkasında kalmayı tercih etti. ABD Başkanı Bill Clinton'ın Kıbrıs Özel Temsilciliği'ne atadığı Richard Holbrooke, önceki gün Denktaş ile dün de Klerides ile görüşerek tarafları anlaşmaya çağırdı.

Holbrooke, Klerides ile görüşmeden ayrılırken gazetecilere yaptığı açıklamada, ‘‘Kıbrıs'ın Avrupa Birliği'ne üyeliğini desteklediklerini, ancak her iki toplumun bir arada üyeliğinin söz konusu olabileceğini'' söyleyerek çözüm olmadan Kıbrıs'ın AB üyeliğine olumlu bakmayacakları mesajını da verdi.

Holbrooke ‘‘Kıbrıs Akdeniz'in Singapur'u olabilme potansiyeline sahip. Bu fırsatı iyi değerlendirmek gerekir.''dedi.

Uluslararası baskı

BM Genel Sekreteri Kofi Annan önceki akşam Denktaş ve Klerides onuruna bir yemek verdi. Bu yemeğe katılanların kimlikleri, Troutbeck maratonu her ne kadar iki toplum lideri arasında yapılıyorsa da uluslararası baskının yoğunluğunu göstermesi açısından dikkat çekiciydi. Richard Holbrooke'un sürpriz olarak katıldığı yemekte BM Güvenlik Konseyi daimi üyelerinin ve AB'nin temsilcileri de hazır bulundu. Yemeğe Türkiye Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Büyükelçi İnal Batu ve Yunanistan'ın Kıbrıs Büyükelçisi Aleksandros Sandris katıldı.

İngiltere'nin Kıbrıs Büyükelçisi Madden ile Rusya'nın Kıbrıs Koordinatörü Chesov da önceki gün Büyükelçi İnal Batu ile biraraya gelerek ‘‘Türkiye'nin Ada'da çözüme yardımcı olmasını'' isterken Avrupa Birliği Kıbrıs Temsilcisi Kessler Hisslip de Denktaş'ın danışmanı Ergün Olgun ile görüştü.

BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın konuşmasıyla açılan Troutbeck görüşmesi öncesinde yaptığı açıklamada Denktaş, ‘‘Kıbrıslı Türklerin eşit siyasi egemenlik haklarının tanınmaması ve Türkiye'nin garantörlüğünü sulandıracak yaklaşımların ortaya çıkması halinde Klerides ile buluşmasından bir sonuç alınmasının imkansız olduğunu'' tekrarladı.

Uluslararası gözlemciler de Troutbeck'ten büyük beklentileri olmadığını gizlemiyorlar; ancak liderlerin anlaşma konusunda istekli olduklarına dair bir belgeyi imzalamaları ve bundan sonra izlenecek gündeme ilişkin görüşlerini içeren bir ikinci belgeyi de hazırlamaları mümkün görünüyor.