NUR KOÇAK’IN
“MUTLULUK RESİMLERİMİZ” SERGİSİ
SALT BEYOĞLU VE SALT GALATA’DA
KAYDIRFotogerçekçilik akımının Türkiye’deki ilk temsilcilerinden Nur Koçak’ın "Mutluluk Resimlerimiz" sergisi, 29 Aralık’a kadar SALT Beyoğlu ve SALT Galata’da devam ediyor. Kadın dergilerinden Hollywood sinemasına popüler kültürün yaygınlaşması ve Türkiye’deki yansımalarını irdeleyen sanatçının desenleri ve resim serilerinden oluşan sergi, Koçak'ın yarım yüzyıllık üretimine ayrıntılı bir bakış sunuyor.
Mecra ve teknik seçimindeki kararlılığının yanı sıra feminist bakış açısına sahip işleriyle kadın kimliğinin arka planda bırakıldığı sanat tarihsel anlatının dönüşümüne katkı sağlayan Koçak'ın bu en kapsamlı sergisinden bir dizi seriyi sizin için derledik.
VİTRİNLER
Sergi, SALT Beyoğlu’nun giriş mekânı Forum’da Vitrinler (1989-2019) serisinden bir seçkiyle başlıyor. Küreselleşen tüketim kültürünün İstanbul’un merkezindeki mağaza vitrinlerine etkisine bakan fotoğraf ve resimler, o zamana dek mahrem sayılan ürünlerin teşhire sunulmasıyla kadın bedeninin bakılan bir nesne olarak kimliksizleştirilmesini sorguluyor. Boncuk işlemeler ve parlak taşlarla süslü file çorapların, dantelli iç çamaşırlarının ve türlü aksesuarın sokak imajlarıyla iç içe geçtiği Ebrusan Vitrini (1993-1996) yıllar sonra bu sergiyle Beyoğlu’na dönüyor.
FETİŞ NESNELER VE NESNE KADINLAR
Koçak, Fetiş Nesneler (1974-1988) ve Nesne Kadınlar (1975-1979) serilerindeyse, Paris’te devlet bursuyla resim eğitimi alırken takip ettiği kadın dergilerinden görsel ögeleri kullanıyor.
Fetiş Nesneler’de, popüler tırnak cilası, ruj ve parfüm markalarının albenili fotoğraflarını işlev ve bağlamından kopararak anıtsal boyutlarda tuvale aktarırken, Nesne Kadınlar’da iç çamaşırı, mayo ve bikini reklamlarının yüzü olmayan “anonim” kadınlarını resmediyor.
 | CAHİDE’NİN ÖYKÜSÜ Koçak’ın yüzüne yer verdiği tek “arzu nesnesi” kadın, Türkiye sinemasının ilk yıldız oyuncusu, yapımcı ve yönetmen Cahide Sonku. 1935’te Bataklı Damın Kızı Aysel filmiyle şöhret bulan Sonku, bağımsız duruşu ve Hollywood yıldızlarını andıran sarı saçlarıyla kısa bir sürede “Batılılaşma isteği”nin bir temsiline dönüşüyor. Sanatçı, tiyatro oyunlarından fotoğraflar ve filmlerden kareleri işlediği Cahide’nin Öyküsü (1996-2006) serisinde, 1960 öncesi kentli orta sınıfın beğenileri kadar, Sonku’nun üretimlerinden çok iniş çıkışlı hayatıyla gündeme getirilerek itibarsızlaştırılmasına vurgu yapıyor. |
AİLE ALBÜMÜ
Bu seri, bir subay kızı olan Koçak’ın çocukluk ve gençlik anılarıyla toplumsal hafızaya kazınmış “mutluluk” mizansenlerini buluşturuyor. Anne babasının evlendiği 1930’dan 1950’lere özel günlerde, çoğu stüdyoda çekilmiş hatıra fotoğraflarını temel alan Aile Albümü (1979-2012), toplumun her üyesine belirli bir rol atadığı, ideal cumhuriyet ailesinin portresi gibi: üniformalı baba figürü ailenin kurumsallığını, özverili anne figürü destek ve devamlılığı, özenle giydirilmiş çocuklarsa umutla bakılan geleceği yansıtıyor.
MUTLULUK RESİMLERİNİZ
Mutluluk Resimleriniz (1981) serisi, sanatçının 1970’lerin sonunda katıldığı posta sanatı sergileriyle gitgide artan kartpostal kullanımını görünür kılıyor. Cağaloğlu’ndan toplama, romantizm temalı asker kartpostallarına müdahalelerle oluşturduğu bir dizi işe, bir dönem bağımsız bir kadın gazetesi olarak yayımlanan Kelebek’teki “Mutluluk Resimleriniz” köşesinden yola çıkarak yaptığı siyah beyaz çizimler eşlik ediyor.
Kadın ve erkeğin birlikte görüldüğü kartpostalların yanı sıra sadece erkek fotoğraflarının yer aldığı bu köşeye odaklanan Koçak, deneyimler ve temsilleri arasındaki uyumsuzluğa dikkati çekiyor.
Sanatçının İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’ne girdiği 1960 ile Millî Eğitim Bakanlığı’nın açtığı Avrupa Konkuru’nu kazanarak Fransa’ya gittiği 1970 arasındaki öğrencilik desenleri ise SALT Galata’da sergileniyor.
Mutluluk Resimlerimiz sergisi, İstiklal Caddesi'nde bulunan SALT Beyoğlu ve Karaköy Bankalar Caddesi’nde yer alan SALT Galata’da
29 Aralık’a kadar ziyaret edilebilir.
SALT’ın programları hakkında ayrıntılı bilgileri saltonline.org ve SALT Online sosyal medya hesaplarından takip edebilirsiniz.
facebook.com/saltonline.tr
twitter.com/SALT_Online
instagram.com/salt_online
