• Hürriyet Twitter
R

“Evrenin Titreşen Işıkları” sergisi SALT Beyoğlu'nda

KAYDIR6657A1DD-6E78-429E-89FB-338B6D446723Created with sketchtool.

SALT Beyoğlu’nda 30 Aralık'a kadar devam edecek yepyeni bir sergi açıldı: Evrenin Titreşen Işıkları. Cixin Liu’nin 2014’te İngilizce’ye The Three-Body Problem adıyla çevrilen meşhur bilim kurgu romanındaki bir bölümden adını alan sergi, insanın dünyayı kavrayışındaki dönüşümlere istinaden tarih ve geleceğin yeniden yapılandırılması fikrine dayanıyor.

 

Serginin dört sanatçısı var: Anna Boghiguian, Rana Hamadeh, Navine G. Khan-Dossos ve Merve Ünsal. Sanatçıların SALT Beyoğlu’nu çıkış noktası alarak yapıyı harekete geçiren işleri, hiçbir zaman tam manasıyla anlaşılamayan ve kifayetsiz “şimdi” algısını sorgulamaya araç oluyor.

“Hakikatin temsilleri, dilin sınırları, bilgi üretimi ve aktarımının her yönden sınandığı bu değişken zamanlarda olup bitenler nasıl kayda geçirilmelidir?” sorusundan yola çıkan sergideki işlere daha yakından bakalım.

NAVINE G. KHAN-DOSSOS

Navine G. Khan-Dossos, Scenes from a Pre-Crime (Performance for Security Guards) [İşlenmemiş Bir Suçun Olası Mahallinden Manzaralar (Güvenlik Görevlileri İçin Performans)], 2018
Evrenin Titreşen Işıkları, SALT Beyoğlu
Fotoğraf: Mustafa Hazneci, Eylül 2018

 

Navine G. Khan-Dossos, pratiğinde ağırlık verdiği “yer duygusu” temasını sıklıkla duvar resimleri ve mekâna özgü enstalasyonlarla işliyor. Bir görsel sanatçı olarak odaklandığı mecralar ve tarihleri üzerinden, hayatı görme, anlama ve temsil etme yollarına dair -özellikle de eğitimini aldığı İslam sanatı ve mimarisi bağlamında- birtakım temel sorular soruyor.
Khan-Dossos’un duvar resmi, 2011’de SALT Beyoğlu’na dönüşen Siniossoglou Apartmanı’nın 150 yıllık geçmişine bakıyor; cadde kotunda dükkân, üst kotlarda konutları barındıran özgün kullanımını anımsatıyor. Altı haftada üretilen iş, hem bir performans hem de bir müdahale olarak işlev gösteriyor. Tavan süslemelerine gönderme yapan fırça izleri, sergi mekânına ev hissiyatını taşıyarak özel mülkün en az kamusal mekân kadar bir suç ya da olay mahalli olabileceğine işaret ediyor. Üçüncü kattan başlayıp Forum’a uzanan resimden, sanatçının “bir çerçeve ya da bir sınır çizgisi olduğu kadar bir tür tanıklık hâli” şeklinde tanımladığı, olay yeri inceleme şeridini andıran bir hat geçiyor.

Khan-Dossos, gözlerden uzakta günbegün çalışarak hazırladığı bu işini, en baştan itibaren gelişimine tanık olan ve bütün süreçlerine özel bir önem ve duyarlılık gösteren güvenlik görevlilerine ithaf ediyor.

ANNA BOGHIGUIAN

Anna Boghiguian’ın How Minds Are Made [Akla Giden Yollar] işinden detay, 2010-2011
Evrenin Titreşen Işıkları, SALT Beyoğlu
Fotoğraf: Mustafa Hazneci, Eylül 2018

 

Anna Boghiguian, Kahire doğumlu Ermeni bir sanatçı olarak deneyimlerini aktaran yaratıcı üretimleri ve günlüklerinin yanı sıra, gönüllü göçebeliği ve araştırmalarıyla kendi dünya haritasını çiziyor. Bu çizim ve resimler katman katman açılarak bugünün yabancılaşma hâllerini tarih ve mitolojiye bağlıyor. Bazıları ilk kez SALT Beyoğlu’nda sergilenen 80’den fazla işten oluşan How Minds Are Made [Akla Giden Yollar] serisinde toplumsal, kültürel, ruhsal, ekonomik, doğal, fiziki, biyolojik, jeopolitik ve coğrafi ögeler kendi disiplinlerinin ötesinde bir anlayışla bir araya gelir.

Mekâna gelenleri, doğal bitki örtüsü kadar mezarları çağrıştıran toprak kümeleri gibi sembolik değeri bulunan çeşitli parçalar eşliğinde hayat döngüsünü düşünmeye davet ediyor.

MERVE ÜNSAL

Merve Ünsal, Dışarıda Değil, Öncesinde, 2018
Evrenin Titreşen Işıkları, SALT Beyoğlu
Fotoğraf: Mustafa Hazneci, Eylül 2018

 

Yazı, film ve fotoğrafı kabul görmüş anlayışlardan öte biçimlerde kullanan Merve Ünsal, Evrenin Titreşen Işıkları için çeşitli araçlarla bir dizi yeni iş üretti. Üçüncü ve ikinci katın yanı sıra yanı sıra Forum’a dağılan işler, sanatçının stüdyosunun baktığı sokak ya da SALT Beyoğlu ve civarındaki yapılar gibi, var oldukları çevreyle ilişkileniyor. Ünsal, kurguladığı türlü konumlamalarla karşısında belirene gözlerini dikiyor, seslerine kulak veriyor ve hakikat algısına alternatif hikâyeler tahayyül ediyor.

Sanatçının yazdığı Duymamış Olayım adlı radyo oyununda, SALT Beyoğlu, Atatürk Kültür Merkezi, Taksim Camii, Euro Plaza ve adsız bir yapının temelleri dile geliyor. Açık Radyo’nun iş birliğiyle gerçekleştirilen ses enstalasyonu olarak radyo oyunu, Kumbaracı50 ekibi tarafından seslendiriliyor.

Ünsal’ın içinde bulunduğu ortama dair fiziki farkındalığını araştırma çabası Sahne Yüzeyleri işinde devam ediyor.

Sanatçının aynı zamanda SALT Beyoğlu’nu Dinlerken adlı ses enstalasyonu da sergi dahilinde yer alıyor. Yapının çeşitli noktalarına bir dizi mikrofon yerleştiren Ünsal, seslerle hayalî bir saydam yüzeye zaman ve mekânı yansıtıyor. Somut mekân algısı ile mimari yapı fikrini ilişkilendirmeyi amaçlayan bu sesler, SALT Beyoğlu mimarisinin çoklu katmanlarını aşarak en temel yüzeylerine ulaşıyor.

RANA HAMADEH

Rana Hamadeh’nin The Ten Murders of Josephine (The Tongue Twister)
[Josephine’in On Cinayeti (Dil Dönmesi)] işinden detay, 2017-2018
Evrenin Titreşen Işıkları, SALT Beyoğlu
Fotoğraf: Mustafa Hazneci, Eylül 2018

Rana Hamadeh’nin telefon, nokta vuruşlu yazıcı, LED ekranda eş zamanlı metin ve salıncaktan oluşan Josephine’in On Cinayeti (Dil Dönmesi) isimli 10 kanallı enstalasyonun SALT Beyoğlu’nda göreceğiniz versiyonu, mekâna özel olarak geliştirildi.

Rana Hamadeh’nin bu işi, zamanla dönüşen, bazen birbiriyle çelişen, bazen de üst üste yazılan birtakım tekrarlı sözlerle kurguladığı uzun vadeli bir projenin parçası. Operamsı nitelikteki proje, bir ifadenin ne kadar net ve açık olursa o kadar adil varsayılacağı fikrini irdelemeye girişiyor. Anlatının baş kahramanı olan ve Kafka’nın dişi fare şarkıcı karakterinden izler taşıyan Josephine, meşru söylem, mülk, emek, yasallık, “dokümentalite”, işitsellik/sözsellik ve tiyatro kavramlarına ilişkin sorgulamalara aracılık yapıyor. Çeşitli zaman, mekân, olay, kurgu ve karakterler 45 dakikalık tekrarlı kompozisyon süresince sürekli kesişir ve ayrışıyor. Eş zamanlı olarak izleyiciye bir telefon hakkı veren iş, İngilizce dilinde ahizeye söylediklerini “delil” olarak kendisine sunuyor.

 

Evrenin Titreşen Işıkları sergisi 30 Aralık tarihine kadar İstiklal Caddesi'nde bulunan SALT Beyoğlu’nda ziyaret edilebilir. SALT’ın programları hakkında ayrıntılı bilgileri saltonline.org ve SALT Online sosyal medya hesaplarından takip edebilirsiniz.

 

facebook.com/saltonline.tr
twitter.com/SALT_Online
instagram.com/salt_online