Tek eşlilik cinsel yolla bulaşan hastalık riskini azaltıyor

60’lı yıllarda cinsel yolla bulaÅŸabilen hastalıklar baÅŸlığı altında sadece beÅŸ hastalık yer alıyordu. Bunlar, frengi, belsoÄŸukluÄŸu ve cinsel organ yaraları ile seyreden diÄŸer üç hastalıktı. Bilgi artışı ve çok sayıda yeni akıntı etkileri saptandı. HIV (AIDS) enfeksiyonu gibi yeni hastalıklar ortaya çıktı. BulaÅŸma yolları hakkında bilgi arttıkça yeni bazı hastalıklar, örneÄŸin bulaşıcı sarılıklar da bu grup içine alındı. Cinsel yolla bulaÅŸabilen hastalık etkenleri de çeÅŸitli. Çok sayıda bakteri, virüs, bazı mantarlar, iç ve dış parazitler... Bu hastalıkların bir kısım kadın ve erkek akıntılarıdır. Bir kısmı ise sadece deri belirtileri gösterir. Bazıları ise hem deri, hem de iç organlarda belirti verirler. Her yıl yaklaşık 300 milyon kiÅŸinin cinsel yolla bulaÅŸan bir hastalıkla enfekte olduÄŸu tahmin ediliyor. l Bu hastalıklar neden bu kadar yayıldı?60’lı yıllarda baÅŸlayan cinsel devrim, doÄŸum kontrol hapları ve turizm patlaması ana nedenler. Gebe kalma tehlikesinin ortadan kalkması, cinsel iliÅŸkilerde toplum baskısının azalması ve dünyanın deÄŸiÅŸik yörelerindeki insanlarla iliÅŸkiler kurulmasıyla, hastalıkların yayılması çok kolaylaÅŸtı.l Hastalıktan korunma yöntemleri de arttı mı?Pek deÄŸil. Bu konuda tek koruyucu prezervatif. Onun da koruyucu etkisi bir yere kadar. Akıntılar konusunda yüksek oranda etkilidir. Ancak günümüz seks anlayışında yetersiz kalabildiÄŸi durumlar oluyor. l Prezervatif kullanmak her zaman yetmiyor mu?Prezervatif kullanmak elbette doÄŸru. Ancak korumada yetersiz kalabilir. Sadece cinsel organların devrede olduÄŸu sekste, sadece penis ve vajina direkt temastan korunmuÅŸ olur. Geri kalan bölgeler bulaşıcılığa açıktır. Tüm vücudu prezervatif ile örtemeyiz. Çok yaygın bir iliÅŸki çeÅŸidi olan oral seksin prezervatif ile yapılması pek olası deÄŸildir. Bir çok hastalık öpüşme yoluyla da geçer. l Peki güvenli seks yok mu?Gerçek anlamda güvenli seks yok. Ancak risk oranının azaltıldığı seks vardır. Bunun için de bazı kurallara dikkat edilmesi gerekir. Önemli olan riskli davranış ÅŸekillerinden uzak kalmaya çalışmak. l Riskli davranış nedir?Günümüzde birçok insana sempatik görünmese de riski azaltmada en önemli adım tek eÅŸlilik. Cinsel iliÅŸkiyle bulaÅŸabilen hastalıklar konusunda, ilgili uzmanların bir öngörüsü var: Bir hastada cinsel yolla bulaÅŸan hastalık bulunması, bunun üç ile çarpılması demek. Yani birinci kiÅŸi hasta, ikincisi onun hastalığı aldığı kiÅŸi. Üçüncüsü de hastalığın verildiÄŸi kiÅŸi. Ä°ÅŸte tek eÅŸlilikte bu risk büyük ölçüde ortadan kalkıyor. l Ä°liÅŸki tipiyle iliÅŸkisi var mı?Ä°ster heteroseksüel (kadın-erkek iliÅŸkisi), isterse de homoseksüel (aynı cinsle iliÅŸki) iliÅŸkide, tek eÅŸlilik riski çok azaltır. Herhangi bir cinsel partnerin ikinci veya daha çok partneri olması riskleri katlayarak artırır. Bu durumda paralı iliÅŸkilerin de ne kadar yoÄŸun risk taşıdığı çok açık olarak bellidir.Â