Şaşılığa ameliyatsız tedavi

Her yüz çocuktan yedisinde şaşılık görülüyor. Şaşılığın 6 - 7 yaşlarında ortaya çıktığını belirten Doktor Gökdere ’’Erken teşhis edildiğinde ameliyatsız tedavisi mümkün’’ diyor.

Çocukluk çağı şaşılıklarının tedavisi geciktiğinde görme tembelliğine yol açabileceğini belirten uzmanlar, tanı ve tedavinin geciktirilmemesi uyarısında bulunuyor. Kızılay Kartal Tıp Merkezi göz hastalıkları uzmanlarından Dr. Ahmet Gökdere, her 100 çocuktan 7'sinde şaşılık görüldüğünü ve sorunun sıklıkla 6-7 yaş içinde ortaya çıktığını söyledi.

Gözlerden birinin ya da ikisinin orta hattan içe veya dışa doğru kayması olan şaşılığın her yaşta görülebildiğini ancak en sık çocukluk çağında rastlandığını belirten Dr. Gökdere, ‘‘Basit bir muayeneyle şaşılık, dolayısıyla da bir görme kaybı olan göz tembelliği saptanabilir’’ dedi. Annenin sağlığıyla çocuğun şaşılığı arasında belirgin bağ bulunduğunu söyleyen Dr. Gökdere, ‘‘Annenin yüksek hipermetropik görme bozukluğu olması, hamileliği sırasında sigara içmesi, barbitürat grubu uyku ilacı ya da uyuşturucu kullanması çocukta şaşılık riskini artırıyor. Zayıf doğan çocuklarda da sık görülüyor’’ dedi. Şaşılıklarda genetik yatkınlığın etkili olduğunu belirten Dr. Gökdere, ‘‘Ancak göz kayması olan anne ve babanın çocuğunda da mutlaka meydana gelmez’’ dedi.

Şaşılığın çeşidi çok

Çocuklarda görülen şaşılık türlerinin hayli fazla olduğunu anlatan Dr. Gökdere, içe kaymaların sık görüldüğünü söyledi. Bunun her yaşta ortaya çıkabileceğini vurgulayarak ‘‘Geçici olarak başlayıp sonradan sürekli hale gelebilir. Başlangıçtan itibaren sürekli şaşılık şeklinde de başlayabilir’’ dedi. Yaşamın ilk altı ayında görülen şaşılıkların ‘doğuştan şaşılık’ diye isimlendirildiğini söyleyen Dr. Gökdere, şunları anlattı:

‘‘Bunlarda görme bozukluğu genellikle yoktur. Göz kayması çok fazladır. Kayma genellikle kalıcı olarak başlar. İçe kayma dışında başka göz kayması türleri de eşlik edebilir. Tedavisi cerrahi olarak yapılır. Ancak ameliyat mümkün olduğu kadar erken dönemde gerçekleşmeli. 18 ay geçirilmemeli. Hatta mümkünse 12 ay civarında, hatta daha erken ameliyat edilmeli. Daha sonraki yaşlarda ameliyatın başarısı düşer.’’

Hemen doktora başvurun

Çocuklarında kayma farkeden ailelerin zaman kaybetmeden göz hastalıkları uzmanına başvurmaları gerektiğini vurgulayan Dr. Gökdere, ‘‘Bebeklikte ilk üç ayda kayma görülebilir. Üç aydan sonra da devam ediyorsa mutlaka bir göz doktoruna gidilmeli’’ dedi.

Çocuklarda görme bozukluğuna (hipermetropiye) bağlı içe şaşılıkların gözün uyum mekanizmanısının gelişim yaşına bağlı olarak ortalama 2.5 yaş civarında ortaya çıktığını anlatan Dr. Gökdere, şunları söyledi:

‘‘Bunlarda genellikle ileri derecede hipermetropi sözkonusudur. Şaşılığın başlangıcında zaman zaman içe doğru göz kayması olur. Erken farkedilip tedavi edilmezse kalıcı hale gelir. Şaşılık erkenden belirlenirse, ameliyata gerek kalmadan gözlük verilmesi yoluyla tedavisi mümkün. Ancak gözlüklerin düzenli olarak ve bütün gün boyunca takılması gerekir.’’

Çocukluk çağında ortaya çıkan dışa kaymaların seyrinin içe kaymalara göre daha iyi olduğunu belirten Dr. Gökdere, sorunun hastalık ya da çocuğun dikkatini toplayamadığı durumlarda geçici olarak ortaya çıktığını söyledi. Rahatsızlığın çoğunlukla zaman içinde kalıcı dışa şaşılığa döndüğünü, nadiren kendiliğinden geçtiğini anlatan Dr. Gökdere, ‘‘Bunlara da göz muayenesi yapılmalı ve gerekirse gözlük verilmeli. Dışa şaşılıklarda göz tembelliği içe kaymalardan daha az görülüyor. Dışa kaymalarda şaşılık sürekli hale geliyorsa ameliyat gerekir. Genellikle ameliyat dört yaşından sonra yapılırsa başarılı oluyor’’ dedi.

Yalancı şaşılık

Dr. Gökdere, ayrıca çocuklarda burun yapısına, göz kapaklarının şekline bağlı şaşılık izlenimi veren durumların ortaya çıktığını buna ‘yalancı şaşılık’ denildiğini belirtti. Katarakt, retina kökenli göz hastalıkları veya beyinden kaynaklanan (hidrosefali) hastalıkların da şaşılığa yol açabileceğini vurguladı.