Çocuk yogası

Günümüzde iş ve şehir yaşamının gerginliği altında boğulan yetişkinler huzuru yogada buluyor. Peki ya çocuklar? Onlar da en az yetişkinler kadar stres altında. Apartmanlarda yetişen, kendilerine oyun alanı bulamayan, küçük yaşlardan itibaren ders ve sınav stresiyle boğuşan, erken yaşlarda rekabetle tanışan ve yalnızlaşan çocuklar da artık tüm bu gerginliklerden yoga sayesinde kurtuluyor. Giderek daha çok aile tarafından ilgi gören çocuk yogasını işin uzmanı, yOgaMini Projesi'nin kurucusu Beste Dolanay'la konuştuk.

Öncelikle sizi tanıyabilir miyiz?

Üniversitede Turizm ve Otel İşletmeciliği eğitimi aldım. Daha sonra da kurumsal işletme ve reklamcılık üzerine mastırımı yaptım. Yani aslında mesleğim turizmcilik ama çeşitli değişik işlerde çalıştıktan sonra 2003'de bir kızım oldu ve özellikle çocuklar için yoga eğitmenliği yapmaya karar vererek bu konuda araştırmalar yapıp bir proje oluşturmaya karar verdim.

Ne zamandır yoga yapıyorsunuz? ;

7 yıldır yoga yapıyorum. 2004 yılında Swami Vivekananda Yoga Terapi Üniversitesi'nden (sVyasa) Yoga Eğitmenlik Sertifikası aldım ve profesyonel olarak yoga dersleri vermeye başladım.

Yoga yapmaya nasıl başladınız?

İstanbul'da çalışırken stresimi azaltıp biraz rahatlamak ve bedensel sağlığımı korumak amacıyla başladım. Bunun için nefes tekniklerini öğrendim. Ama sonra yogada çok daha fazlasını buldum: Kendimi!

Yoga Mini'den bahsedebilir misiniz? Bu proje nasıl doğdu?

2000-2002'de iş hayatım süresince çeşitli gönüllülük projelerinde, özellikle ilkokul çağındaki çocuklarla çalıştım. 2003 yılında kızım doğdu. O sıralarda yeğenime yoga yaptırıyordum ve bundan çok zevk aldığımı gördüm. Yoganın yararlarını çocuklarla da paylaşmak istedim ve bu amaçla yaptığım araştırmalar sonucunda çocuk yogasıyla ilgili çalışmaları derledim. 2004 yılında da 5-12 yaş için uygulanabilecek yOgaMini Projesini oluşturdum. Türkiye'nin ilk ve tek çocuk yogası websitesini kurdum. Bu projeyle yogayı çocuklara okullarda, çocuk gelişim merkezlerinde ve çocuk kulüplerinde doğru ve sistematik bir şekilde tanıtmayı ve sevdirmeyi hedefliyorum.

Siz şu an yurt dışında yaşıyorsunuz. Orada neler yapıyorsunuz?

Evet, eşimin işi sebebiyle Güney Afrika'da yaşıyorum. yOgaMini Projesi, Türkiye'de halen çeşitli okullarda ve çocuk kulüplerinde uygulanıyor. Ben de Güney Afrika'da yOgaMini Projesi'ni çeşitli yerlerde uyguluyorum. Hatta kızım da derslere katılıyor. Ayrıca anne ve bebek yogası dersleri veriyorum. Kendim de Asthanga Yoga (dinamik yoga türü) yapıyorum.

Çağımızda yetişkin insanlar iş stresi ve şehir yaşamının gerginliği gibi nedenlerle yogaya yöneliyor. Peki çocuklara neden yoga yapılıyor?

Günümüzde küçüklerin de en az büyükler kadar hayatlarında stres ve yarış içinde olduklarını görüyoruz. O zaman onların da büyükler gibi yoganın faydalarından yararlanmaya hakları var! Hem de daha da eğlenceli bir şekilde...

Yoganın çocuklara ne gibi faydaları var?

Yoga, çocuklara erken yaşta başlandığı ve düzenli bir şekilde yaptırtıldığı taktirde birçok şey öğretiyor. Daha sakin olmayı, ahengi, huzuru, kendilerini tanıyıp güvenmelerini sağlamayı öğretiyor. Çeşitli zihinsel ve fiziksel rahatsızlıklara önleyici bir faktör oluşturuyor. Sorunlarına bile başka bir açıyla bakmayı öğretebiliyor yoga. Ayrıca, çocuk yogasının en önemli özelliği çok eğlenceli olması. Çocuklar, içinde hayvan taklitleri yapılan, hikayeler anlatılan, oyunlar oynanıp şarkılar söylenen, arkadaşlarıyla ortak bir şeyler paylaşarak sadece koşulsuz sevgi ve anlayış gördükleri bir yoga dersine neden gelmesinler?

Çocuk yogasının yetişkin yogasından ne gibi farkları var?

Çok daha eğlenceli! Müzik, hikayeler, oyunlarla dolu bir macera. Hayal güçlerini çalıştırmalarına yardımcı olarak çabuk sıkılmamalarını sağlamak gerekiyor. Hareketler arasında geçişler ve bir pozisyonda durma süresi büyük yogasına göre daha hızlı. Her türlü sürprize açık olmak gerek çocuklarla... Yani yetişkin yogası gibi kesin çizgiler yok çocuklarla yoga yaparken.

Hangi yaş grubundaki çocuklarla yoga yapılır? Başlamak için ideal yaş kaçtır?

3 yaşından itibaren her yaş grubuna çocuk yogası dersleri veriyoruz. 6-7 yaş, bedensel ve zihinsel olarak idealdir. Ancak yine de yogaya ne kadar erken başlanır ve bir farkındalık yaratılırsa onlar için o kadar iyi olur.

Yoga Mini'ye gelen aileler en çok hangi nedenle çocuklarına yoga uygulatıyor?

Aileler konsantrasyon, dikkat bozukluğu ve hiperaktivite gibi sorunları çözmek için ya da bedensel esneklik ve denge sağlamak için çocuklarına yoga yaptırıyorlar.

Çocuk yogasında özel bir malzeme kullanılıyor mu?

Hayır, sadece yere yoga matları seriyoruz, hareketleri yaparken ayakları kaymasın diye. Yoga yaparken rahat kıyafetler giymeleri gerekiyor. Bazen de derin gevşemede, gözlerini kapalı tutup rahatlasınlar diye göz torbaları koyuyoruz.

Yoga'nın öğrenmeye katkısı nedir?

Aslında birçok faydası var. Yoga sayesinde çocuğun konsantrasyonu ve dikkatini toplaması sağlanıyor. Bu da öğrenme becerilerini geliştirmesine yardımcı oluyor. Ayrıca, daha kolay öğrenme ve yeni şekillerde öğrenme yolları için olumlu düşünce ve motivasyonu kazanmak açısından faydalı.

Çocuklarda yoga uygulamaları nasıl yapılıyor?

Size yOgaMini Projesi'nin nasıl uygulandığını anlatayım. Proje 4 bölümden oluşuyor. Birinci bölümde ısınma hareketleri yapılıyor, ikinci bölüm hikaye zamanı. Burada asanalar (sabit duruşlar) uygulanıyor. Üçüncü bölümde ikili duruşlar ve grup duruşları, oyunlar var. Son bölümde nefes çalışmaları yapılıyor. Bu bölüm daha ziyade gevşeme ve şarkı zamanı.

Günümüzde çocuklarda hiperaktivite çok yaygın. Bunun tedavisinde yoga uygulanıyor mu? Faydası var mı?

Evet, faydası var. Hemen olmasa da bir süre sonra konsantrasyon ve dikkat sağlamalarına yardımcı oluyor. Hiperaktif çocuklar bile oyunla, şarkılarla yerlerinde daha uzun bir süre oturmaya alışabiliyorlar!

Çocuklar ne sıklıkta yoga yapmalı?

Başlangıç için haftada 1 ya da 2 kez yeterli. Yaş grubuna bağlı olarak 20-25 dakikadan başlayarak, sonra süre uzatılarak uygulanabilir. Bir süre sonra her an ve her yerde hareketleri aniden yapmaya başlayabiliyorlar zaten!

Yoga nerelerde yapılmalı? Evde de yoga yapılabilir mi?

Özellikle küçük çocuklar için en uygun yer okullar ve çocuk kulüpleri. Okulda, ders öncesi konsantrasyon ve enerjilerini doğru yöne kanalize etmeleri açısından çok yararlı oluyor. Eğer kendi evlerinde yapacaklarsa mutlaka ebeveynleriyle birlikte yapmalılar. En önemlisi, çocuklarıyla kaliteli zaman geçirmek, hiçbir hareket veya duruş için onları zorlamamak, birlikte eğlenceli bir yolculuğa çıkmak...