Ruhsal sorunlar boy kısaltıyor

Genetik nedenlerin ve beslenme bozukluklarının yanısıra psikolojik sorunlar da çocuklarda büyüme geriliğine yol açıyor.

Ailesel ve yapısal nedenler, büyüme hormonu eksikliği ve bazı hastalıkların yanısıra uzun süreli ruhsal sorunlar da çocuklarda boy kısalığına neden oluyor. Uzmanlara göre, çocuklardaki büyüme gerilikleri nedenlerine göre tedavi ediliyor.

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Hastalığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Endokrinoloji ve Diyabet Bilim Dalı’ndan Prof. Dr. Şükrü Hatun’un verdiği bilgilere göre, büyüme; çocukların sağlık durumlarını en iyi yansıtan ölçüt olarak kabul ediliyor. Bu nedenle büyümenin izlenmesi doktorlar kadar anne ve babaların da önemli görevleri arasında geliyor. Böylece çocuklarda büyüme geriliği erken önemde saptanıp tedavi edilebiliyor.

Gen ve hormon etkisi

Büyüme, çocukların kemiklerinin uç kısımlarındaki büyüme tabakalarının gelişmesi ile sağlanıyor. Bunun için üç önemli faktöre ihtiyaç bulunuyor. Bu faktörlerden ilkini genetik oluşturuyor. Kız çocuklarının boyu annelerin erkek çocukların boyu da babalarının ki kadar uzuyor. Büyümede ikinci faktör olarak beslenme geliyor. Yetersiz beslenmenin en önemli bulgusu boy kısalığı olarak kendini gösteriyor. Büyümeyi sağlayan üçüncü faktörü ise hormonlar oluşturuyor. Başta büyüme hormonu olmak üzere, troid hormonları ve cinsiyet hormonları büyümeyi düzenliyor.

Boy kısalığının nedenleri ise iki ana grupta toplanıyor. İlk grupta ailesel ve yapısal boy kısalığı geliyor. Boy kısalığı olan çocukların yüzde 80’i bu grupta toplanıyor. İkinci grupta ise hastalıklara ve beslenme bozukluklarına bağlı boy kısalığı vakaları geliyor. Başta beslenme bozukluğu ve büyüme hormonu eksikliği olmak üzere böbrek hastalıkları kansızlık kalp ve akciğer rahatsızlıkları gibi bir çok hastalık boy kısalığına neden oluyor. Bunların yanında uzun süreli ruhsal sorunlar da boy kısalığına yol açıyor.

Erken tanı önemli

Bir çocuktaki boy kısalığının sayılan bu nedenlerden hangisine bağlı olduğunun erken dönemde saptanması önem taşıyor. Bu nedenle boy kısalığı olan çocukların büyüme ve endokrinoloji ünitelerince değerlendirilmesi ve gerekli olanların araştırmalarının yapılması gerekiyor. Boy kısalığı olan bir çocuğun tedavisi boy kısalığının nedenine göre yapılıyor.

İlk yıl 25 santim uzuyor

Çocukların büyüme hızları yaşlarına göre değişiyor. Yeni doğan bir bebeğin boyu ortalama 50 cm iken bebekler ilk yılda 25 cm, ikinci yılda ise 10 cm uzuyor. Daha sonraki yıllık büyüme hızı giderek azalıyor. Çocuklar 3-4 yaş arasında yılda 7 cm, 5-6 yaş arasında yılda 6 cm, 6 yaştan ergenlik dönemine kadar yılda 5 cm uzuyor. Ergenlik döneminde ise büyüme patlaması oluyor ve bu dönem boyunca kızlar 15 cm, erkekler ise 20 cm uzuyor. Ergenlik dönemi bitiminde boy uzaması da duruyor. ANKA