Ne olacak bu büfeci ve lokantacıların hali

SON günlerde, büfeci ve lokantacı esnaf, çok dertli. Türkiye’nin dört bir yanından, faks ve mail gönderiyorlar.Bazıları da, sorunlarını telefonla ya da bizzat gelerek, yaşadıkları örneklerle ve kapanan işyeri sayısıyla birlikte anlatıyorlar. Dayanamayıp; - Yetkililerle görüştünüz mü?diye soruyorum.- Evet, görüştük. Onlar da bize hak verip düzelteceklerini belirttiler, hatta ilgili bakan söz bile verdi. Ancak maalesef bir sonuç çıkmadı yanıtını alıyorum. Son umutları, Aralık 2004 sonunda çıkacak KDV Kararnamesi imiş, o kararnamede de sorunlarına bir çözüm getirilmediğini görünce, moralleri iyice bozulmuş.SORUN NE?Sorunlarını biliyorum ama yine de kendi ağızlarından dinleyeyim diye, büfeci esnafa ‘Olay nedir?’ sordum; ‘Hocam, örneğin ekmek arası peynir, domates ya da ekmek arası döner satıyoruz. Ekmeği, domatesi, eti toptan alırken yüzde 1, peyniri alırken yüzde 8 KDV ödüyoruz. Satarken yüzde 18 KDV ile satıyoruz. Büfede sattığımız tost, sandviç ve diğer ürünlerin çoğunda, benzer sorunları yaşıyoruz.’Ardından da büfeci esnafın yasalara uygun davranmakla, yaşam mücadelesi arasında tercihe zorlandığına değinip, her ay yüklü KDV ödememek için, çok sayıda esnafın, faturasız mal alıp fişsiz satmak zorunda kaldığını belirtiyor.Peki, lokantacıların sorunu ne? Onu da kendilerinden dinleyelim; ‘Ekmeği, yufkayı, eti, kuru fasulye, barbunya, nohut, mercimek, patates, kuru soğan, sarmısak, zeytinyağını ve meyve sebzeyi gidip toptan alıyoruz. Alırken bunlar için yüzde 1 KDV ödüyoruz. Müşteriye sunduğumuzda; yüzde 1 ile aldıklarımızın tamamı için yüzde 18 KDV hesaplıyoruz. Girişimiz yüzde 1, çıkışımız yüzde 18 yani bire al 18’e sat. Bu bizim için büyük sorun.’Bu yazıyı hazırlarken; İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Adana ve Mersin illerindeki Büfeciler ve Lokantacılar Odası başkanlarıyla konuştum. KDV sorunundan ciddi anlamda mağdur olduklarını, ödenmemiş KDV borçlarının bulunduğunu, çok sayıda işyerinin kapatıldığını ve sorunlarına ‘acil çözüm’ beklediklerini belirttiler. Örneğin, İstanbul’da Büfeciler Odası’nın üye sayısı 3 bin 500’den, 1700’e düşmüş. Kendisiyle görüştüğüm Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu Başkanı Derviş Günday, Türkiye genelinde, kapanan binlerce büfe ve lokanta olduğuna değindikten sonra, yüzde 18 KDV’nin, fiyatlara dahil edilip müşteriye yansıtılmasının, halkın alım gücünün düşük olması ve rekabet nedeniyle, pratikte pek kolay olmadığını belirtti. Yaptığımız araştırmalardan ve konuştuğumuz yetkililerden edindiğimiz bilgilerin ışığında vardığımız sonuç şu; büfelerde ve lokantalarda, alış ve satış arasındaki KDV uçurumunun giderilmesi gerekiyor. Burada 1 ila 18 arasındaki uçurumu gidermek için bir ‘ara yol’ da bulunabilir. Örneğin; yüzde 1 olan girdiler 8’e yükseltilir, satış KDV’si de 18’den 8’e çekilir, böylelikle, bir vergi kaybı da olmaz.Şu andaki, yüzde 1 KDV ile yüzde 18 KDV ile satma olayında, oranlar arasındaki uçurum, bir yandan kayıtdışılığı körüklüyor diğer yandan da esnafın mağduriyetine hatta bazılarının, işyerlerine kapatmalarına neden oluyor.