Meme kanseri riskinizi ölçün
Güncelleme Tarihi:
Mesude ERŞAN
Oluşturulma Tarihi: Eylül 01, 2005 01:21
Kadınlarda en sık görülen kanser türü meme kanseridir. Bazı kadınlar, diğer kadınlara göre daha fazla meme kanseri riski taşırlar. Aşağıda verdiğimiz teste sadece birkaç dakika ayırarak, risk derecenizi ölçebilirsiniz.
Dünyada her 11 dakikada bir kadın, meme kanseri nedeniyle hayatını kaybediyor. Her üç dakikada bir kadına ise yeni meme kanseri tanısı konuyor. Türkiye’de bu konuda sağlıklı bir istatistik bulunmuyor. Ancak beslenme ve iklim açısından benzediğimiz Akdeniz ülkesi İtalya’nın istatistikleri ülkemize uyarlandığında, Türkiye’de her yıl 30 bin kadının meme kanserine yakalandığı düşünülüyor.
Meme kanseri görülme sıklığının arttığı bir gerçek. Buna rağmen, tıp teknolojisindeki gelişme ve erken tanı olanaklarının da artışı sayesinde meme kanserinden ölüm oranlarında artış gözlenmiyor.
Meme kanserinde erken tanı için her kadının kendi memesini muayene etmesi ve zamanı geldiğinde mamografi çektirmesi gerekir. Her ay memesini muayene eden kadın, memesinde ortaya çıkan bir kitleyi çok daha erken fark eder.
Riski azaltmak elinizde
Meme kanserini kesin önleyen bir yöntem henüz yok. Günümüzde bilinen tek yöntem, erken tanı. Erken tanı sayesinde, meme kanserinin getirdiği sorunlar büyük oranda çözülebiliyor.
Ancak basit önlemlerle meme kanseri riskini yüzde 30-40 oranında azaltabilirsiniz:
n En önemli faktörlerden biri şişmanlık. Fazla kilolarla başınızın derde girmesini istemiyorsanız beslenmenize özen gösterin. Meme kanseriyle beslenmenin direkt ilişkisi var. Sebze ve meyveden zengin beslenme, ağır yağlı yiyeceklerden uzak durun.
n Günlük gıda alımına C vitamini, betakaroten gibi antioksidanların eklenmesinin koruyucu etkisi olduğu ileri sürülüyor.
n Alkol alıyorsanız bırakın.
n Hafif egzersiz yapın. Çünkü yoğun egzersiz ve jimnastik yapan kadınlarda meme kanseri riskinin azaldığı gözlendi. Haftada dört saat tempolu yürüyün.
Testi yaparak risk grubunuzu saptayın
1- İlk adetinizi görme yaşınız kaçtır?
A) 11 yaşından sonra
B) 11 yaşından önce
2- Menapoza girme yaşınız kaçtır?
A) 55 yaşından önce
B) 55 yaşından sonra
3- İlk doğum yaşınız kaçtır?
A) 30 yaşından önce
B) 30 yaşından sonra veya hiç doğum yapmamış iseniz
4- Uzun süre doğum kontrol hapı kullandınız mı?
A) 3 yıldan daha az süreli
B) 3 yıl ve daha uzun süre kullanma
5- Uzak akrabalarınızda bir veya iki meme kanseri örneği var mı?
A) Yok
C) Var
6- Bir yakın akrabanızda(anne, kız kardeş, çocuk) meme kanseri var mı?
A) Yok
D) Var
7- Birden fazla yakın akrabanızda meme ya da yumurtalık kanseri var mı?
A) Yok
E) Var
8- Yakın akrabalarınızda iki taraflı veya genç yaşta(40 yaşın altında) gelişen meme kanseri var mı?
A) Yok
E) Var
Puanlama:
A: 0 puan
B: 1 Puan
C: 5 puan
D: 10 puan
E: 20 Puan
DEĞERLENDİRME
0 Puan: Bir risk faktörünüz yok. Yaşam boyu meme kanserine yakalanma oranınız yüzde 10 civarında. Standart tarama programına giriniz.
1-4 Puan: Hafif risk grubundasınız. Yaşam boyu meme kanserine yakalanma riskiniz yüzde 10-15 arasında. Standart tarama programına giriniz.
5-9 Puan: Orta dereceli risk grubundasınız. Yaşam boyu meme kanserine yakalanma oranınız yüzde 10-20 arasında. Standart tarama programına giriniz.
10-19 Puan: Yüksek risk grubundasınız. Yaşam boyu meme kanserine yakalanma oranınız yüzde 20’nin üzerinde. Özel tarama ve takip programına ihtiyacınız var.
20-59 Puan: Oldukça yüksek bir risk grubundasınız. Yaşam boyu meme kanserine yakalanma oranınız yüzde 20-85 arası. Özel tarama ve takip programına ihtiyacınız var.
Meme kanseri görülme sıklığının arttığı bir gerçek. Buna rağmen, tıp teknolojisindeki gelişme ve erken tanı olanaklarının da artışı sayesinde meme kanserinden ölüm oranlarında artış gözlenmiyor.
Meme kanserinde erken tanı için her kadının kendi memesini muayene etmesi ve zamanı geldiğinde mamografi çektirmesi gerekir. Her ay memesini muayene eden kadın, memesinde ortaya çıkan bir kitleyi çok daha erken fark eder.
Riski azaltmak elinizde
Meme kanserini kesin önleyen bir yöntem henüz yok. Günümüzde bilinen tek yöntem, erken tanı. Erken tanı sayesinde, meme kanserinin getirdiği sorunlar büyük oranda çözülebiliyor.
Ancak basit önlemlerle meme kanseri riskini yüzde 30-40 oranında azaltabilirsiniz:
n En önemli faktörlerden biri şişmanlık. Fazla kilolarla başınızın derde girmesini istemiyorsanız beslenmenize özen gösterin. Meme kanseriyle beslenmenin direkt ilişkisi var. Sebze ve meyveden zengin beslenme, ağır yağlı yiyeceklerden uzak durun.
n Günlük gıda alımına C vitamini, betakaroten gibi antioksidanların eklenmesinin koruyucu etkisi olduğu ileri sürülüyor.
n Alkol alıyorsanız bırakın.
n Hafif egzersiz yapın. Çünkü yoğun egzersiz ve jimnastik yapan kadınlarda meme kanseri riskinin azaldığı gözlendi. Haftada dört saat tempolu yürüyün.
Testi yaparak risk grubunuzu saptayın
1- İlk adetinizi görme yaşınız kaçtır?
A) 11 yaşından sonra
B) 11 yaşından önce
2- Menapoza girme yaşınız kaçtır?
A) 55 yaşından önce
B) 55 yaşından sonra
3- İlk doğum yaşınız kaçtır?
A) 30 yaşından önce
B) 30 yaşından sonra veya hiç doğum yapmamış iseniz
4- Uzun süre doğum kontrol hapı kullandınız mı?
A) 3 yıldan daha az süreli
B) 3 yıl ve daha uzun süre kullanma
5- Uzak akrabalarınızda bir veya iki meme kanseri örneği var mı?
A) Yok
C) Var
6- Bir yakın akrabanızda(anne, kız kardeş, çocuk) meme kanseri var mı?
A) Yok
D) Var
7- Birden fazla yakın akrabanızda meme ya da yumurtalık kanseri var mı?
A) Yok
E) Var
8- Yakın akrabalarınızda iki taraflı veya genç yaşta(40 yaşın altında) gelişen meme kanseri var mı?
A) Yok
E) Var
Puanlama:
A: 0 puan
B: 1 Puan
C: 5 puan
D: 10 puan
E: 20 Puan
DEĞERLENDİRME
0 Puan: Bir risk faktörünüz yok. Yaşam boyu meme kanserine yakalanma oranınız yüzde 10 civarında. Standart tarama programına giriniz.
1-4 Puan: Hafif risk grubundasınız. Yaşam boyu meme kanserine yakalanma riskiniz yüzde 10-15 arasında. Standart tarama programına giriniz.
5-9 Puan: Orta dereceli risk grubundasınız. Yaşam boyu meme kanserine yakalanma oranınız yüzde 10-20 arasında. Standart tarama programına giriniz.
10-19 Puan: Yüksek risk grubundasınız. Yaşam boyu meme kanserine yakalanma oranınız yüzde 20’nin üzerinde. Özel tarama ve takip programına ihtiyacınız var.
20-59 Puan: Oldukça yüksek bir risk grubundasınız. Yaşam boyu meme kanserine yakalanma oranınız yüzde 20-85 arası. Özel tarama ve takip programına ihtiyacınız var.